داستان بی‌پایان مافیا و فساد در سینما؛ وقت ورود دستگاه‌های نظارتی فرا نرسیده است؟

گروه فرهنگی « نسیم آنلاین »، فاطمه قربان نیا- مافیا در سینما، عبارتی پر بسامد که هر چند وقت یک بار تکرار می شود، بسیاری در مورد آن شنیده اند اما مبهم. این بار . یوسف مرادیان وا حمد نجفی در آخرین مصاحبه ای که داشته اند پرده از این ماجرا برداشتند.

یوسف مرادیان در این گفتگو به فارس گفته است: سکوت کرده‌ام در طول این سال‌ها و دیگر می‌خواهم که سکوت نکنم. من خدا را شاکرم تا امروز زیر بیرق پرچم آقای م.ش نرفته‌ام و در تمام موارد به او جواب منفی داده‌ام. از بدو ورودم به سینما تا امروز می‌بالم. من سال‌ها و سال‌ها از سمت چنین افرادی بایکوت شده‌ام ولی الان دیگر کاملا علنی به کار خود می‌پردازند.

او همچنین در خصوص انتخاب بازیگران به روابط بین افراد اشاره میکند و خود را قربانی این باندبازی میداند که حاضر به سرخم کردن در مقابل مافیای سینما نشده است: زنده یاد سلحشور زمان ساخت سریال اصحاب کهف از تمام سن‌ها و از تمام بچه‌های تئاتر، سینما، تلویزیون و ... تست می‌گرفتند. بعد هم با بازیگران انتخاب شده تماس می‌گرفتند. این روال ادامه داشت مسیر هم کاملا درست بود. اگر من به درد این نقش می‌خورم انتخاب می‌شوم.

مرادیان، حتی از یک سریال و یک فیلم سینمایی اخیر اسم می آورد و انتخاب بازیگران آنها را نیز مرتبط با مافیا می داند: من برای حضور در نقش یک سریال کیف انگلیسی انتخاب شده بودم ولی همان فردی که اشاره کردم تاثیرگذار است و به کارگردان می‌گوید که من انتخاب می‌کنم که چه کسی چه نقشی داشته باشد و چه کاری انجام دهد. من باز هم برای نقش یک سریال کلاه پهلوی انتخاب می‌شوم و دوباره این آقا ورود می‌کند و من دوباره خود به خود و اتوماتیک بیرون می‌روم. بعضی وقت‌ها یک اتفاق یک بار در زندگی یک فرد می‌افتد. من یوسف مرادیان برای نقش یک فیلم رستاخیز انتخاب می‌شوم توسط آقای درویش. قرار است با من تماس بگیرند ولی تماسی برقرار نمی‌شود و من بعدا متوجه می‌شوم که باز هم همان فرد مانع حضور من شده است! من فقط با خودم حرف می‌زنم که یوسف این کار می توانست یکی از افتخارات تو در کارنامه‌ات باشد ولی نادیده گرفته می‌شوی چون حاضر نیستی طرف را عمو صدا بزنی! دنبالش بدوی و این آزار دهنده است. امروز دیگر از بازیگران دعوت نمی‌شود که انتخاب شوند. همه چیز از قبل تعیین شده است.

احمد نجفی هم در این نشست سخنان قابل تاملی زده است. او به نحوی این مافیا را ایدئولوژیک هم معرفی می کند و می گوید: برخی از بازیگران در تمام کارها هستند. چطور این اتفاق می‌افتد؟ البته ممکن است یک نفر هست که به چهار نقش هم بخورد اما چیزی که ما داریم می‌بینیم این است که هرکه با من است رُِل می‌گیرد. این بو به شدت فضای ما را مسموم کرده است. راه دور چرا برویم؟ خانم مریلا زارعی الان کجاست؟ کسی که سالی 3 الی 4 فیلم بازی می‌کرد. بروید درد دل کنید. چون شیار 143 بازی کرد. بادیگارد بازی کرد.

اما این گروه موثر در سینما چگونه شخصی را برای بازی انتخاب می کنند؟ روایت ها متفاوت است. داریوش منتظری کارگردان سینما و تلویزیون با تائید حضور مافیا در هنر و رسانه می گوید: متاسفانه وقتی شنیدم برخی از بازیگران با پول «نقش» می‌خرند براستی شوکه شدم. بعد که تحقیق کردم متوجه شدم یک عده جوان نا‌آگاه ولی عاشق بازیگری، تصور می‌کنند اگر پولی به یک تهیه کننده بدهند و نقشی را بازی کنند حتما به سوپر استار تبدیل خواهند شد! (اینجا)

مافیای سینما اگرچه بیشتر بر پایه ی پول و روابط میچرخد اما باعث فساد های اخلاقی بین برخی بازیگران و کارگردانان شده است.

پرستو صالحی از بازیگرانی است که سالها پیش از از این مسائل در سینما پرده برداشت، وی در بخشی از اظهاراتش میگوید: وقتی به یک دفتر سینمایی می‌روید و دو ساعت از نقش برای تو صحبت می‌کنند و وسوسه‌ات می‌کنند که وای این نقش انگ توست، همه این حرفها زده می‌شود و بعد داستان آغاز می‌شود که حالا تلفنی صحبت کنیم و بیشتر با هم حرف بزنیم و ... البته این مربوط به همه آدمهای سینما نمی‌شود. این ماجرا درباره کسانی صدق می‌کند که به هدف دیگری به سینما آمده‌اند. (اینجا)

سحر زکریا از دیگر بازیگرانی است که کم کاری و بیکاری را به نقشهای سفارشی و به قول معروف پارتی بازی ترجیح داده و مدعی است که گستره مافیای هنر به تلویزیون کشیده شده است. «دوستان برنامه ریز و دستیار یک کارگردان به من گفته اند، نان شما دست ماست و این حرف بسیار زشتی است. متاسفانه این اتفاق افتاده است و باندبازی ها و اتفاقاتی که وجود دارد، باعث شده، ما در خانه بنشینیم. من کسانی را سراغ دارم که برای اینکه بازی کنند، برای فلان کارگردان یا تهیه کننده کادو می خرند. چرا باید پول خرج کنم؟ من باید بازی کنم و پول دربیاورم. من به صراحت می گویم و وارد یک سری تعارفات و قربان و صدقه رفتن ها و کارهایی که در حرفه من انجام می دهند مثل پشت سر حرف زدن ها نمی شوم.» (اینجا)

روناک یونسی هم از بازیگران جوانی است که مدعی ست وارد باندبازی های مافیای سینما نشده و می گوید گوشه گود ایستاده است و حاضر نیست برای بهتر دیده شدن تن به هر کاری بدهد. او فضای حال حاضر سینما را مسموم میداند که هرکسی بدون استعداد و بر اساس رابطه وارد کار می شود: بازیگران جدیدی که وارد سینما شده‌اند، به هر کاری دست می‌زنند تا کار کنند. این افراد قطعا انگیزه بازیگری ندارند و به دنبال مسائل دیگری هستند و من هم برای این افراد و همچنین برای سینمایی که به این شکل انتخاب می‌کند متاسفم. متاسفانه امروز دیگر ملاک انتخاب، توانایی بازیگر نیست؛ بلکه این مهم است که طرف چقدر برای حضور در فیلم سرمایه گذاری می‌کند و...! (اینجا)

ایرج نوذری هم باندبازی را علت کم کاری خود در سینما و تلویزیون می داند و می گوید: باند بازی، قدرنشناسی، موضوع‌های تکراری و غیره باعث دوری و کم‌کاری من در سینما شده است. ما طرح دادیم اما آن‌ها را رد کردند، گویا فعلن عده دیگری باید کار کنند و در حال فعالیت هم هستند. (اینجا)

ماشاالله شاهمرادی زاده که سابقه حضور در فیلمهایی با محوریت دفاع مقدس و انقلاب دارد هم از مسئولین گلایه دارد و با بحرانی دانستن شرایط سینما، بیان می کند: فساد، رانت خواری و باندبازی در سینما باعث بیکاری گسترده اهالی سینما شده است و متأسفانه هیچ کس به داد این همه هنرمند بیکار نمی رسد. متأسفانه امروزه آنقدر شرایط حضور و کار در سینمای کشور بحرانی و بغرنج شده است که ما هیچ امیدی به آینده نداریم؛ وضعیت امروز سینمای ایران را می توان وضعیتی جنگی تصور کرد که گویا هیچ گاه قرار نیست تمام شود. (اینجا)

زهره صفوی از پیشکسوتانی است که بسیار با ناملایمات موجود در سینما مواجه شده است. وی در بخشی از اظهاراتش می گوید: سینما آلوده، بدبخت و مریض است. در این سینما که درگیر مافیا و باندبازی است، کسانی کار می‌کنند که دست راست و چپ خود را نمی‌شناسند. چنین افرادی نقش‌های کلیدی بازی می‌کنند و جایی برای ما که در این کار فرتوت شدیم وجود ندارد، من هنوز در حدی نیستم که نتوانم بازی کنم، اما نقشی برایم وجود ندارد. (اینجا)

گیتی معینی هم با انتقاد از عملکرد مسئولین در حمایت از بازیگران پیشکسوت که با وجود توانایی برای ادامه بازیگری در خانه با بیماری و افسردگی دست و پنجه نرم می کنند گفت: کارها کم شده است و از طرفی انتخاب بازیگر در کارهای امروزه به یک مافیا تبدیل شده است. باندبازی رواج یافته است و تنها جنبه‌های مادی برای بازیگری در نظر گرفته می‌شود و نه اینکه شخصی بتواند به خوبی بازی کند. (اینجا)

مثال این ادعاها و شاید درد و دل ها در میان بازیگران بسیار دیده می شود. اوضاع در سینمایی که قرار است الگوهای فرهنگی جامعه را بسازد و نوعی سبک زندگی را وارد نهاد خانواده های ایرانی کند به گونه ای وخیم شده است که نمی دانیم بازیگر جوانی که با پول، پارتی و روابط خاص پا به این عرصه گذاشته است می تواند در این حرفه دوام بیاورد یا به شبکه هایی مثل جم تی وی و من و تو پناهنده می شود، یا در حالت خوشبینانه و آبرومندانه بازیگران زن در قبال پیشنهاد های بیشرمانه ای که توسط برخی کارگردانان و تهیه کنندگان مطرح می شود عطای سینما را به لقایش ببخشند و بازیگری را کنار بگذارند.

اینها مسائلی ست که سالهاست سینمای ایران با آن دست به گریبان است و چه بسا استعدادهای شگرف بازیگری را به دلیل نداشتن پول و پارتی از دست داده است و در آن سوی میدان پیشکسوتانی که سالها خاک صحنه خورده اند و سالم زندگی کرده اند را بخاطر عزت نفس کنار گذاشته اند تا برای نقش یک پیرمرد شصت ساله از یک جوان بیست ساله کمک بگیرند!

چند سال پیش بحث مافیا در ورزش به ویژه فوتبال در رسانه ها داغ شد و کار به جایی رسید که کمیسیون اصل 90 مجلس به ماجرا ورود کرد و به تحقیق و تفحص در این زمینه پرداخت؛ به نظر می رسد نیاز است دستگاه های نظارتی نگاهی هم به عرصه هنر به ویژه سینما کنند حتما به موارد جالب و تاسف آوری بر خواهند خورد.