قسمت چهاردهم مجموعه مستند "تمدن آسمانی" از شبکه خبر پخش می‌شود

به گزارش «نسیم»، "کتابت کلام حق" عنوان قسمت چهاردهم از مجموعه مستند "تمدن آسمانی" است که قرار است جمعه 19 تیرماه از شبکه خبر پخش شود. در این قسمت هنر خوشنویسی به مثابه یکی از محوری ترین هنرهای بازتاب دهنده تفکر و اندیشه اسلامی در طول تاریخ تمدن اسلامی و در سرزمین های مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. هنری که تقریبا در اغلب دیگر هنرها و پدیده ها و عناصر تمدن اسلامی حضوری بلامنازع دارد؛ از کتابت کلام الله مجید و دیگر کتب حدیث گرفته تا معماری و شعر و نوشتار کتب علمی و تا تزیین مساجد و مدارس و منازل و مقابر و بازارها و کتابخانه ها و حمام ها و نقوش مختلف بر وسایل زندگی.

درحالی که برخی شایعات و سخنان بی پایه حکایت از آن دارد که به دلیل ممنوعیت تصویر سازی در اسلام، هنر خوشنویسی نضج بافت و به یکی از مهمترین هنرهای دوران اسلامی بدل شد، اما آنچنانکه در برخی اسناد و مکتوبات معتبر آمده و براساس ابراز نظر کارشناسان و اساتید تاریخ تمدن اسلامی، هنر خوشنویسی از آن روی در تمدن اسلامی، محور قرار گرفت که اساسا خداوند با کلام با انسان سخن گفت و به همین دلیل کلام تقدس پیدا کرد. کلامی که وقتی تحریر می شود و بر کاغذ و کتاب و کتیبه روی دیوار و سر در و پنجره و ظرف و ظروف نقش می بندد، بازتاب همان تقدس تلقی می شود.

در این قسمت از مجموعه "تمدن آسمانی" ضمن نمایش تصاویری از نمونه های درخشان خوشنویسی در دوران تمدن اسلامی، برخی آثار منحصر به فرد این هنر در قاب دوربین قرار می گیرد؛ از جمله کتیبه غبار نویسی عبدالله حسینی (غبار نویس مشهور عهد صفوی) از کلام الله مجید که در حاشیه اش با اسامی چهارده معصوم و آیت الکرسی آراسته شده و همچنین محراب شگفت انگیزی در مسجد جامع اصفهان معروف به محراب اولجایتو (منسوب به سلطان مغول که مسلمان شد و نام سلطان محمد خدابنده را برای خود برگزید) که آیاتی از کلام الله مجید بصورت گچبری زیبایی برروی آن کنده کاری شده است.

سلطان محمد خدابنده آثار دیگری نیز از خود برجای گذارد از جمله گنبد عظیم سلطانیه در شهری به همین نام (واقع در 40 کیلومتری زنجان) که گفته می شود آنقدر شیفته اهل بیت علیهم السلام شده بود که آن را برای مرقد حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام بنا نمود و قصد داشت پیکر مطهر حضرت را از نجف به آنجا منتقل نماید که علامه حلی (از علمای به نام آن روزگار) مانع انجام این کار شد و سرانجام گنبد سلطانیه مدفن خود سلطان گردید. بنایی که به عنوان سومین گنبد دو پوشه دنیا به ثبت جهانی رسیده و براساس اسناد موجود برخی از مهمترین بناهای مذهبی جهان از جمله کلیسای سانتا ماریا دل فیوره در فلورانس با الهام و اقتباس از همین گنبد سلطانیه ساخته شده است.

به همین بهانه بخش هایی از قسمت چهاردهم مجموعه "تمدن آسمانی" به مقابر و مزارات و آرامگاههایی که در طول تاریخ این تمدن برای بزرگان و دانشمندان و فضلا و علماء بنا شد، پرداخته که امروز همین آرامگاهها و مزارات یادآور و یادگار فضیلت و علم و هنر آنهایی است که زیر سقف مکان های یاد شده آرمیده اند. آرامگاههایی که خود موجب ابداع و شکوفایی هنرهای مختلف اسلامی از جمله معماری و گچ بری و معرق و ... شدند.

از این قسم، تصاویری از آرامگاههای عالمانی همچون ابوریحان بیرونی در غزنین، سید رکن الدین در یزد، اوحدی مراغه ای در مراغه، بایزید بسطامی در شاهرود، ملاهادی سبزواری در سبزوار، ملاحسین کاشفی در هرات، شیخ شهاب الدین محمود اهری در اهر، ملا حسن کاشی در سلطانیه، تاج محل در آگرای هندوستان و ... به نمایش درمی آید.

از جمله اساتید و کارشناسانی که در این قسمت از مجموعه "تمدن آسمانی" حضور دارند می توان به استاد حسن چلبی (استاد خط و خوشنویسی جهان اسلام)، پروفسور یوسف خلج اوغلو (مشاور عالی ریاست دانشگاه غازی و رییس سابق بنیاد تاریخ تمدن در ترکیه)، دکتر مهدی محمد زاده (رییس دانشکده هنرهای اسلامی تبریز)، دکتر ایمان زکریایی کرمانی (مدیر گروه صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان)، پرفسور دکتر ابوالفضل ذابح (استاد هنر اسلامی در دانشگاههای کشور)، دکتر کریم میرزایی ( پژوهشگر و مدرس دانشگاه هنر )، استاد علی مقضی (استاد کاشی کاری و معرق)، دکتر محمد حسین ریاحی (پژوهشگر و مدرس دانشگاه اصفهان)، دکتر شهریار شکر پور (استاد هنر دانشکده هنرهای اسلامی دانشگاه تبریز ) و دکتر عبدالله جبل عاملی (استاد تاریخ معماری اسلامی دانشگاه هنر اصفهان) اشاره نمود.

مجموعه "تمدن آسمانی" به نویسندگی و کارگردانی سعید مستغاثی و تهیه کنندگی رضا جعفریان در 30 قسمت برای گروه مستند شبکه خبر تهیه شده است و جمعه ها در ساعات 30/08 صبح ، 15/15 بعد از ظهر و 20/00 نیمه شب از این شبکه پخش می شود.