اسپوتنیک: بحران سوریه نشان‌دهنده لزوم اجرای اصلاحات در سازمان ملل است
اسپوتنیک در تحلیلی به واکنش‌های خودسرانه برخی کشورها به بهانه‌های بشردوستانه پرداخت و علت آن را ضعف سازمان ملل و بی‌توجهی به حل بحران‌ها در چارچوب حقوق بین‌الملل دانست.
به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری اسپوتنیک در تحلیلی به قلم «ژوزپه پاسیونه»، کارشناس حقوق بین المللی، نوشت: طی سال های اخیر همواره با شرایطی روبرو شده ایم که در آن، قوانین حاکم بر روابط میان کشور ها به شدت نقض شده است و پیرو آن، توانایی های ظریف سازمان ملل و نظام حقوق بین المللی برای محدود کردن خشونت ها و جلوگیری از ظهور درگیری های مسلحانه گسترده نیز تضعیف شده است.
با توجه به بحران کنونی در خاورمیانه، چارچوب حقوقی سازمان ملل متحد در مجاز دانستن مداخله های مسلحانه در امور دیگر کشور ها باید ارتقا پیدا کند. بر اساس ماده هفت منشور سازمان ملل متحد، شورای امنیت این اختیار را دارد تا در صورت وجود تهدید علیه صلح، یا وقوع تهاجم، اقدام کند. ماده ۵۱ منشور سازمان ملل از حقوق مشروع کشور ها برای دفاع فردی یا جمعی بحث می کند. این موضوع واضح به نظر می رسد که شورای امنیت سازمان ملل، اختیار ندارد تا فراتر از موارد استثنای فوق، از زور استفاده کند.
در عمل، برخی کشور ها از جمله آمریکا در تلاش هستند تا پنجره را به روی دکترین موسوم به "مداخله بشردوستانه یکجانبه" بگشایند، و هر کجا که به صورت مستقیم به واسطه منشور سازمان ملل متحد یا حمایت بیشتر کشور های عضو این سازمان اجازه مداخله پیدا نمی کنند، بتوانند مداخله کنند.
با وجود این، در نظام کنونی سازمان ملل متحد، اقدامات آمریکا در کوزوو، سوریه و سایر نقاط جهان، و همچنین نبود پاسخ به این اقدامات از سوی بیشتر کشورها، باعث می شود به این نتیجه برسیم که بسیاری از کشور ها آمادگی دارند تا به صورت ضمنی، این معیار های دوگانه رفتاری را بپذیرند و به آمریکا اجازه دهند بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد، در امور دیگر کشور ها مداخله کند.
«نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، در ماه آوریل سال ۲۰۱۷ در جریان مناظره شدید خود در شورای امنیت سازمان ملل با موضوع مداخله آمریکا در سوریه، این "حق" را تصریح کرد. وی در این باره گفت: "زمانی که آمریکا به صورت مداوم در انجام اقدامات جمعی ناکام می شود، زمان آن فرا می رسد تا ما به اجبار، اقدامات خود را انجام دهیم. "
چنین اظهاراتی از سوی نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، پذیرفتنی نیست. اما رئیس جمهور آمریکا دستور شلیک موشک های کروز «تاماهاوک» را به پایگاه هوایی «شعیرات» در استان حمص صادر کرد. این اقدام آمریکا در پاسخ به استفاده ادعایی دولت سوریه از تسلیحات شیمیایی صورت گرفت.
اختلاف میان اصول قانونی رسمی کشور ها و عملکرد آنها، و همچنین خودداری آن ها از عمل کردن به اصول اساسی منشور سازمان ملل متحد در حوزه مسائل حاکمیتی و بشردوستانه، باعث تضعیف نظام حقوق بین المللی می شود. وجود این شکاف میان اصول و اقدامات، بدون شک تهدیدی علیه توانایی حقوق بین المللی برای کنترل رفتار کشور ها شمرده می شود، و ممکن است در نهایت باعث ناکارآمد شدن حقوق بین المللی شود.
زمانی که رئیس جمهور آمریکا در ماه آوریل سال ۲۰۱۷ دستور استفاده از زور در سوریه را صادر کرد، این موضوع به لحاظ سیاسی نشان داد که برخی کشور ها به این واقعیت بی توجهی می کنند که همه بحران ها باید در چارچوب حقوق بین المللی حل و فصل شود، و نه به صورت یکجانبه یا چند جانبه و در خارج از چارچوب نظام سازمان ملل متحد.
در پایان باید اعلام کرد بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد، هیچ کشوری حق ندارد حضور نظامی را به بهانه های بشردوستانه تحمیل کند، حتی اگر یک یا چند کشور، این موضوع را به طور مستقل مورد بررسی قرار داده باشند. باید توجه داشت که ماموریت شورای امنیت سازمان ملل متحد، حفظ صلح و امنیت بین المللی است.
این موضوع در خصوص "استفاده بشردوستانه از موشک" علیه کشور ها نیز مصداق دارد. در هر صورت، واکنش های یکجانبه یا جمعی یک کشور یا مجموعه ای از کشورها، نباید به صورت استفاده از زور و سلاح بروز پیدا کند، بلکه باید به شکل اقدامات قانونی مانند اعمال تحریم باشد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.
