۱۰ گروهی که در "جهنم" همسایه آدم‌های "دورو" می‌شوند

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، دو رویی از صفات مذمومی است که در هر فرهنگ و نزد اهالی تمام جوامع زشت و منفور است.

خداوند نیز در قرآن کریم درباره انسان های دو رو سخن گفته و کلام خود را در این خصوص با کلمه «وَیْلٌ» آغاز می کند. در قاموس قرآن در معنای این کلمه آمده است: «براى تهدید به عذاب به کار مى رود. و نیز نام وادى یا چاه خاصى در جهنم و یا نام یکى از درهاى آن است.» و «ویل» در اصل به معناى عذاب و هلاکت است.

برخى از مفسران،کلمه ««وَیْلٌ»» را نفرین دانسته و گفته اند: نفرین در این موارد، همان تهدید به عقاب است.

تهدید آدم های «دو رو» در سوره «هُمَزَة» صورت گرفته است: وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ ﴿1﴾

«هُمَزَة»، به معناى شخصى است که با چشم و پلک و ابرو، به دیگران اشاره کرده و براى رساندن شرّ به آنان، تهمت زند و سخن چینى کند؛ نزد برخى از اهل لغت نیز به معناى کسى است که در غیاب دیگرى از او خرده گیرد.

نیز به معناى کسی است که غیبت و برای کشف عیوب دیگران تلاش می کند؛ روبه روى دیگران، عیب آنان را فاش و برای اشاره به آنها از چشم یا سر استفاده می کند.

ماهیت این دوکلمه را می توان در واژه دورویی خلاصه کرد.

همانگونه که گفته شد «وَیْلٌ» به معنای «وادى یا چاه خاصى در جهنم و یا نام یکى از درهاى آن است» که این کلمه برای نفرین نیز به کار می رود. اما این تهدید و نفرین الهی فقط مخصوص آدم های دورو نیست بلکه شامل گروه های دیگری نیز می شود که می توان از آنها به عنوان «همسایگان آدم های دو رو در آخرت» نام برد.

حالا ببینیم دوروها در جهنم با چه کسانی همسایه خواهند شد:

دوروها همسایه تکذیب کنندگان روز جزا

1- بیشترین کلمه «وَیْلٌ» در قرآن در سوره «مرسلات» آمده است. این سوره به توصیف وقایع روز جزا می پردازد و کلمه «وَیْلٌ» را درباره تکذیب کنندگان روز فصل و داوری می پردازد. پس دوروها در همسایگی کسانی به سر خواهند برد که روز حساب را قبول نداشته اند. این عبارت در آیه 10 سوره های طور و مطففین نیز در همین رابطه به کار رفته است.

دوروها همسایه خائنان در پیمانه و وزن (کم فروشان)

2- کلمه «وَیْلٌ» بار دیگر درباره افرادی با عنوان «مُطَفِّفِینَ» در سوره ای به همین نام به کار رفته است. «تطفیف» کاستنى است که انجام دهنده آن در پیمانه و وزن کردن خیانت کند. قرآن کریم این عمل انان را نیز ناشی از ایمان نداشتنشان به روز حساب می داند و تا آیه 17 سوره مطففین به شرح این تکذیب می پردازد.

دوروها همسایه دروغگویان گنهکار

3- خداوند بار دیگر در سوره «جاثیه» با استفاده از کلمه «وَیْلٌ» دروغگویان گنهکار را با عبارت وَیْلٌ لِکُلِّ أَفَّاکٍ أَثِیمٍ مورد نفرین قرار داده است. با توجه به ارتباط این آیه با آیه قبل از آن، «أفّاک أثیم» به کسانى اطلاق شده که آیات الهى را تصدیق نکرده و بدان کفر ورزیده اند و می توان نتیجه گرفت که دروغ پردازى علیه دین و آیات الهى، ریشه در گناه پیشگى فرد دارد.

دوروها همسایه جاعلان کلام خدا

4- در آیه 79 سوره «بقره» خداوند «وَیْلٌ» را خطاب به کسانی از قوم یهود فرموده است که «با دست هاشان نوشته ای را می نویسند، سپس می گویند: این [نوشته] از سوی خداست. تا با این [کار زشت و خائنانه] بهایی ناچیز به دست آورند.» و این عده گمان می کردند که چند روزی بیش در دوزخ نخواهند بود که به چنین خیانتی دست می زدند که خداوند در جواب آنها می فرماید: آیا [بر این عقیده خود] از نزد خدا پیمانی گرفته اید؟ که هرگز خدا از آن پیمان تخلّف نخواهد کرد، یا جاهلانه چیزی را به خدا نسبت می دهید؟ (80) [نه چنین است که می گویید] بلکه کسانی که مرتکب گناه شدند وآثار گناه، سراسر وجودشان را فرا گرفت، آنان اهل آتشند و در آن جاودانه اند. (81).

دوروها همسایه ستمگران

5- پروردگار عالم در آیه 59 سوره ذاریات خطاب به پیامبر اکرم (ص) می فرماید «فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُوا ذَنُوبًا مِثْلَ ذَنُوبِ أَصْحَابِهِمْ فَلَا یَسْتَعْجِلُونِ ﴿59﴾ پس برای کسانی [از قوم تو] که ستم ورزیدند، سهمی از عذاب است مانند سهم هم مسلکانشان [از امت های پیشین]، بنابراین شتاب در آمدن آن را نخواهند.» و در پی آن در آخرین آیه این سوره وعده ویل را به ستمگران داده و می فرماید «فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ یَوْمِهِمُ الَّذِی یُوعَدُونَ ﴿60﴾ پس وای بر کسانی که کافر شدند از آن روزشان که به آن وعده داده می شوند.» همانگونه که مشخص است ریشه ستمگری نیز کافر بودن نسبت به روز حساب و کتاب است.

دوروها همسایه نمازگزاران سهل انگار و ریاکار که نسبت به نیازمندان دریغ می ورزند

6- این بار خداوند دایره تهدید به ویل را تا نمازگزاران گسترده است، اما نه نمازگزارانی که در نماز خود خشوع دارند و وصف آنان در آیات ابتدایی سوره مؤمنون آمده است؛ بلکه خداوند می فرماید «فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ ﴿4﴾ پس وای بر نمازگزاران، الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ ﴿5﴾ که از نمازشان غافل و نسبت به آن سهل انگارند، الَّذِینَ هُمْ یُرَاءُونَ ﴿6﴾ همانان که همواره ریا می کنند، وَیَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ ﴿7﴾ و از [دادن] وسایل و ابزار ضروری زندگی [و زکات، هدیه و صدقه به نیازمندان] دریغ می ورزند.»

دوروها همسایه ظلم کنندگان نسبت به پیامبران و دین خدا

7- کلمه «وَیْلٌ» بار دیگر در آیه 65 سوره «زخرف» درباره قوم بنی اسرائیل به کار رفته است آنگاه که پس از ظهور حضرت عیسی (ع) درباره شخصیت و دین او دچار اختلاف و افراط و تفریط شدند و اینگونه به این پیامبر بزرگ خداوند ظلم کردند. این موضوع با محوریت کیفیت تولد عیسی بن مریم (س) در سوره مریم نیز مورد اشاره قرار گرفته و در آیه 37 این سوره به کسانی که در این «مولود مبارک» به اختلاف پرداختند وعده «وَیْلٌ» داده شده است.

دوروها همسایه کافران هواپرست و منکر قیامت

8- خداوند در آیه 27 سوره «ص» کافران را با وعده «وَیْل» تهدید می کند. این آیه در ارتباط با آیه قبل مبین آن است که هواپرستى، انکار روز قیامت و باطل و بى هدف شمردن جهان آفرینش، از اوصاف کافران است.

دوروها همسایه سنگدلانی که نور هدایت اسلام را نمی پذیرند

9- آیه 22 سوره زمر به مقایسه افراد منقاد و دارای شرح صدر در پذیرش نور هدایت در مقابل کسانی که در این رابطه سنگ دل اند پرداخته است «أَفَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَیْلٌ لِلْقَاسِیَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِکْرِ اللَّهِ أُولَئِکَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿22﴾ آیا کسی که خدا سینه اش را برای [پذیرفتن] اسلام گشاده است، و بهره مند از نوری از سوی پروردگار خویش است [مانند کسی است که سینه اش از پذیرفتن اسلام تنگ است؟] پس وای بر آنان که دل هایشان از یاد کردن خدا سخت است، اینان در گمراهی آشکار هستند.»

دوروها همسایه مشرکانی که از زکات دادن می گریزند

10- مشرکان از دیگر همنشینان آدم های دو رو در جایگاهی به نام «وَیْل» هستند. به این گروه در آیه ششم سوره «فصلت» اشاره شده است. در آیه 5 این سوره، مشرکانی که به بشارت ها و انذارهای قرآن گوش نمی دهند، به عدم درک حقایق اسلام اعتراف می کنند و خطاب به پیامبر اسلام می گویند «دل های ما از [درک] حقایقی که ما را به آن می خوانی در پوشش های سختی است، و در گوش های ما سنگینی است، و میان ما و تو پرده ای وجود دارد، بنابراین تو کار خود را انجام بده و ما هم کار خود را انجام می دهیم.» و رسول اکرم در آیه ششم خطاب به آنها می فرماید «من بشری مانند شما هستم، [نه از جنسی دیگر که سخنم را نفهمید] به من وحی می شود که معبود شما فقط معبود یکتاست، پس [با دوری از افراط و تفریط] به سوی او رو کنید، و از او آمرزش بخواهید، و وای بر مشرکان»

جالب اینجاست که خداوند در آیه هفتم این سوره مشرکان را کسانی معرفی می کند که زکات نمی دهند و آنها را نسبت به معاد کافر می داند. از اینجا نتیجه می شود که «انکار معاد، عامل بازدارنده از انفاق و زکات است.»

در بررسی واژه «وَیْل» موارد دیگری نیز در قرآن وجود دارد که انسان هایی خود و یا دیگرانی با این واژه مورد خطاب قرار داده اند که بررسی آنها نیازمند فرصتی بیشتر است. اما آنچه که تا به اینجا فهمیده می شود این است که اغلب افرادی که با این واژه مورد خطاب خداوند قرار می گیرند در یک ویژگی مشترکند و آن «عدم ایمان به خدا و روز حساب و کتاب است.»

منبع: تسنیم

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.