تحلیل اندیشکده رند از سیاست و رویکرد رژیم صیهونیستی در سوریه؛
منفعت اسرائیل در استمرار تنش‌های سوریه است
اندیشکده آمریکایی رند نوشت: بی شک، پیروزی جناج ایران – سوریه – حزب الله که توسط روسیه پشتیبانی می‌شود نتیجه مثبتی برای اسرائیل ندارد و جنگجویان و معارضان نیز مشکلات زیادی برای اسرائیل ایجاد می‌کنند.
گروه بین الملل « نسیم آنلاین »- اندیشکده رند در گزارشی جامع به بررسی رویکرد و سیاست رژیم صهیونیستی در قبال سوریه پرداخته و نتیجه می گیرد که نفع اسرائیل در هرج و مرج سوریه است:
اهداف اصلی اسرائیل در جنگ داخلی سوریهاسرائیل به دنبال کاهش نفوذ روسیه و ایران در سوریه، توقف ارائه سلاح های پیشرفته به حزب الله، جلوگیری از تهدید نظامی سوریه یا ایران علیه این کشور، کاهش مشروعیت ادعاهای سوریه نسبت به ارتفاعات جولان و جلوگیری از فعالیت ارتش سنی در مرزهای این کشور است.
با توجه به اهداف 5 گانه اسرائیل در سوریه، اورشلیم در چهار زمینه اصلی وارد عمل شده است. در این ارتباط، اسرائیل دفاع از مناطق خود در برابر حملات برون مرزی، بمباران قرارگاه ها و تسلیحات حزب الله، پشتیبانی مخفیانه از نیروهای سوری ضد دولت و مذاکره با مسکو را در دستور کار خود قرار داده است.
با توجه به شواهد موجود می‌توان گفت که در وهله اول، اسرائیل برای تاثیرگذاری بر موقعیت سوریه به شدت ناتوان است، از سویی دیگر، اورشلیم توانایی لازم برای مقابله با نفوذ ایران در مناطق مرزی و غیرمرزی خود را ندارد. گفتنی است؛ به جز بمباران تسلیحات و قرارگاه های حزب‌الله و بمباران محموله های ارسالی به این گروه (که این کار سابقا نیز در صورت تهدیدآمیز بودن محموله ها انجام می شد)، اسرائیل توان اندکی برای کم کردن قدرت حزب الله دارد.
همچنین، اسرائیل به جز مداخله نظامی و یا ارائه سلاح‌های کشتار جمعی به نیروهای شورشی سوریه (امری که اورشلیم خواهان انجام آن است ولی برایش مقدور نیست)، توانایی خاصی برای از بین بردن رژیم بشار اسد و یا مداخلات خارجی در جنگ داخلی سوریه ندارد.
اسرائیل از استمرار ناآرامی ها سود می برد، نه پیروزی شورشیان یا اسدمهم اینکه، اسرائیل نه تنها با بشار اسد روابط حسنه‌ای ندارد، بلکه طرفدار نیروهای شورشی است که ممکن است پس از برکناری بشار اسد با اهداف نامشخص خود روی کار بیایند. با این وجود، طرفداری از گروهی خاص در جنگ داخلی سوریه برای اسرائیل سودی به همراه ندارد.
یکی از افسران ارتش اسرائیل که نخواسته نامش فاش شود، در مصاحبه‌ای با یکی از شبکه‌های خبری، وضعیت دو سر باخت اسرائیل را در ارتباط با سوریه، صریحاً بیان کرده است.
وی تصریح کرده است که تحت هر شرایطی، اوضاع سوریه به نفع اسرائیل نخواهد بود، به طوریکه، پیروزی جناج ایران - سوریه - حزب الله که توسط روسیه پشتیبانی می‌شود نتیجه مثبتی برای اسرائیل نخواهد داشت. همچنین، تمرکز معارضان و جنگجویان در دمشق و ارتفاعات جولان نیز مشکلات زیادی برای اسرائیل ایجاد می‌کند.
نکته قابل توجه این است که درگیری نظامی نیز لزوماً اسرائیل را در وضعیت بهتری قرار نمی دهد. مهم اینکه؛ اسرائیل می‌تواند به بمباران نیروهای حزب الله و ایرانی در سوریه بپردازد، امّا؛ مشخص نیست که این موضوع چه نفعی برای اورشلیم دارد. مبارزه متمرکز نظامی با نمایندگان ایران در سوریه نیز می تواند باعث وقوع جنگ بین دو طرف ( ایران و اسرائیل) شود که این امر نه تنها خواسته سران اسرائیل نیست، بلکه امری بی‌هدف است.
گزارش‌های انجمن بین‌المللی اعتباردهی ( IAF ) حاکی از محدودیت تهدیدها علیه اسرائیل در کوتاه مدت است، امّا تا زمانی که حکومت اسد در سوریه بر سر کار است، امکان کاستن از فعالیت ایران و حزب الله در سوریه وجود ندارد. حمله زمینی نیز - حتی با دلایل بشردوستانه برای پناهندگان سوریه - نتیجه معکوس می‌دهد.
محاصره اراضی سوریه باعث می‌شود که اسرائیل به یکی از نقاط کانونی این جنگ داخلی تبدیل شود و بدون داشتن اجازه شورای امنیت سازمان ملل، این اقدام اسرائیل به یک موضوع بحث برانگیز جهانی تبدیل خواهد شد. در نهایت ادامه اقدامات نظامی از سوی اسرائیل، باعث می شود که اورشلیم در جبهه مقابل تمامی شرکت‌کنندگان در جنگ داخلی سوریه و به علاوه تمامی اعراب و مسلمانان جهان، قرار گیرد.
افسر ارتش اسرائیل همچنین خاطر نشان کرد که براندازی حکومت بشار اسد برای بیرون راندن ایران از این منطقه، باعث اقدامات و نتایج غیرقابل پیش‌بینی توسط نیروهای افراطی می‌گردد. این اظهارات یادآور سخنان جیمز وولزی، رئیس سابق سازمان سیا، در ارتباط با سقوط شوروی است.
وی تصریح کرده بود که ما توانستیم بر یک اژدها (شوروی سابق) غلبه کنیم، امّا؛ اکنون در جنگلی زندگی می‌کنیم که پر از مارهای سمی گوناگون است و نظارت بر اژدها به مراتب امری آسانتر بود.
حملات نظامی اسرائیل در سوریه موقتی و نقطه ای خواهد بودارتش اسرائیل می‌تواند به فعالیت نظامی، به عنوان یک حرکت تاکتیکی برای پیشبرد اهداف خود و نه یک استراتژی برای ایجاد تغییرات بنیادی در منطقه نگاه کند. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود که اقدامات نظامی در سوریه امری دائمی نباشد و فقط به حملات برای دفاع از مرزهای خود و یا جلوگیری از ارسال سلاح به حزب الله، محدود شود. این رویکرد باعث جلوگیری از بروز جنگ‌های داخلی شده و شانس هرگونه درگیری مستقیم و غیرمستقیم را با نیروهای ایرانی و روسی از بین می‌برد. برای مثال ارتش اسرائیل می‌تواند با تغییر تاکتیک خود، زمانیکه کاروان‌های انتقال سلاح وارد مرزهای لبنان شده‌اند، آنها را از بین ببرد. با این حال، این تغییر تاکتیک، به منظور تغییر اهداف اسرائیل در منطقه نخواهد بود.
وجود نیروهای ضد هوایی S-400 روسیه در منطقه نیز باعث می‌شود تا ارتش اسرائیل نتواند بدون هماهنگی قبلی با روسیه، به اهداف خود دست یابد. چراکه سقوط هواپیماهای اسرائیل و دستگیری خلبانان اسرائیلی، یک بحران برای اسرائیل به حساب می‌آید و باعث می شود نجات این خلبانان به اولین هدف اورشلیم تبدیل شود. به ویژه، اگر این خلبانان چه به صورت مرده و چه زنده بدست نیروهای افراطی و یا نیروهای ایرانی بیفتند، بر پیچیدگی اوضاع برای اسرائیل افزوده می‌شود.
در این ارتباط باید گفت که دیدار اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از مسکو به توافقاتی منجر شد که بر اساس آن اطلاعات نظامی تا حدی در دسترس روسیه قرار می‌گیرد که از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود. با این حال برای داشتن آزادی عمل کامل، اسرائیل و روسیه باید به یک فهم متقابل نسبت به دلایل حملات ارتش اسرائیل به سوریه، دست یابند. به علاوه این امر نیز مشخص شود که نیروهای روسیه تا کجا دست ارتش اسرائیل را بازخواهند گذاشت.
از آنجایی که روابط متحدان اسرائیل با روسیه در طی سال‌های اخیر رو به بدتر شدن است، اسرائیل نیاز دارد که خودش به صورت مستقل به یک راه حل دیپلماتیک با مسکو دست یابد. از سویی دیگر، برای داشتن آزادی عمل بیشتر، اسرائیل می‌بایست روسیه را مجاب به کاهش نفوذ و فعالیت‌های نیروهای ایران در نزدیکی مرزهای اسرائیل کند.
در شرایطی که حملات هوایی به سوریه تهدیدات قریب الوقوعی را برای اسرائیل به دنبال دارد، تل آویو باید برای آرام کردن شرایط در ارتفاعات جولان و ممانعت از ورود ایرانی‌ها به این منطقه (چه این ارتفاعات تحت سلطه اسرائیل و چه نیروهای کمکی جهانی باشد) تلاش کند. این تلاش‌ها با تامین کمک‌های بشردوستانه، مراقبت‌های پزشکی و تهیه و تامین نیازهای اولیه برای روستاها در ارتفاعات جولان میسر خواهد شد. از این طریق، جمعیت این منطقه به مقاومت در برابر نیروهای حزب الله و افراطی‌گرای سنی تشویق می‌شوند و به علاوه باعث ترغیب اهالی جولان برای ماندن در محل زندگی خود، به جای عبور از مرزها می‌شود.
با توجه به اینکه حزب الله در بحران سوریه درگیر شده، اسرائیل ممکن است زمان را برای حمله به این گروه در لبنان، مناسب ببیند. امّا؛ با وجود اینکه شمار نیروهای حزب الله و مشروعیت دیپلماتیک این گروه کاهش یافته، همچنان این گروه نزد شمار زیادی از شیعیان لبنان محبوبیت دارد و در صورت وقوع جنگ این امر دور از انتظار نیست که موج جدیدی از داوطلبی برای حمله به اسرائیل در حمایت از حزب‌الله، به وجود بیاید.
چه زمانی اسرائیل وارد فاز نظامی می شود؟پیش‌بینی می‌شود، اسرائیل تا زمانی که نفوذ ایران در سوریه و به تبع آن، تدارک سلاح برای حزب الله، پابرجاست، دست به حمله نزند. از سویی دیگر، در شرایط فعلی، در صورت حمله اسرائیل به حزب‌الله، اورشلیم باید در برابر حملات گسترده موشکی حزب الله نیز مقاومت کند که این امر باعث کشتار گسترده خواهد شد.
تغییر رویکرد نظامی اسرائیل نیز بر اثر توافق هسته‌ای ایران (برجام)، دور از انتظار به نظر می‌رسد. حتی برجام به استراتژی دولت اسرائیل مبنی بر منزوی کردن بین المللی ایران نیز کمک می‌کند، چراکه هرگونه دست از پا خطا کردن ایران در منطقه که شامل سوریه نیز می‌باشد، بر خلاف توافقات دیپلماتیک بین‌المللی است و این موضوع، به میانه‌داری ایران و جلوگیری از تخطی از توافقات کمک می‌کند.
گفتنی است، از زمانی که توافق برجام به امضا رسیده است، آمریکا و اتحادیه اروپا متوجه شده‌اند که رسیدن به راه حلی برای بحران سوریه بدون کمک ایران، مشکل خواهد بود و بنابراین با حضور تهران در جلسات مربوط به سوریه موافقت شده است.
