قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران تشریح کرد:

جزئیات بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب سی‌ام/ بازگشت نمایشگاه به سئول دو اشکال جدی دارد

کدخبر: 2096980

قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران جزئیات حضور کشورهای مختلف در بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی « نسیم آنلاین »، امیرمسعود شهرام نیا، قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران در جمع خبرنگاران درباره شرایط بخش بین الملل و اتفاقاتی که در این بخش افتاده است گفت: زمانی که من به نمایشگاه کتاب تهران آمدم، احساس کردم که بعد بین المللی نمایشگاه کتاب تهران کمرنگ شده است و جا دارد که این وجه پررنگ تر شود؛ این حضور همزمان شده بود با یک اتفاق دیگر، دلیلش هم قطع شدن یارانه خرید کتاب خارجی به صورت مستقل بود؛ می دانید که آخرین نمایشگاهی که یارانه مستقیم کتاب خارجی داشت؛ نمایشگاه بیست و ششم بود؛ که مواجه شد با آن تحریم های بانکی و تسویه با ناشراتن خارجی خیلی زیاد با تاخیر انجام شد.

وی افزود: بعد هم کلا یارانه مستقبم کتاب خارجی قطع شد؛ این باعث شد که عملا انگیزه ناشران خارجی کم شود؛ از طرف دیگر تقریبا آن بعد نمایشگاهی نمایشگاه کتاب تهران، در بحث بین الملل به فراموشی سپرده شده بود؛ یعنی بخش بین‌الملل خلاصه شده در ناشران خارجی که یا خودشان می آمدند یا نمایندگان‌شان به عرضه کتاب می پرداختند.

وی با اشاره به اقدامات جدید در بخش بین الملل گفت: چند اقدام را شروع کردیم؛ اولین اقدام بحث مهمان ویژه بود؛ که البته این اقدام خلاقیتی نداشت همه نمایشگاه‌هایی بزرگ دنیا یک کشور را هرسال به عنوان مهمان ویژه انتخاب می کنند؛ طبیعتا جا داشت که ما هم در ایران این مسئله را شروع کنیم؛ اولین مهمان ما افغانستان شد، چون تجربه اول بود محدودیت ها و سختی هایی داشت؛ با تاخیر شروع شد؛ اما تحربه بدی نبود، برای ما درامد اقتصادی نداشت، یک مقدار به اعتماد بیشتر کمک کرد؛ مثلا همین که امسال میبینید، چند ناشر از افغانستان امده امد و تعاملاتی شکل گرفته است، به خاطر همان اتفاق مهمان ویژه است .

شهرام نیا ادامه داد: سال دوم عمان مهمان ویژه بود از نظر اقتصادی، در مورد افغانستان ما همه خرج را خودمان انجام دادیم؛ اما در مورد عمان تقریبا هزینه ای نکردیم ولی آن اتفاق به گسترش روابط فرهنگی ایران و عمان کمک کرد؛ اگر چه در مورد عمان چون صنعت نشر گسترده ای ندارد، تعاملات در حوزه نشر چندان گسترده نبود؛ ولی به رویداد های فرهنگی دو طرف کمک کرد؛ در این چند سال ایران در نمایشگاه های عمان حضور دارد، در بحث توزیع کتاب های ایرانی در بازار کتاب عمان رایزنی هایی انجام شد؛ در حوزه کودک و نوجوان، عمانی‌ها به این کتاب ها علاقه نشان دادند.

وی تاکید کرد: سال گذشته که روسیه مهمان ویژه بود، باز چند قدمی جلوتر رفتیم؛ تیم خوبی از نویسندگان روسی، ناشران روسی و مدیران فرهنگی روسیه آمدند؛ چند تفاهم خوب بین مجموعه های فرهنگی دو طرف شکل گرفت؛ مشخصا کتابخانه بیبوگلوبوس روسیه و شهر کتاب وارد تعامل شدند؛ برای ترجمه آثار روسی به دو طرف توافق هایی انجام شد؛ رویدادها و نشست های متعددی در روسیه و تهران شکل گرفت.

قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران افزود: در مورد ایتالیا که امسال مهمان ویژه شد؛ وزن و قد مهمان به لحاظ ارزش و اهمیت صنعت نشر بسیار مهم است؛ ایتالیا کشوری است که در همه جای دنیا حرف برای گفتن دارد؛ ادببات ایتالیایی ادبیات بسیار غنی است؛ حضور ایتالیا یه عنوان مهمان ویژه برکت ها و فایده هایی زیادی داشت که البته برای این اتفاق در دو کشور زحمت زیادی کشیده شد.

شهرام نیا گفت: تا همین الان حدود ١١ برنامه در ایتالیا و تهران برگزار شده است؛ که این برنامه ها تا قبل از برگزاری نمایشگاه بوده است؛ این برنامه ها در ایتالیا و تهران برگزار شده است؛ در موضوعات مختلف ارتباطات فرهنگی کار شد؛ در نمایشگاه از سه کتاب که آثار ایتالیایی است که به فارسی ترجمه شده و اثار فارسی که به ایتالیایی ترجمه شده و نیز روابط فرهنگی و ایتالیا کتابی منتشر شد؛ تفاهم رفت و برگشتی نمایشگاهی بین مان انجام شد و در حال حاضر قرار است تا هماهنگی انجام دهیم که در سال ٢٠٢٠ نمایشگاه کتاب بلونیا ایران به عنوان مهمان ویژه انتخاب شود.

وی ادامه داد: تعداد نویسنده ها و اصحاب قلم ایتالیایی که تهران آمدند، تعداد قابل توجهی است که کمک زیادی به ما میکند؛ دو معاون وزیر آمدند؛ معاون وزیر فرهنگ و معاون وزیر خارجه؛ گفتگوهای خوبی بین معاون وزیر فرهنگ ما و معاون وزیر فرهنگ ایتالیا انجام شد؛ تفاهم نامه های خوبی برای ترجمه آثار دو طرف انجام شد؛ یکی از اتفاق های خوب حضور خانم بلوتی است که ایشان رییس بخش تصویرگران نمایشگاه بلونیا است؛ قبلا رییس نمایشگاه کتاب بلونیا مهمان ما شده بود؛ خانم بلوتی از جهت دیگر بسیار آدم مهمی است؛ ایشان رییس مسابقه تصویرگری بلونیا است و آشنایی خوبی با تصویرگری ایرانی دارد؛ حضورش و انتقال تجریه تصویرگری ایتالیا به تصویرگری ما بسیار به تصویرگران ما کمک می کند.

شهرام نیا گفت: برای نویسندگان ایتالیایی هم برنامه های خوبی تدارک دیده شده است؛ تا الان اتفاق هایی که افتاده ؛ تفاهم نامه های خوبی بین ایران و ایتالیا انجام شده است؛ شهر کتاب در ایران با یک مجموعه فروشگاهی ایتالیایی تفاهم نامه ای را امضا کردند؛ قرار شده است، آثار ایرانی و ایتالیایی به دو زبان ترجمه شود و در فروشگاه های دو کشور عرضه شود.

وی گفت: در مورد ترجمه و انتشار چند اثر ادبی برجسته، در قالب حمایت هایی که دو طرف انجام دهند کلیات مشخص شده است؛ جزییات در دیدار نمایندگان دو طرف بحث می شود؛ این آثار هنوز مشخص نیست که چه آثاری باشد؛ آثار ادبی معاصر ایران و ایتالیا با انتخاب طرفین مسخص می شود؛ چون اگر با عجله انتخاب شود ممکن است گلچین خوبی نباشد.

وی با اشاره به گروه های مختلفی که از ایتالیا آمده اند، افزود: گروهی که همراه ایتالیایی ها آمدند همراهشان جهره های فرهنگی متعدد است؛ بحث همکاری های فرهنگی مختلف؛ هفته فرهنگی، تبادل ناشران و نویسندگان، به این معنا که تورهایی از نویسندگان ایرانی بتوانند به ایتالیا بروند خصوصا با تاکید بر نمایشگاه بلونیا و تورهایی هم از ایتالیا به اینجا بیایند.

شهرام نیا گفت: حضور ایتالیا در تهران برای ما ارزآوری خوبی داشته است؛ طراحی غرفه و ساخت دکور رقم قابل توجهی را عاید یک شرکت ایرانی و یک دختر جوان کرد؛ در کل تمام هزینه ها به عهده خودشان بود؛ فکر می کنم همین که در نمایشگاه احساس نشود که ما باید خرج کنیم تا مهمان بیاید اتفاق خوبی است.

وی گفت: در مورد شهر مهمان امسال با استانبول شروع شد؛ سال گذشته دوشنبه را هم دعوت کردیم و عملا فقط یک هیئت آمدند و نتوانستیم برایشان غرفه داشته باشیم؛ فقط مشکلات فرهنگی دو طرف باعث شد تا نتوانیم آن جور که باید و شاید روابط فرهنگی را داشته باشیم؛ اما امسال در مورد استانبول اتفاق بهتری افتاد؛ غرفه بزرگی را اجاره کردند و در نمایشگاه حضور دارند؛ نشست هایی خوبی برگزار شد با سفیر صحبتی را انجام دادیم برای تبادل غرفه در نمایشگاه استانبول.

شهرام نیا گفت: یک تحربه دیگر در نمایشگاه کتاب تهران را امسال در بخش بین الملل اغاز کردیم؛ آن هم بحث بورسیه های نمایشگاه است؛ اگر بخواهیم کتاب ایرانی در بازار جهانی عرضه شود باید چهره ها و موسساتی که علاقمند به ایران هستند را شناسایی کنیم و به نوعی حمایت کنیم؛ گرنت از سال گذشته شروع شده و آرام آرام دارد جای خود را باز می کند؛ طرح تاپ را هم سازمان فرهنگ و هنر و ارتباطات شروع کرده است؛ این داستان بورسیه برنامه ای است برای حمایت از نویسندگان.

وی گفت: مترجمان، ناشران و آژانس های ادبی که نسبت به انتشار آثار ایرانی در کشورهای مختلف اقدام می کنند؛ ما با همه رایزنی ها و سفارت خانه ها صحبت کردیم و یک لیست ٤٠ نفره وصول شد؛ یک کارگروه تشکیل شد و در نهایت با تصمیم کارگروه ده نفر انتخاب شدند؛ در این لیست دو یا سه آژانس ادبی است، یک ناشر مصری که در حوزه ادبیات شیعی کار کرده است؛ خانم کارولین کراسکری که در همین چند سال چندین کتاب خوب را به زبان انگلیسی ترجمه کرده است؛ یک خانم سوییسی و تعدادی نویسنده از صربستان.

شهرام نیا گفت: در مورد حمایت ها باید بگویم که ما یک حمایت کامل داریم که در مورد بورسیه ها حمایت کامل است، تعدادی از این نویسنده ها بودند که اینجا یک پشتیبان را داشتند؛ قرار گذاشتیم تا حمایت کمتر بشود و به جای آنها حمایت از نویسندگان دیگر باشد؛ یک تعدادی هم روسای تشکل های نشر هستند که به ایران آمدند؛ رئیس نمایشگاه کتاب بوداپست، وزیر فرهنگ صربستان و رئیس نمایشگاه بلگراد؛ از اتریش یک ایران شناس آمده است و حمایت های بیشتر بر همین اساس بود که اقامت را ما دادیم.

وی گفت: از فرانسه برای اولین بار رییس بنیاد کتاب فرانسه که چهره مهمی هم است آمده تا به حال به خاطر اینکه ایران به برن نپیوسته است، نمی امدند اما امسال امدند؛ این را هم در نظر داشته باشید، وقتی که از فرانسه حرف می زنیم فقط حرف ما فرانسه نیست بلکه بخش زیادی از افریقا، که محاطبان انقلاب اسلامی هستند زبان شان فرانسه است و راه ورود ما به این کشورها از فرانسه است؛ در مجموع در بحث مهمان ویژه، بورسیه ها و شهر مهمان تبادل های خوبی شکل گرفته است.

وی با بیان اینکه ما سه نوع ارتباط را در مورد حضور ایران در نمایشگاه های خارجی می توانیم ایجاد کنیم، گفت: یک بخش حضور فقط همین حضور داشتن صرف است؛ گاهی به قدم جلو می‌رویم که روابط عمیق تر ایجاد کنیم؛ قدم سوم و عمیق تر این است که نه تنها روابط ایجاد می کنیم، بیزینس هم انجام می‌دهیم و سود هم کسب می کنیم؛ در گذشته ما در قدم اول متوقف بودیم، مثلا در نمایشگاه های کتاب می رفتیم یک پرچم نصب می کردیم و اطلاعاتی می‌دادیم با هیچ کس رابطه دو طرفه نداشتیم اما الان تقریبا در قدم دوم کمی جلو رفتیم و روابط دو طرفه شده است و نشر ایران را جدی گرفتند.

شهرام نیا گفت: قدم سوم سخت تر است و ورود به این مسیر نیازمند برنامه است ؛ ما در بازار جهانی کتاب حصور چندانی نداریم یک دلیلش این بوده است که حضورمان کم رنگ بوده دلیل بعدی این بود که به کنوانسیون برن نپیوستیم؛ یک دلیل دیگر این است که خودمان انگیزه نداریم؛ ناشران و وزارت ارشادمان با تدبیر جلو نرفتند؛ قدم های ما الان در جهت این است که روابطمان را در قدم دوم عمیق تر کنیم و بعد به قدم سوم نزذیک شویم.

وی گفت: اما در کل نمایشگاه کتاب تهران در دوره سی ام قدم های خوبی را در حوزه بین الملل برداشته است؛ البته قدم های نرفته مان هنوز خیلی بشتر است.

شهرام نیا در ادامه در پاسخ به نسیم آنلاین »، درباره بحث واسپاری امور به صنوف به خصوص اینکه امسال تقریبا تمام امور نمایشگاه واسپاری شده است بزرگ ترین نقطه ضعف تشکل ها در این زمینه چه بوده است؛ گفت: واقعیت این است که امروز یک تشکل منسجم و سراسری و یگانه که بتواند صدای واحد نشر باشد در کشور نداریم و همین مسئله کمی کار را هم برای ما و هم برای خودشان دشوار می کند؛ از این رو تصور می کنم که باید به تشکل ها کمک کرد.

وی افزود: البته منظور این نیست که ما به جای آنها فکر کرده و تصمیم بگیریم بلکه باید امکاناتی که نیاز دارند را در اختیارشان بگذرایم. اگر یک تشکل سراسری، منسجم و هماهنگی شکل بگیرد که در عین حال دموکراسی هم داشته باشد، یعنی صدای این تشکل برآیند صدای همه ناشران کشور باشد و تشکل های دیگری مقابل آن نایستند و همچنین آفت هایی که به طور طبیعی در تشکل ها شکل می گیرد مانند ترجیح دادن منافع شخصی به منافع تشکل و یا احیانا بی توجهی به خواسته های اصناف و یا سیاسی شدن صنف را نداشته باشد؛ بسیاری از مسائل حل می شود.

شهرام نیا گفت: متاسفانه مشکلی که الان داریم این است که هنوز تشکل های صنف نشر چند پاره هستند و چندصدایی زیاد در آن وجود دارد و اگر بتوانند از تجربه امسال استفاده کنند و یک صداتر و منسجم تر شوند این قابلیت را دارند که امور مختلف نمایشگاه کتاب و همچنین امور دیگر را خودشان انجام دهند.

وی گفت: به نظرم اینکه بگوییم صنوف تنها امور نمایشگاه کتاب را در دست بگیرند، درست نیست؛ چرا که امور زیادی در حوزه کتاب در طول سال برگزار می شود از قبیل نمایشگاه ها، جشنواره ها و چاپ کتاب که باید همگی آنها در اختیار صنوف قرار بگیرد؛ چرا که به نظرم دلیلی ندارد بخش دولتی در حوزه چاپ کتاب وارد شود و باید این مسئله به بخش خصوصی واگذار شود و بخش زیادی که الان توسط دولت انجام می شود هم باید به بخش خصوصی واگذار شود.

قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران گفت: در حقیقت ما باید همان هزینه هایی که برای چاپ کتاب، توزیع کتاب و ایجاد شبکه کتابفروشی صرف می کنیم را به صنف بدهیم تا آنها کار را انجام دهند؛ البته صنف به معنی که عنوان کردم نه تنها یک گروه محدود.

وی در پاسخ سوال دیگر «نسیم آنلاین» درباره جابه جایی مکان نمایشگاه کتاب در سال آینده گفت: درباره بازگشت به سئول دو اشکال جدی وجود دارد، اول اینکه نمایشگاه امروز به حدی بزرگ شده که دیگر در سئول نمی توان آن را برگزار کرد. شورای سیاست گذاری نمایشگاه در سال 94 و بیست و هشتمین دوره نمایشگاه کتاب ما را موظف کرد تا درباره مناسبت ترین مکان نمایشگاه تحقیق کنیم. آن زمان به سئول رفتیم و متوجه شدیم که 55 هزار تا 60 هزار مترمربع از نمایشگاه سئول می تواند به برگزاری نمایشگاه کتاب اختصاص پیدا کند ولی الان در شهر آفتاب 135 هزار مترمربع در اختیار نمایشگاه کتاب قرار گرفته؛ از این رو برای بازگشت به سئول باید بخش هایی را حذف کنیم. همچنین در سئول امکان برپایی چادر وجود ندارد و برگزاری نمایشگاه کتاب با برگزاری نمایشگاه نفت در سئول همزمان است.

شهرام نیا گفت: یکی دیگر از مشکلات برگزاری نمایشگاه کتاب در سئول، بحث بار ترافیکی است و معمولا شورای تامین استان و نهادهای بالاتر که در این زمینه تصمیم گیرنده هستند با برگزاری نمایشگاه های بزرگ مخالف هستند و عدم برگزاری نمایشگاه های بزرگ در سئول هم در شورای تامین استان و هم در شورای شهر تصویب شده است و نمایشگاه خودرو نیز چندین سال به همین دلیل در سئول برگزار نشده است.

وی افزود: سئول با شرایط فعلی امکان برگزاری نمایشگاه کتاب را ندارد؛ البته اگر شهرداری آینده و شورای شهر تلاش کنند که امکاناتی مانند متروی این محوطه و باندهای اتوبانی را راه اندازی کنند، شاید بتوان گزینه خوبی باشد، با این حال بعید است که سئول برای سال آینده آماده شود و فعلا امکان بازگشت به آنجا نیست.

شهرام نیا ادامه داد: درباره مصلی اتفاقات خوبی رخ داده است؛ رواق شرق و غرب مصلی افتتاح شده و فضا گسترش یافته است و ابنیه مصلی مشکلات شهر آفتاب را از لحاظ بارندگی ندارد، ولی در عین حال مصلی هم مشکل ترافیک و مزاحمت برای همسایگان را نارد و با توجه به بارندگی اخیر در شهر آفتاب که نشان داد ابنیه از لحاظ ساختاری مشکل دارد و همچنین بعد مسافت هم در این مکان مطرح است، زمزمه هایی برای بازگشت به مصلی مطرح شده، ولی تصمیم گیری بر عهده شورای سیاست گذاری است و قطعا تنها به این یک عامل نیز اکتفا نمی شود.

وی افزود: معتقدم در این خصوص نباید عجولانه قضاوت یا تصمیم گیری کرد و باید مسئله را بررسی کرد. اتفاقی که امسال در شهر آفتاب رخ داد، باید طرح شدن بازگشت به مصلی شده است. البته از نزدیک شاهد بودم که در چند ماه گذشته همه دستگاه هایی که در این زمینه کمک می کردند، به قدری زحمت کشیدند و تلاش کردند تا نمایشگاه آماده شود که هر چه از آن بگوییم کم گفته ایم.

شهرام‌نیا تاکید کرد: شهرداری تهران در آماده سازی نمایشگاه خیلی تلاش کرد و معاون خدمات شهری شهرداری تهران واقعا در 2 و 3 ماه گذشته شبانه روزی پای کار بود و همه خواسته های ما را با سرعت پیگیری می کرد و همین که همه دوستان پای کار بودند، ارزشمند است ولی مشکلاتی هم وجود داشت که برخی به خاطر پیش بینی های غلط بود. نباید فراموش کنیم که در فضای باز مانند شهر آفتاب وقتی سازه موقت تعبیه می شود، قطعا با باران و طوفان با آن شدت مشکلاتی ایجاد می شد و ویژگی سازه موقت همین است.

وی گفت: البته ما پیش از شروع نمایشگاه پیشنهاداتی را مطرح کردیم و عنوان کردیم که سازه های موقت را اصلاح کنند و از روکش هایی استفاده کنند که باران کمتر نفوذ کند ولی چون هزینه سنگینی داشت شهرداری قبول نکرد و این مشکل ایجاد شد و ایراد اصلی تر در بخش ساختمان بود که نمی دانم چرا در سالن ملل باید بر اثر بارندگی شاهد آن اتفاقات باشیم.

ارسال نظر: