یک اقتصاددان: نامه ۴ وزیر به روحانی در جهت فشار به مجلس برای تصویب برجام است

دکتر عبدالمجید شیخی اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه در گفتگو با «نسیم» در خصوص نامه 4 تن از وزرای دولت به رئیس جمهور در خصوص رکود و مشکلات بازار سرمایه اظهار کرد: در خصوص این نامه ابتدا این سوال مطرح است که چرا باید وزیر دفاع خطر ایجاد بحران در اقتصاد را به دنیا اقتصاد گوشزد کند؟ چرا وزیر دفاع خطر فاجعه بار عبور از خطوط قرمز نظام و اهداف بنیانگذار جمهوری اسلامی در خصوص برجام را متذکر نمی‌شود ؟ بنابراین به نظر می رسد باید به این نامه شک کرد.

وی در تشریح دلایل مشکوک بودن این نامه عنوان کرد: معلوم نیست چرا این چهار وزیر در این برهه زمانی اقدام به انتشار این نامه کرده اند؟! گمان میرود این چهار وزیر می خواهند روی مجلس فشار بیاورند که برجام را تصویب کند. در واقع دولتمردان دست به خودسوزی سیاسی می زنند و از هر ابزاری استنفاده می کنند تا برجام تایید و تصویب شود.

اگر این گونه نامه نگاری ها عادی است، چرا در دفعات قبلی منتشر نشد

این اقتصاددان خاطرنشان کرد: مگر آقای وزیر اقتصاد ادعا نکردند این گونه نامه نگاری ها در دولت یازدهم عادی و مستمر است، پس چرا در موارد قبلی این نامه ها را منتشر نکرده و این همه درشت گویی در خصوص آنها صورت نگرفت؟

نویسنده کتاب توسعه و برنامه ریزی در اقتصاد ایران رکود کنونی حاکم بر کشور را ناشی از عملکرد خود دولت دانست و به نسیم بیان کرد: خودکرده را تدبیر نیست. در حال حاضر اگر به آمار مرکز آمار ترکیه دقت کنید، در هشت ماه اخیر صادرات ترکیه به ایران ۱۸ درصد افزایش یافته و واردات ترکیه از ایران در این دوره افت ۳۶ درصدی را تجربه کرده است. به عبارتی واردات ما از ترکیه رشد کرده و صادراتمان به این کشور کاهش یافته است. این اتفاقات به بهای سرکوب تجارت ایران رخ داده و نتبجه عملکرد وزیر صنعت است.

خودتان رکود را ایجاد کردید حالا دم از رکود می زنید؟

این اقتصاددان خطاب به دولتمردان تصریح کرد: فاجعه مهم تغییر متغیر انتظارات را خودتان به وجود آوردید، و حالا از رکود در اقتصاد دم می زنید؟ تمام پروژه های عمرانی دولت گذشته را به بهانه تورم زا بودن تعطیل کردید، مسکن مهر را تعطیل کردید، بازار مسکن بیش از بقیه بازارها درگیر رکود است، وقتی مسکن به رکود برود، باقی صنایع هم به رکود می‌روند، زیرا بین آنها ارتباط زنجیرواری وجود دارد.

شیخی دولتی ها را خطاب قرار داد و به نسیم گفت: خودتان به انتظارات کاهنده تورمی دامن زدید و با انتظارات کاذب اقتصاد را در حالت معطلی نگه داشتید، مردم هم به دلیل کاهش قدرت خریدشان این رکود را بیشتر کردند. بنابراین مسئولیت عدم تعادل در اقتصاد بر عهده شماست.

ریشه اختلافات بین وزرا و مشاورین روحانی عدم وجود برنامه است

این استاد اقتصاد دانشگاه به چرایی اختلافات در تیم اقتصادی دولت پرداخت و گفت: سررشته اختلاف موجود بین مشاورین و وزرا و حتی بین معاونین و وزرا به بی برنامگی دولت بر می گردد. دولتهای قبلی با همه انتقاداتی که به آنها وارد است لااقل برنامه اقتصادی داشتند ولی برنامه این دولت این بود که به نوعی توافق هسته ای را تهیه کند و برجامی تصویب شود و توقعات اقتصادی از دست خارجی ها برآورده شود.

شیخی تصریح کرد: وقتی در دولتی برنامه ای برای اقدامات کنونی و آینده نباشد، هرکسی به زعم انتظار و برداشت خودش حرفی می زند و در واقع تشتت آرا هیچ وقت تحت سیطره رای غالبی به نام برنامه پیش نخواهد رفت، چون برنامه ای وجود ندارد.

وی افزود: بنابراین دولت در مدیریت اقتصاد سردرگم است و یکی از عوارض این سردرگمی همین نظرات متفاوت و مختلف در دستگاه اجرایی است و عملا در این نامه هم خودشان ذکر کردند که به دلیل ناهماهنگی بین دستگاهها و برخی سیاستهای ناهماهنگ دستگاهها اقتصاد در رکود است.

این اقتصاددان بیان کرد: دولتمردان اگر اسمشان دولت تدبیر و امید است، چرا بین خودشان هماهنگ نیستند و انتظار دارند اقتصاد به تبع آنها هماهنگ شود. بنابراین به نظر می رسد این نامه نوعی فرار به جلو است. این شرایط نتیجه عملکرد خود دولت است، دولتمردان دست پیش می گیرند که پس نیفتند.

نویسنده کتاب توسعه و برنامه ریزی در اقتصاد ایران گفت: رهبری فرمودند نیازی به سخنرانی وجود ندارد، عمل کنید، بنابر این توصیه من هم به دولتمردان این است که شما نیازی به نامه ندارید عمل کنید. شما وزیر اقتصاد و صنعت و رفاه هستید، چرا برنامه اصلاح نظام بانکی را تعطیل کردید؟ چرا ساخت مسکن را تعطیل کردید که وجوه بانکها به جای اینکه به مسکن و صنایع مرتبط با آن برود به سمت دلالی برود. آیا پایه پولی را افزایش ندادید؟ آیا نقدینگی را افزایش ندادید؟ در این دولت به جای 8 سال دولت قبل خرج نکردید؟ پس با وجود اینکه انقباضی هم عمل نکردید پولها را از بخش حقیقی به سمت انحرافی حرکت دادید.

کاهش نرخ سود بانکی اولین گام نیست، آخرین گام است

این اقتصاددان با انتقاد از اظهارات وزیر اقتصاد که کاهش نرخ سود بانکی را اولین گام برای خروج از رکود دانسته بود، خاطرنشان کرد: تعیین نرخ سود بانکی آخرین گام است نه اولین گام، زیرا تعیین آن نه کار دولت و نه کار بخش خصوصی است. این کار خلاف اقتصاد اسلامی است و به معنای ربا است. نرخ سود را باید در حین انجام فعالیتهای مشارکتی استخراج کرد، کسانی که صحبت از کاهش نرخ سود بانکی به این سبک و سیاق را وسط میکشند، حرفهای نظام اقتصاد سرمایه داری را می زنند و معلوم است که نسبت به اقتصاد اسلامی بیگانه هستند.