باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛

گام بلند شهرداری تهران برای حذف نایلون از پایتخت/ آیا شهر بدون کیسه پلاستیکی محقق می‌شود؟

کدخبر: 2231970

کیسه‌های پلاستیکی این روزها به بزرگترین تهدید زیست محیطی و بلای بزرگی برای طبیعت تبدیل شده است.

به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ خطر کیسه های پلاستیکی در سطح وسیع و گسترده ای است و آمارهای جهانی در این خصوص آنقدر قابل تامل هستند که هر ساله روزی برای یادآوری خطرات این سم مهلک در نظر گرفته شده و همه ساله 21 تیر ماه به عنوان روز بدون نایلون نام گرفته است.

گفته می شود در هر ثانیه 160 هزار کیسه پلاستیکی در سراسر دنیا تولید و مورد استفاده قرار می گیرد و دور انداخته می شود.

اگر به وب سایت شمارش جهانی مراجعه کنید آمار نجومی استفاده از نایلون و پلاستیک باعث هراس شما خواهد شد. آماری که به صورت لحظه ای مقدار کیسه های پلاستیکی تولیدی را نمایش می دهد و متاسفانه بدون توقف و به سرعت در حال افزایش است.

آمارهای جهانی می گوید به طور میانگین در هر چهار خرید یک خانوار، 60 کیسه پلاستیکی به اشکال مختلف مصرف می شود و به این زباله های سمی افزوده می شود.

بر اساس این مقیاس اگر مقدار تولید یک سال کیسه های پلاستیکی را کنار هم قرار دهیم، هفت دور، دور کره زمین می زنند و این عدد معادل پنج تریلیون کیسه است که هر ساله در اختیار افراد در سراسر دنیا قرار می گیرد.

نگاهی به آمارهای داخلی عمق فاجعه را بیشتر نمایان می کند. در کلانشهر تهران روزانه ۷۵۰۰ تن زباله تولید می شود که 35 درصد کل پسماندهای تهران به زباله های خشک تعلق دارد و از این مقدار در شبانه روز هزار تن پسماندهای پلاستیکی در تهران تولید می شود.

این در شرایطی است که اگر هر خانواده خود را موظف کند تا در طول هفته فقط یک کیسه نایلونی کمتر استفاده کند، آن وقت چیزی حدود ۸۱۶ میلیون کیسه پلاستیکی در سال خود به خود از این چرخه حذف می شود.

متاسفانه پلاستیک های رها شده در سواحل و رودخانه ها، راه خود را به سمت اقیانوس ها پیدا کرده و توده های بزرگ پلاستیکی را تشکیل می دهند. یکی از این توده های بزرگ زباله پلاستیکی در اقیانوس آرام دو برابر ایالت تگزاس وسعت دارد و بر اساس بررسی های صورت گرفته 90 درصد زباله های شناور در دریاها و اقیانوس ها از نوع پلاستیکی هستند.

وجود این حجم انبوه از پلاستیک در دریاها باعث می شود برخی حیوانات دریایی به اشتباه این مواد پلاستیکی را به جای غذا بخورند که در شکم برخی وال های به ساحل رسیده تا 22 کیلوگرم مواد پلاستیکی، یافت شده است.

پلاستیک ها بعد از 700 سال شروع به تجزیه شدن می کنند و پس از هزار سال قرار گرفتن در محیط تجزیه می شوند و البته این تجزیه شدن از نوع بصری است و صرفا پلاستیک به بخش های بسیار ریز تر تقسیم می شود و همچنان در محیط باقی خواهد ماند و مواد شیمیایی موجود در آن همچنان در خاک نفوذ خواهند کرد.

نخستین پلاستیک تولید شده جهان هنوز تجزیه نشده است

کیسه های پلاستیکی یکبار مصرف نیز عوامل شناخته شده و موثر در ایجاد اختلال در اکوسیستم هستند.همین طور سالانه یک میلیارد پرنده و پستاندار به دلیل خوردن این کیسه های پلاستیکی جان می بازند. اگرچه کیسه های پلاستیکی قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند، اما مطالعات نشان می دهد که تنها یک تا سه درصد از این کیسه ها بازیافت می شوند.

وقتی کیسه های پلاستیکی در معرض نور آفتاب قرار می گیرند، پلاستیک موجود در آن ها هرگز از بین نرفته و ذرات سمی آزاد شده از آن ها وارد زنجیره غذایی می شود.

سه کیسه نایلونی سهم روزانه هر ایرانی

بر اساس آمارهای جهانی، روزانه 3.5 میلیون تن زباله در سراسر دنیا تولید می شود که سهم ایران در این میان به 56 هزار تن در روز می رسد. در واقع باید گفت هر ایرانی روزانه به طور متوسط 750 گرم زباله تولید می کند که اگر این رقم را در جمعیت 75 میلیون نفری ضرب کنیم، به رقمی بیش از 56 هزار تُن در روز خواهیم رسید. مهم تر این که بر اساس همین تحقیقات روزانه بیش از سه تن زباله پلاستیک در ایران تولید می شود که حجم قابل توجهی از آن شامل ظروف یک بار مصرف و کیسه های پلاستیکی است.

با این حجم زباله سازی باید گفت ایران جزء 5 کشور اول تولید پلاستیک دنیاست. میانگین سرانه تولید زباله برای هر ایرانی روزانه 800 گرم است.

راه مقابله با این زباله مهلک چیست؟

در کنار فرهنگ سازی های عمومی و کمپین های مردمی، دولت نیز باید در این زمینه با اخذ تصمیمات موثر و کاربردی در جهت حفظ محیط زیست حرکت کند. اگر بخواهیم درباره جلوگیری از تولید محصولات پلاستیکی راهکاری موثر پیشنهاد کنیم؛ جایگزینی ظروف یک بار مصرف پلاستیکی با ظروف ساخته شده از پلیمرهای گیاهی مانند ذرت و نشاسته قابل بازیافت بهترین راه کار است.

نکته ای که در این میان وجود دارد تفاوت قیمت زیاد حال حاضر این ظروف با ظروف پلاستیکی است. دولت باید با تسهیل راه اندازی مجموعه های تولید این ظروف و ارائه تسهیلات سبب پایین آمدن قیمت تمام شود و باید جایگزینی تدریجی این ظروف با ظروف یک بار مصرفی پلاستیکی که درصد بالایی از زباله پلاستیکی را به خود اختصاص می دهد، انجام شود.

همچنین حمایت از تولید ساک ها و بسته بندی های کاغذی و پارچه ای راهکار مناسب دیگر است. وضع مالیات بر موارد مصرفی پلاستیکی مانند بطری های آب آشامیدنی نیز می تواند محدود کننده مصرف و در نتیجه تولید باشد. پس از مشخص شدن خطرات محیط زیستی پلاستیک ها، تلاش ها برای ساخت کیسه های پلاستیکی تجزیه پذیر صورت گرفت و نمونه هایی از این نوع پلاستیک ها ساخته و به بازار معرفی شد که یک تا 3 درصد از کل کیسه های پلاستیکی را شامل می شود.

آگاه سازی عموم مردم به ویژه دانش آموزان در مدارس از جمله موارد مفیدی است که می تواند در نسل های آینده تاثیر خود را نشان دهد. جریان های مبارزه کننده با پلاستیک ها باید فعالیت های خود را بر اساس آخرین گزارش ها به روز رسانی کنند و سیاست های کوتاه مدت و میان مدت در رابطه با کاهش مصرف، بازیافت و جمع آوری این زباله ها را با جدیت زیاد دنبال کنند تا بستر های لازم برای به مصرف رساندن این نوع آلودگی فراهم شود.

در حال حاضر کشورهایی از جمله انگلستان، چین، ایتالیا، استرالیا، هند، فرانسه، بوتان، بنگلادش و بعضی از کشورهای آفریقایی و بعضی از شهرهای آمریکا استفاده از کیسه های پلاستیکی را ممنوع کرده اند و برخی دیگر از کشورها، از جمله ایرلند، بلژیک، آلمان و چندین ایالت در آمریکا با تعیین مالیات برای این کیسه ها، قیمت آن ها را افزایش داده اند تا جذابیت آن ها برای مشتریان کاهش یابد. در سوئیس مردم اجازه ندارند از کیسه های پلاستیکی برای حمل زباله های خود استفاده کنند و باید کیسه های مخصوص زباله که آرم شهرداری روی آن ها درج شده را خریداری و برای زباله های خود استفاده کنند.

