برنامه سکان‌دار جدید سازمان حج برای پیگیری فاجعه منا چیست؟

کدخبر: 2081136

مسئولان سازمان حج و زیارت در فاجعه منا توانستند کارنامه قابل قبولی را در بحث اطلاع‌رسانی و پیگیری مطالبات مردم بر جای بگذارند، حال باید دید که سکان‌دار جدید این سازمان، چه برنامه‌ای برای زنده نگه داشتن فاجعه منا و پیگیری آن در دستور کار خواهد داشت.

به گزارش خبرنگار فرهنگی « نسیم آنلاین »، پنجشنبه 9 دی ماه بود که وزیر حج عربستان اعلام کرد از همه کشورها از جمله ایران برای مذاکرات حج سال 96 دعوت می کنند، با این حال نباید فراموش کنیم که سال گذشته نیز مقامات سعودی چنین صحبت هایی را بیان کردند ولی در عمل سنگ اندازی های زیادی را انجام دادند تا در نهایت ایران حاضر به شرکت در حج 95 نشد، البته امسال باید دید که با توجه به رفتن سعید اوحدی از سازمان حج و زیارت و انتصاب حمید محمدی به عنوان سرپرست، این سازمان چه برنامه ای برای حضور در حج 96 خواهد داشت .

از سوی دیگر نباید فراموش کنیم یکی از مسائل اصلی که باعث شد ایران شروطی را برای حج 95 داشته باشد، بروز فاجعه انسانی بزرگ منا در سال 94 بود، فاجعه ای که در آن بیش از 7 هزار از زائران کشورهای مختلف جان باختند و ایران نیز با 465 شهید، یکی از کشورهایی است که بیشترین آمار شهدا را در فاجعه منا داشته است .

سعید اوحدی که در آن زمان ریاست سازمان حج و زیارت کشور را بر عهده داشت، بر اساس مسئولیتی که از سوی بعثه مقام معظم رهبری به وی سپرده شده بود، در طول فاجعه منا کار اطلاع رسانی از وضعیت شهدا، مجروحین و بازماندگان فاجعه منا را بر عهده داشت و انصافا نیز در این زمینه کارنامه خوبی از خود به جای گذاشت، علاوه بر این سازمان حج پیگیری های خوبی را برای شناسایی و انتقال شهدای و مجروحین فاجعه منا به کشور انجام داد و توانست انتظارات مردم در این زمینه را برآورده کند .

البته این همه ماجرا نیست؛ چرا که بعد از صحبت های مقام معظم رهبری در 27 مهر ماه 94 مبنی بر اینکه فاجعه تلخ منا نبایدفراموش شود، این سازمان وظیفه سنگین تری نسبت به این مسئله داشته و تا امروز نیز اقداماتی را در این زمینه انجام داده است؛ با این حال باید دید که با تغییر ریاست در سازمان حج و زیارت و انتصاب حمید محمدی، به عنوان سرپرست، این سازمان در آینده چه مسیری را زنده نگه داشتن فاجعه منا که به گفته مقام معظم رهبری از وظایف سازمان حج و زیارت به شمار می رود، انجام خواهد داد .

در ذیل نگاهی داریم به عملکرد سازمان حج و زیارت در خصوص فاجعه منا و پیگیری مطالبات مردم از دستگاه های مختلف و مقامات سعودی .

مسئولان سازمان حج در راستای عمل به منویات مقام معظم رهبری که عنوان کرده بودند پیگیری برای مطالبه و زنده نگه داشتن فاجعه منا وظیفه سازمان حج و زیارت است، بعد از بازگشت از عربستان، سفرهای استانی را برای دیدار با خانواده های شهدای فاجعه منا و پیگیری وضعیت بازماندگان این فاجعه انجام دادند، همچنین طبق دستور رئیس سابق سازمان حج و زیارت در هر استان کمیته 5 نفره به نمایندگی از خانواده های معزز شهدا تشکیل شد و مسائل و مشکلات خانواده های شهدا به صورت هفتگی با مدیرکل حج و زیارت مان در استان ها در میان گذاشته شد و از این طریق بخشی از مشکلات خانواده ها شهدا از جمله مالیات، مشکلات مالی و معیشتی خانواده ها برطرف شد. ( اینجا )

یکی دیگر از اقداماتی که باید در خصوص فاجعه منا پیگیری می شد، پیگیری حقوقی فاجعه و همچنین گفتگو با دولت ها برای تبیین اهمیت ماجرا و برسی راه های جلوگیری از تکرار آن بود که فرمایش مقام معظم رهبری و همچنین مصوبه هیئت دولت و نامه معاون اول رئیس جمهور، این مهم به وزارت خارجه محول شد و معاون کنسولگری امور مجلس و ایرانیان وزارتخانه نیز مسئول پیگیری این مهم در همه ابعاد شد .

وزارت خارجه نیز با برگزاری 18 جلسه کاری با سازمان حج و زیارت و دادستانی کل کشور و با مشارکت تمامی جهات ذی ربط از جمله بعثه مقام معظم رهبری ، دادستانی کل، سازمان حج و زیارت، وزارت اطلاعات، بنیاد شهید، بسیج حقوقدانان، اساتید حقوق بین الملل دانشگاه های تهران و قم و بخش‌های حقوقی، حقوق بشر و کنسولی وزارت امور خارجه، موضوع فاجعه منا از جهات مختلف حقوقی مورد بحث و کنکاش قرار گرفت. در این مناقشات کلیه مسائل دخیل در موضوع و از جمله موضوع تشکیل کمیته حقیقت یاب، ارجاع موضوع به سازمان ها و یا محاکم بین المللی، طرح دعوی در دادگاه های داخلی و طرح دعوی دردادگاه های عربستان سعودی مورد مباحثات و تبادل نظر جدی قرار گرفت .

اقدامات حقوقی و بین المللی فاجعه منا با محوریت وزارت خارجه دنبال می شد تا اینکه با بسته شدن سفارت عربستان در ایران، عملا پیگیری فاجعه منا با مشکلاتی همراه شده است، با این حال وزارت خارجه همچنان اقدامات خود را بر دو محور پیگیری حقوق مادی و معنوی جان باختگان با مشاوره با وکلای سعودی وغیر سعودی و از طریق مجاری حقوقی داخلی عربستان و در مراحلی از مجاری دیپلماتیک وسیاسی و همچنین زنده نگاه داشتن حقوق معنوی این فاجعه از طریق تکرار آن در ملاقات های نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با مقامات کشورهای موقف فیه ونیز درخواست از مجرای سازمان های بشر دوستانه جهت فشار به دولت عربستان سعودی هم برای جبران خسارات مادی ومعنوی خانواده های جان باختگان پیگیری می کند. ( اینجا )

یکی از مطالباتی که همه خانواده های شهدا و بازماندگان فاجعه منا از سازمان حج و زیارت و به تبع از دولت داشتند، ایجاد کمیته حقیقت یاب فاجعه منا بوده است که متاسفانه تا این لحظه و با همه پیگیری هایی که وزارت خارجه در سطح سازمان همکاری اسلامی پیگیری‌هایی را انجام داد، ولی به سوولیت‌پذیر نبودن دولت عربستان و مخالفت این کشور با این موضوع، تا به امروز این کمیته تشکیل نشده است و علی رغم تلاش برای برگزاری حج به صورت شورایی نیز عربستان بنا دارد تا حج سال آینده را نیز طبق روال سال های گذشته برگزار کند .

سازمان حج و زیارت تا به امروز ارتباط مستمری با وزارت خارجه، دادستانی کل کشور، سازمان مالیاتی برای معافیت خانواده شهدا و بازماندگان فاجعه منا از پرداخت منا، بعثه مقام معظم رهبری و بنیاد شهید برای پیگیری مطالبات و رفع مشکلات خانواده ها انجام داده است که در برخی از آنها موفق و در برخی دیگر نیز نتوانسته انتظارات را محقق کند و باید منتظر باشیم تا ببینیم حمید محمدی، سرپرست سازمان حج و زیارت چه اقداماتی را در این زمینه انجام خواهد داد .

با توجه به رفتن سعید اوحدی از سازمان حج و زیارت با وی درباره آینده و چشم انداز پیش روی این سازمان مصاحبه ای داشتیم که متن آن به شرح زیر است :

وی گفت: یکی از شروطی که ما سال گذشته برای مقامات سعودی در موسم حج گذاشتیم این بود که قرارداد ایران باید عینا مانند قراردادهای سال گذشته باشد و همچنین زائر ایرانی باید از خدمات کنسولگری استفاده کند تا اگر مشکلی از قبیل تصادف و یا گم شدن پاسپورت برای زائری ایجاد شد، زائر بداند که باید به کدام مرجع مراجعه کند، ولی متاسفانه تا این لحظه عربستان پروتکل حافظ منافع ایران را امضا نکرده است .

رئیس سابق سازمان حج و زیارت ادامه داد: مقام معظم رهبری عنوان کردند که با توجه به قصور و کوتاهی که طی سال های گذشته در مراسم حج شاهد آن بودیم، باید این مراسم در قالب شورایی برگزا شود که تا امروز نیز اتفاقی در این زمینه نیفتاده و ما باید پیگیر این مطالبه باشیم .

اوحدی با اشاره به ظرفیت بالای سازمان حج در بحث عتبات عالیات خاطر نشان کرد: ما در این حوزه ظرفیت عظیمی داریم که اگر سازمان حج و زیاتر بتواند زیرساخت ها را توسعه داده و شاهد افزایش ارائه خدمات باشیم، قطعا تعداد زائران ما از مرز یک میلیون زائر در حال حاضر به 3 میلیون زائر در طول سال خواهد رسید .

ارسال نظر: