بررسی سه گونه قارچی موجود در اسکناس‌ها در چهار محل پرتردد/ آرزویمان افزایش کیفیت تجهیزات داخلی است

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، با توسعه همه جانبه علم و فناوری در سال های اخیر مردم تاثیرات فناوری را در زندگی روزمره نیز احساس می کنند و فناوری در تمام لحظات زندگی اقشار مختلف مردم جای ویژه ای برای خود دارد.

در این میان فناوری نانو نیز توانسته حتی در بین عامه مردم شناخته شده و مورد استفاده قرار گیرد.

محققان ایرانی نیز توانسته اند در فناوری نانو پیشرفت فوق العاده ای داشته باشند به طوریکه در حال حاضر ایران جزء ابرقدرت های این فناوری محسوب می شود.

در آخرین خبرهای علمی فناوری خواندیم که محققان دانشگاه های تهران، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه گرگان با انجام یک طرح آزمایشگاهی، تأثیر حضور نانوذرات درون ساختار کاغذ اسکناس بر رشد و تکثیر قارچ ها را مورد تحلیل و بررسی قرار دادند.

با توجه به نگرانی مردم بابت آلودگی های ناشی از انتقال میکرب های اسکناس، این تحقیق می تواند این نگرانی را بسیار کمرنگ تر کند.

برای اطلاع از چگونگی اجرای این پروژه با مهدی جنوبی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و یکی از محققان طرح به گفت وگو نشستیم.

فارس: شنیدیم که شما طرحی را اجرا کردید که از طریق نتایج به دست آمده این طرح، دیگر نگرانی مردم بابت انتقال آلودگی های ناشی از اسکناس برطرف می شود.

جنوبی: بخشی از نتایج تحقیقات در مقاله منتشر شده ولی اصل نتایج برای ثبت اختراع باقی مانده است.

این کار برای اولین بار در دنیا صورت می گیرد، البته از نانو فناوری به عنوان آنتی باکتریال روی کاغذ و بسته بندی های مواد غذایی استفاده شده ولی برای اسکناس این کار صورت نگرفته است.

فارس: به طور کلی در این طرح چه کاری صورت گرفته است؟

جنوبی: اسکناس توانایی بالقوه ای در نگهداری و انتقال عوامل بیماری زا از جمله باکتری ها و قارچ ها به انسان دارد.

در این زمینه میزان و نوع آلودگی اسکناس، دو مسئله حائز اهمیت به شمار می رود که ممکن است برای هر مکان متفاوت باشد. مثلاً اسکناس های مورد استفاده در نانوایی، بیمارستان و یا پایانه مسافربری به میزان و نوع باکتری های متفاوتی آلوده هستند، بنابراین در این تحقیق ابتدا به بررسی قارچ های موجود در اسکناس های مورد استفاده در چهار مکان مختلف پرداخته شده و سپس تأثیر حضور تکی و هم زمان دو نانوماده بر رشد و تکثیر قارچ ها مورد ارزیابی قرار گرفته است.

در فاز اول این طرح به بررسی اسکناس های موجود در چهار مکان پرتردد از لحاظ حضور میزان و نوع گونه های قارچی پرداخته شد. نتایج نشان دادند که در چهار مکان نانوایی، قصابی، پایانه مسافربری و بیمارستان به ترتیب سه گونه قارچی آسپرژیلوس، آسپرژیلوس نایژر و پنی سیلیوم گونه های عمده موجود در اسکناس ها ردوبدل شده بودند. در فاز دوم کاغذهای اسکناس به وسیله نانوکریستال های سلولز و نانوالیاف کیتوزان پوشش داده شد و سپس از منظر رشد و تکثیر قارچ مورد بررسی قرار گرفتند.

فارس: استفاده از این نانوذرات در اسکناس هزینه بالایی را تحمیل نمی کند؟

جنوبی: خیر، هزینه بالایی برای به کارگیری نانوفناوری بر روی اسکناس نیاز نیست، نانوذرات ضد میکروب مورد استفاده در این طرح منشأ طبیعی داشته و نسبت به سایر افزودنی قیمت پایین تری دارند. از سوی دیگر به دلیل اینکه این افزودنی ها در مقیاس نانومتری استفاده شده اند، اثر ضد میکروبی و ضد قارچی به مراتب بالاتری را از خود به نمایش گذاشته اند.

فارس: نتیجه حاصله از این طرح به چه صورت بوده است؟

جنوبی: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که نانوکریستال های سلولزی اثر ضد قارچی مشخصی را بر روی قارچ موجود بر سطح اسکناس های موجود در محیط های بیمارستانی نداشتند اما با افزودن میزان 6 درصد نانوالیاف کیتوزان، فعالیت ضد قارچی قابل ملاحظه ای مشاهده شد. همچنین می توان دریافت هرچند نانوکریستال های سلولز اثر ضدقارچی ندارند اما حضور آن ها بر موجب بهبود پایداری و چسبندگی نانوالیاف کیتوزان و متعاقب آن بهبود عملکرد آن ها خواهد شد.

* موانع پیش رو

فارس: برای انجام طرح هایتان موانعی نیز پیش روی شما قرار داشت؟

جنوبی: ما برای انجام تحقیقاتمان با مشکلات تجهیزات روبرو هستیم تجهیزات ما کافی نیست و با نهادها برای تجهیزات صحبت کردیم که البته معاونت علمی از طریق نمایشگاه تجهیزات داخل به ما کمک کرده اند ولی از بین تمام دستگاه های ما یک دستگاه ایرانی بود که کیفیت کافی را نداشت بنابراین تجهیزات داخلی اگر قرار است مورد حمایت قرار بگیرد باید ارتقاء کیفیت داشته باشد.

* تولید داخل با کیفیت بالاتری ارائه شود

فارس: با توجه به اینکه امسال سال حمایت از کالای ایرانی است، به نظر شما برای تحقق این شعار چه اقداماتی باید صورت گیرد؟

جنوبی: ما تمام تلاشمان این است که از تجهیزات داخلی استفاده کنیم ولی سازندگان نیز باید کیفیت را افزایش دهند، البته مسلم است که در سال های اولیه تولید، مشکلاتی وجود دارد ولی می توان به مرور اشکالات کار را رفع کرد.

ما می توانیم ایراد تجهیزات را به سازندگان اعلام کنیم تا ایرادها برطرف شود، تولیدات داخل دارای خدمات پس از فروش هستند و برای ما خیلی بهتر است که از این تولیدات استفاده کنیم ولی باید کیفیت بالا برود.

شایان ذکر است، مهدی جنوبی و نرگس شریف موسوی عضو هیئت علمی و دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، حسن یوسفی عضو هیئت علمی دانشگاه گرگان و لیلا محمدی- دانش آموخته مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی در انجام این طرح همکاری داشته اند.

محققانی از کشور کانادا و سوئد نیز از همکاران این طرح بوده اند. نتایج این کار در مجله Carbohydrate Polymers با ضریب تأثیر 4.811 (جلد 189، سال 2018، صفحات 229 تا 237) منتشر شده است.

منبع: فارس

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.