اقدامات شهرداری تهران درخصوص کاهش مصرف پلاستیک

شهرداری تهران نیز در این راستا اقداماتی از جمله منع استفاده از نایلکس در بعضی از فروشگاه ها و جایگزینی کیسه های کاغذی را انجام داده است.

عبدالحسین رحیمی مدیر عامل سازمان میادین میوه و تره بار در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره اقدامات این سازمان برای استفاده کمتر از نایلکس گفت: تمام کیسه های استفاده شده در سازمان میادین میوه و تره بار کیسه های تجدیدپذیر هستند.

وی افزود: همچنین در بعضی از میادین میوه و تره بار تخفیفات ویژه ای به شهروندانی که از کیسه های کمتر استفاده کنند؛ لحاظ می شود.

رحیمی از تبلیغات ویژه در این خصوص خبر داد و گفت: از طریق تلویزیون های نصب شده در میادین میوه و تره بار در خصوص استفاده کمتر از نایلکس فرهنگ سازی های لازم صورت می گیرد.

زهرا صدر اعظم نوری در گفتگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با بیان اینکه 21 تیر ماه روز بدون پلاستیک یا به عبارتی نه به پلاستیک است، گفت: با شعار نه به پلاستیک تلاش می شود که با تغییر رفتار شهروندی، استفاده بی رویه از پلاستیک را کنار بگذاریم.

وی با اشاره به اینکه رتبه ایران جزء 10 کشور اول دنیا در خصوص بیشترین مصرف پلاستیک است، گفت: هر ایرانی به طور متوسط روزانه 3 پلاستیک مصرف می کند. لازم به ذکر است پلاستیک در صورت رها شدن در طبیعت بسیار خطرناک است و آسیب های جدی را به خاک و محیط زیست وارد می کند.

عضو شورای شهر تهران گفت: هنگامی که آبزیان از پلاستیک های رها شده در دریاها و اقیانوس ها تغذیه می کنند، پس از شکار گوشت مصرفی ما آمیخته به ذرات پلاستیکی است. وی از راه اندازی کمپینی به نام «نه به پلاستیک» در کمیسیون محیط زیست، سلامت و بهداشت خبر داد و گفت: در این کمپین تلاش می شود با آموزش و فرهنگ سازی نحوه برخورد درست با پلاستیک و محیط زیست، شهروندان گوش زد شوند.

صدراعظم نوری با تأکید بر اینکه اقدامات خوبی در سطح شورا برای استفاده کمتر از پلاستیک انجام شده است، گفت: تلاش می شود از مواد پلاستیکی استفاده نشود و ظروف دائمی جایگزین پلاستیکی شود، همچنین به فروشگاه های شهروند و زنجیره ای تأکید شده است که از پلاستیک های کمتر و تجدیدپذیر استفاده کنند، همچنین با صنایع، کارخانجات، اصناف و شرکت هایی که به نوعی در تولید یا مصرف مواد پلاستیکی نقش دارند جلسات متعددی برگزار شده است.

ما نیز در کشور باید با بررسی کارشناسی، از این راهکارها استفاده کنیم. همچنین دولت با کمک به تولید کنندگان برای تولید کیسه های قابل بازیافت و تبلیغ و آگاهی رسانی از شبکه های رادیویی و تلویزیونی، برای استفاده کمتر از کیسه های پلاستیکی و آموزش روش های جایگزین برای آن ها مانند سبدهای خرید یا کیسه های پارچه ای، می تواند به مصرف کمتر این مواد کمک و فرهنگ سازی کند.

حرف آخر

حرف آخر اینکه برای مقابله با فاجعه ای که در حال شکل گیری است، شاید استفاده کمتر از کیسه های پلاستیکی شروع بدی نباشد و این مهم تنها زمانی رخ خواهد داد که تلاش کنیم با تغییر اتفاقات روزمره و تکراری هر روزه مانند «نه گفتن» به کیسه های پلاستیکی که به سرعت تبدیل به زباله می شوند تا با عمر نیم قرنی شان نشان دهند که آن قدرها هم ارزان نبوده اند و اتفاقاٌ هزینه گزافی برای سلامت انسان داشته اند که هزینه آن را نسل های بعدی پرداخت خواهد کرد.

گزارش از عاطفه عبدی اینانلو

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.

ارسال نظر: