اردکانیان:

سدسازی یا انتقال آب نباید ما را از اصلاح روش مصرف غافل کند

کدخبر: 2129846

وزیر پیشنهادی نیرو با اشاره به اینکه اولویتش اصلاح روش مصرف انرژی در وزارت نیرو است، گفت: سدسازی یا انتقال آب نباید ما را از اصلاح روش مصرف غافل کند.

به گزارش حوزه دولت خبرگزاری فارس رضا اردکانیان وزیر پیشنهادی نیرو گفت وگویی با پایگاه اطلاع رسانی دولت انجام داد.

متن کامل این گفت وگو به نقل این این پایگاه به این شرح است:

سوال: بحران آب یکی از دغدغه های اصلی کشور است و بسیاری اعتقاددارند در صورت بی توجهی به نحوه مصرف و اصلاح این روند، شاهد منازعاتی بر سر آب در سال های آینده خواهیم بود؛ موضوعی که به نظر می رسد مورد اعتقاد شما نباشد. چه برنامه ای در این زمینه دارید و ارزیابی شما از این مسائل چگونه است؟

اردکانیان: یکی از مواردی که باید به آن توجه داشت نحوه مصرف منابع طبیعی و ازجمله آب در کشورمان است. اگر تغییر اقلیم و خشک سالی نداشته باشیم. اگر مخالفت برای جابجایی آب از نقطه ای به نقطه ای دیگر هم نداشته باشیم، اما نحوه مصرفمان به همین روال موجود باشد به مشکل برخواهیم خورد و هر چه قدر این مشکل دیرتر بروز پیدا کند حل آن سخت تر و با هزینه های بیشتری همراه است. تصور کنید در نقطه A صد میلیون مترمکعب آب نیاز داریم و این آب را از منطقه B به آنجا منتقل می کنیم. این آب اگرچه آبادانی ایجاد می کند ولی اگر روال مصرف مطابق با روال سابق باشد، این جمعیت از اطراف به آنجا می آید و چند سال بعد با جمعیت بیشتری و سرمایه گذاری سنگین تری که ناشی از مصرف بی رویه آب ایجادشده همراه خواهد بود. در خصوص بحران آب در کشورمان اگرچه همه وزرا به درستی به مشکلات کشورمان در این زمینه اشاره کردند، اما به باور من مسائل مورد تأکید آن ها مشکلاتی است که در شرایط کنونی در اولویت قرار ندارد. تغییرات اقلیم و خشک سالی ازجمله مواردی است که مورداشاره آن ها بوده و به نظر من این مسائل از ابتدا باید به انتها برود. درواقع پرداختن و تأکید به این مشکلات باعث می شود که ما از پرداختن به کارهایی که خودمان باید انجام بدهیم دور شویم. انتقال آب در کشور خشک و نیمه خشکی همچون ایران در مقاطعی ضرورت است ولی به شرط و شروطی. همان طور که در نقطه ای که آب هست باید بررسی شود که بر اساس اصول فنی امکان جابجایی آب فنی است یا خیر در خصوص جایی که انتقال آب به آنجا صورت می گیرد نیز باید بررسی شود که آیا اساساً این انتقال آب در آن منطقه پاسخگو خواهد بود یا خیر.

باید قبل از هرگونه تصمیم های این چنینی بررسی کنیم که آیا اساساً کاهش تلفات آب را جدی می گیریم یا خیر. یا اینکه بررسی کنیم چه میزان از پساب های تصفیه شده استفاده می کنیم. آیا ارزش اقتصادی آب در حد متعارف دیده می شود و اگر به این مسائل توجه نکنیم و تنها به دنبال راهکارهایی این چنینی باشیم مانند مجروحی است که به بیمارستان انتقال داده شده و خونریزی داخلی دارد ولی بدون توجه به خونریزی داخلی تنها به او خون تزریق کنیم. درواقع منظورم از این مثال این است که باید مسائل را اولویت بندی کنیم. باور دارم عده ای حساب شده در دنیا روی موضوع جنگ آب کار می کنند تا این مسئله عادی شود. اعتقادم این است که در کشورمان هم نیروی انسانی و هم پتانسیل و ظرفیت و هدف های مشترک و نقاط روشنی است که می توانیم مسائل را حل کنیم. باید بپذیریم هر دوره ای اقتضائاتی دارد. دوره ای تمرکز روی آب های سطحی است که از این دوره تحت عنوان مدیریت تأمین و عرضه عنوان می شود، اما وقتی وارد مدیریت تقاضا می شویم عرضه و تقاضا متفاوت است. در موضوع تقاضا در را به روی علوم اجتماعی باز می کنیم و در دوره تأمین حتی می توانیم پشت درهای بسته هم با منابع مالی به ارائه طرح و اجرای آن بپردازیم.

در خصوص مسئله آب باید به روایت واحدی برسیم و همه باید مشارکت کنند. تقسیم بندی در این زمینه سم است. هم در دولت و هم در بیرون سازمان و دولت نباید به تقسیم بندی تن دهیم. در حال حاضر حساسیتی در خصوص بحران آب در جامعه ایجادشده است و باید از این حساسیت در مسیر درست استفاده شود. علاقه مندی جوانان در خصوص کمبود آب و صرفه جویی آن، اهمیت زیادی دارد و باید با تمهیداتی با انتقال اطلاعات صحیح در یک راستا قرار دهیم. اگر توفیق داشتم تا در وزارت نیرو انجام وظیفه کنم به دنبال تقسیم ظرفیت ها نخواهم بود. از دامن زدن مسائل بین قوم ها و استان ها باید پرهیز کنیم. مردم انتظارات و مشکلات زیادی دارند و انتظار دارند دولت عالمانه و با جامع نگری به مسائل نگاه کند. من برای حل مشکلات این حوزه خوش بین هستم. در 10 سال گذشته با 45 کشور دنیا درزمینهٔ آب همکاری داشته ام و با امکاناتی که داریم مسائل را حل می کنیم. البته باید بدانیم شیوه مصرف چه در آب و برق شیوه درستی نیست. بر اساس گزارش های اعلام شده امسال نسبت به سال گذشته 7.3 درصد رشد پیک داشتیم و این برای کشوری که در آستانه تحول برای رونق و تولید است ناشی از مصرف گرایی است. در این زمینه باید کارکنیم. این روش مصرف در آب و برق و نه در هیچ ماده طبیعی دیگر قابل قبول و قابل دوام نیست. باید این اعتماد در مردم به وجود بیاید که با تغییر معنادار در نحوه مصرف، مشکلات در این خصوص از بین می رود.

سوال: یکی از نکات مغفول در کشورما سرمایه گذاری روی انرژی های نوین و انرژی های تجدید پذیر برای تولید برق است. ایران کشوری است که تقریبا در طول سال از آفتاب و نور خورشید برخوردار است اما سرمایه گذاری جدی برای استفاده از این ظرفیت نشده است. در حوزه آب نیز همین گونه است. باوجود ظرفیت های بزرگی که بواسطه دریای خزر درشمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب کشور وجود دارد چرا روی صنایع آب شیرین کن و انتقال اب شیرین به مرکز ایران برای رونق کشاورزی و سایر مصارف سرمایه گذاری نشده است؟ دولت چه برنامه ای برای استفاده از این ظرفیت ها دارد؟

اردکانیان: همه این مواردی که به آن اشاره کردید امکان پذیر است. انرژی پاک و تجدید پذیر برای ایران، منبع قابل توجهی است و نه صرفاً برای کاهش آلودگی بلکه در ارتباط با اشتغال زایی نیز مؤثر است. می توانیم روی این موضوع در شرایطی که تأمین آب سخت است، حساب بازکنیم. این کار عملی است ولی محاسبه خود را می خواهد. دولت باید تضمین های لازم را انجام دهد. هزینه تولید برق از 12 سنت در حال حاضر به 9 و نیم سنت کاهش پیداکرده است و این مسئله گامی مثبت است و البته همچنان باقیمت های جهانی که 4 سنت است فاصله داریم.

برای استفاده از ظرفیت های انرژی های تجدید پذیر، استارآپ ها ظرفیت های زیادی در این زمینه دارند و می توان از این شرکت های نوپا که بر پایه فناوری و دانش روز هستند درزمینهٔ صرفه جویی در مناطق زیست محیطی استفاده کرد. در جلسه ای که با اساتید دانشگاه داشتم عنوان شد که در 20 سال گذشته 8 هزار فارغ التحصیل کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های محیط زیست داشتیم و این تعداد ظرفیت زیادی است و عدد دلگرم کننده ای است. بنابراین کشورمان ظرفیت های زیادی برای استفاده از انرژی های تجدید پذیر دارد و باید از آن استفاده کرد، اما همان گونه که به آن اشاره کردم این ظرفیت ها نباید مانع و دلیلی برای بی توجهی به نحوه مصرف منابع در کشور باشد. تغییر الگوی مصرف و الگوی کشت و معیشت مردم تدارک دیدن کار راحتی نیست. وزارت نیرو باید دری باز کند به عرصه جدید و با کارشناسان مجرب در این زمینه همکاری کند. اعتقادم این است حساسیت نمایندگان بازتابی از حساسیت مردم است ولی نباید فراموش کنیم هرگونه مجادله در رأس هرم و حکومت می تواند ناشی از فقدان گفتگو باشد و با شفافیت و گفتمان در این خصوص ابهام ها برطرف می شود. اگر به نقطه ای برسیم که برای نحوه مصرفمان درزمینهٔ منابع طبیعی ازجمله آب و برق نگران شویم این نقطه آغاز حل مسئله است. ما کارهای بزرگ تر از این انجام داده ایم.

سوال: یکی از مواردی که در خصوص جنابعالی مطرح می شود این است که به دنبال رویه سدسازی هستید و این مسئله با توجه به تبخیر آب و شرایط زیست محیطی کشورمان به اعتقاد بسیاری از منتقدان به سدسازی روش صحیحی نیست. با توجه به اینکه شما از شهر قنات ها هستید و زمانی که بشر تمدن نداشته در ایران چنین دانش خارق العاده ای برای انتقال آب به زیر زمین و نگهداری این مایع حیات وجود داشته می توانیم امیدوار باشیم که شما بیش از سایرین در خصوص نگهداری و حفظ و توسعه منابع آبی کشور کوشا باشید؟

اردکانیان: طرفدار کار ضروری در هر دوره هستم. اولویت اصلی کار را توجه به نحوه صحیح استفاده از منابع زیست محیطی می دانم. من شرکت سدسازی ندارم که نگران بیکاری آن ها باشم. در دوره ای باید آب ها را مهار می کردیم و باید تمرکز می کردیم تا در دوره کوتاه منابع آب های سطحی را کنترل کنیم. آن دوره سپری شده است. بخش هایی هنوز باقی است ولی توجه بیشتر باید به اقتضائات دوره مدیریت تقاضا باشد. این که آب ها را چگونه مصرف می کنیم. باید به این مسئله توجه داشت که آیا نقاط کم آب همه کارهایی که لازم است درزمینهٔ نحوه مدیریت مصرف انجام می دهند یا خیر. چون اگر به این مسائل توجه نکنند آب های جدید هم مصرف می شود و مشکلات همچنان باقی خواهد ماند. باید قبل از هر گونه اقدام بررسی شود که مناطق پرآبمان آیا همه کارهایی که اقتضا منابع پرآب است را انجام می دهند یا خیر؟ این ها مسائلی است که باید مورد گفتمان قرار گیرد. یک مستشرق آلمانی شگفتی ساخت قنات در ایران را با ورود بشر برای اولین بار به کره ماه مقایسه کرده بود. بنابراین ملتی که تعاملی صحیح با طبیعت داشته، قطعاً می تواند مسائل خود را مدیریت کند. این مسئله زمانی که اقدام به تأسیس مرکز بین المللی قنات کردیم و می خواستیم مجوز آن را از یونسکو بگیریم باعث غرورمان شد.

کارهای بزرگی انجام شده است. در 10 سال گذشته تمرکزم بر روی حفاظت منابع زیستی بوده است و استاد تمام دانشکده علوم زیست محیطی دانشگاه آلمان بودم. انستیتویی برای دانشگاه سازمان ملل برای مدیریت به هم پیوسته منابع زیست محیطی تأسیس کردم، این انستیتو اولین انستیتویی است که در تاریخ سازمان ملل دوره دکتری برگزار می کند و مدرک می دهد. دوستانی که این مسائل را مطرح می کنند دغدغه هایشان را مطرح می کنند و مطمئن هستم این گونه قضاوت ها با گفتگو اصلاح می شود.

منبع: فارس

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.

ارسال نظر: