هیچ وقت کد سوئیفت بانک سامان مختل یا قطع نشده بود

گروه اقتصادی نسیم آنلاین :بی تردید، یکی از پیامدهای فعالیت پولی موسسات اعتباری، پیدایش مطالبات معوق بوده، اتفاقی که از دغدغه‌های مهم بانک ها و سایر موسسات اعتباری به شمار می رود که تاثیرهای منفی خود را در چرخه منابع و مصارف شعب خواهد گذارد. این چالش ها از دو منظر داخل و خارج بانکها حایز اهمیت بوده که افزایش هزینه های عملیاتی، افت راندمان کاری،تخفیف سودآوری وافت میزان خدمت به مشتریان ازجمله تبعات آثار درونی افزایش مطالبات معوق بوده است. کندی چرخش نقدینگی در اقتصاد کشور، فقدان اختصاص بموقع و بهینه منابع به شبکه تولید و صنعت، عدم رونق اشتغال و در نهایت رکود اقتصادی هم در زمره آثاری است که در آثار بیرونی به خوبی مشهودخواهد بود. ازقرار معلوم، استاندارد جهانی مطالبات معوق بانکی حداکثر ۳درصد از کل تسهیلات پرداخت شده بوده اما این رقم در ایران بیش از ۳ .۱۵درصد است. به‌عبارت بهتر،حجم مطالبات معوق در ایران 5 برابر استاندارد جهانی بوده است. ارزیابی دست اندرکاران امر نشان می‌دهد که افزایش مطالبات معوق بانک‌ها به دردسر بزرگی برای دولت و شبکه بانکی مبدل شده که مقررات پیچیده، دستوری بودن پرداخت تسهیلات، نبود اعتبار‌سنجی و رتبه‌بندی مشتری،فقدان سیستم علمی و کارآمد برای بازستاندن تسهیلات معوق در زمره عواملی مهمی است که به تشدید مطالبات معوق بانکی در ایران دامن زده است. بانک سامان به عنوان یکی ازبانک های بخش خصوصی کشور هم از این قاعده مستثنی نبوده که به نظر می رسد حجم مطالبات معوق آن هم در سالجاری افزایش یافته باشد. برای آزمون درستی این فرضیه، نسیم آنلاین گفتگویی مکتوب با "رضا آقابابایی" معاون اعتباری بانک سامان انجام داده که نتیجه این پرسش و پاسخ از نظر می گذرد:

گمان می‌رود یکی از چالش‌های کنونی بانک‌ها، رکود سنگین بر اقتصاد بوده که همین امر بر افزایش مطالبات معوق همه بانک‌ها تاثیرگذاشته است، با توجه به مجموع میزان مطالبات معوق، مشکوک‌الوصول و سررسید گذشته آن بانک که تا پایان سال 93 به رقم 33 هزار و 270 میلیارد ریال بالغ شده، بفرمایید که با توجه به تعمیق رکود، اکنون حجم مطالبات مورد اشاره بانک به چه میزان افزایش یافته است؟ علاوه بر رکود حاکم بر اقتصاد، عوامل دیگری همچون قوانین اثر گذار بر دعاوی بانک‌ها علیه بدهکاران، پروسه و فرایندهای صدور اجراییه، زمان‌بر بودن وقت‌های رسیدگی به دعاوی - به جهت حساسیت رسیدگی به این شکایتها و دقتی که باید در این راستا اعمال شود- موانع استفاده از قوانینی مانند ممنوع‌الخروج کردن بدهکاران، سوءاستفاده از قوانینی همچون قانون ورشکستگی توسط برخی از بدهکاران بانکی و غیره از دیگر عوامل اثرگذار بر این موضوع است که از یک طرف، با پیگیری‌های به‌عمل آمده و تعاملاتی که در این راستا با نهادهای قانونگذار و ناظر صورت گرفته و از طرف دیگر با تشکیل واحدهایی در داخل بدنه بانک‌ها به منظور پیگیری مستمر و متمرکز بر وصول مطالبات و همچنین حمایت‌های بانک مرکزی در این زمینه، به دستاوردهای قابل ملاحظه ای دست یافته ایم که در نهایت اثر خود را بر صورت‌های مالی بانک به صورت مشهودی خواهد گذاشت. این موضوع با نهایی شدن پاره ای از این اقدامات که به زودی اتفاق خواهد افتاد نمود پیدا کرده که قطعا گزارش آن در صورتهای مالی بانک که به تایید بانک مرکزی و بورس اوراق بهادار خواهد رسید ارائه می‌شود. با نگاهی به صورت‌های مالی بانک سامان مشاهده می‌شود که حجم بدهی این بانک در سال‌های اخیر، یعنی از سال 89 تا 93 میزان بدهی این بانک به بانک مرکزی افزایشی جدی داشته است. برای مثال بدهی این بانک در سال 89 به 4 هزار و 155 میلیارد ریال بوده که این رقم در پایان سال 93 به 23 هزار و 663 میلیارد ریال بالغ شده. آیا باید این افزایش بدهی بانک سامان به بانک مرکزی را یک تزلزل در بنیان‌های بانک محسوب کرد؟ یکی از معدود بانک‌هایی که هیچ‌گاه و حتی برای ساعتی به بانک مرکزی بدهکار نشده، بانک سامان است. این موضوع صرفا یک ادعا نیست. بلکه مطلبی است که از جانب بانک مرکزی نیز اعلام شده و این موضوع همواره مورد تاکید هیئت مدیره بانک بوده است. ایامی که به دلیل سیاست‌های پولی انقباضی اعمال شده، در حالی که اکثر بانک‌ها به بانک مرکزی بدهکار شدند، با تلاش و برنامه‌ریزی صحیح انجام شده توسط هیئت مدیره و مدیر عامل بانک سامان، حتی ساعتی نیز به بانک مرکزی بدهکار نشدیم و این امر از توان برنامه ریزی صحیح این بانک و دور اندیشی مدیران مجموعه و استحکام و ثبات بنیان این بانک که اعتماد مردم عزیز میهنمان را در پی داشته حکایت دارد. تمرکز بر بانکداری الکترونیک یکی از ملزومات پسابرجام بوده که قرار بود بانک‌ها سالانه دست‌کم 20 درصد از شعب فاقد بازدهی خویش را جمع‌آوری کنند، سامان در راستای تحقق این امرچه اقداماتی را در دستور کار قرارداده است؟ همانطور که می‌دانید شهرت اصلی بانک سامان به واسطه ارائه خدمات بانکداری الکترونیک آن است و نخستین اینترنت بانک کشورمان نیز در سال 1382 توسط بانک سامان ارائه شد. از این رو، هم بستر لازم برای این امر فراهم است و هم دانش کافی برای ارائه این قبیل خدمات وجود دارد. بدیهی است که بانکها خود نیز متوجه این موضوع هستند که ارائه این قبیل خدمات، تاثیر به‌سزایی در کاهش هزینه‌هایشان خواهد داشت و طبیعتا بانک سامان نیز با ارائه محصولات جدیدی همچون نت‌بانک شرکتی که محصولی نوین در بانکداری ایران است، سعی بر به کار بستن این الزام دارد. بانک سامان با آگاهی از هزینه‌های بالای خدمات حضوری و شعبه‌محور و تحلیل چگونگی امکان کاهش مراجعه حضوری به شعب بانک از طریق ارائه خدمات بانکداری الکترونیک، تلاش دارد بتواند این خدمات را جایگزین خدمات حضوری کند که از این رو، در 4سال اخیر، تعداد 12 شعبه را همگام با جهت‌گیری‌های عمومی نظام بانکی و برنامه‌های بانک برای توسعه بانکداری الکترونیکی کاهش داده است. بدون شک هر بانکی برای افزایش سودآوری درصدد کاهش تعداد شعب زیان‌ده خود است و از هر طرح و برنامه‌ای در این راستا استقبال می‌کند. با توجه به ساختار خصوصی بانک سامان، و با عنایت به تعداد 88 شعبه سوئیفتی این بانک در سال 89 و رسیدن این رقم به عدد 11 1 درسال 93 آیا با رفع تحریم تعداد شعب سوئیفتی سامان افزایش هم خواهد یافت؟ البته هیچ محدودیتی برای ارائه خدمات سوئیفتی در بانک سامان وجود نداشته و ندارد و این امر متوجه شعب این بانک نیز هست. اما عامل تعیین‌کننده تعداد شعب ارائه دهنده این خدمت، پتانسیل و نیاز منطقه‌ای است که شعبه بانک در آن واقع شده است. شعب بانک در برخی مناطق به اصلاح سپرده‌ای و شعب موجود در برخی مناطق تسهیلاتی هستند و تعدادی از شعب نیز از هر دو ویژگی برخوردار هستند. طبیعتا این امر در رابطه با ارائه خدمات ارزی نیز حاکم است و این موضوعی است که باید در تعیین تعداد شعب ارائه دهنده خدمات ارزی در نظر گرفته شود. با توجه به تاکید مدیران ارشد بانک مرکزی مبنی بر قطع بودن ارتباط بانک‌ها با شبکه سوئیفت، اما عمده بانک‌های خصوصی اذعان دارند که بانک آنها از ارتباط سوئیفت برخوردار بوده است. بنابراین آیا شبکه سوئیفت سامان هم در دوره تحریم‌ها قطع بوده یا خیر؟ در تمام طول دوران تحریم‌هایی که به صورت ناعادلانه علیه کشورمان اعمال شد، هیچ گاه کد سوئیفت بانک سامان مختل یا قطع نشده است.