۷۲ ساعت تا معرفی فراکسیون اکثریت در پارلمان
دور نهایی ماراتن انتخاب نخست وزیر در عراق
با نامه رسمی فؤاد معصوم، رئیس جمهور فعلی عراق، جلسه پارلمان آینده عراق رسما در روز دوشنبه آینده برگزار خواهد شد. به این ترتیب به صورت رسمی حداکثر تا روز یکشنبه باید فراکسیونهای پارلمان اعلام موجودیت کنند! این در حالی است که منابع آگاه از ۷۲ ساعت نفسگیر خبر داده و مدعی هستند تا قبل از نماز جمعه، از فراکسیون اکثریت رونمایی خواهد شد!
نسیم آنلاین *: با نامه رسمی فؤاد معصوم، رئیس جمهور فعلی عراق، جلسه پارلمان آینده عراق رسما در روز دوشنبه آینده برگزار خواهد شد. به این ترتیب به صورت رسمی حداکثر تا روز یکشنبه باید فراکسیونهای پارلمان اعلام موجودیت کنند! این در حالی است که منابع آگاه از ۷۲ ساعت نفسگیر خبر داده و مدعی هستند تا قبل از نماز جمعه، از فراکسیون اکثریت رونمایی خواهد شد!
بیشتر بخوانید: ائتلاف سهضلعی «المالکی، النجیفی و الفیاض» قوای سه گانه عراق را فتح میکند؟
گفته میشود در حال حاضر اوج رقابت در دو بلوک عمده است. بلوک اول نزدیک به محور مقاومت بوده و تحت زعامت «نوری المالکی» و «هادی العامری» میباشد که نزدیک به ۱۰۰ نماینده عضو آن هستند. این بلوک شامل فهرستهای انتخاباتی «الفتح» (۴۸ نماینده)، «دولة القانون» (۲۶ نماینده)، اراده (۳ نماینده)، کفائات (۲ نماینده) و جناح «العطاء» از فهرست انتخاباتی «النصر» (احتمالا ۲۲ نماینده) میباشند. جناح العطاء به زعامت «فالح الفیاض» طی ده روز اخیر پالسهای روشنی به سیاسیون عراقی ارسال کرده که نشان میدهد در صورت دو قطبی شدن فضای سیاسی عراق حول محور مقاومت، در کنار مقاومت میماند و از فهرست انتخاباتی النصر (حیدر العبادی) کنارهگیری خواهد کرد.
در مقابل ائتلاف چهارگانه با حدود ۱۲۰ رأی قرار دارد که شامل فهرست انتخاباتی «سائرون» (۵۴ نماینده)، «الوطنیه» (۲۱ نماینده)، «الحکمة» (۱۹ نماینده) و بخش باقیمانده فهرست انتخاباتی «النصر» (احتمالا ۲۰ نماینده) قرار دارند که البته پیشبینی میکنند تعدادی از آراء اقلیتهای ترکمان و احزاب ۶ گانه اپوزیسیون کردی (به سرلیستی حزب گوران) را نیز به جمع آراء خود بیفزایند.
در حال حاضر به نظر میرسد رقابت نهایی در میان کردها و اهل تسنن عراق تعیین تکلیف شود. فراکسیونهای اهل تسنن عراق - که عمدتا در قالب «المحور الوطنی» مجتمع شدند - با حدود ۵۳ نماینده و فراکسیون دو حزب بزرگتر کرد با ۴۰ نماینده قرار دارند که در اربیل توافق کردند تا با یکدیگر مؤتلف شده و در دولت ائتلافی اکثریت حضور یابند.
در حالی که دلسوزان محور مقاومت تلاش میکنند تا این محور بتواند دولت آینده عراق را تشکیل دهد، نماینده ویژه آمریکا در امور عراق تمام تلاش خود را به کار گرفته تا بتواند فراکسیون ائتلافی اهل تسنن و کردها را به همپیمانی با بلوک دوم (ائتلاف مقتدی صدر، حیدر العبادی، ایاد علاوی و عمار حکیم) متمایل سازد. در همین راستا روزنامه العربی الجدید چاپ دوحه در خبری اختصاصی مدعی شد: «برت مک گورک، نماینده ویژه ترامپ در امور عراق، بیش از یک هواپیما را به طور دربست در به انتقال رهبران احزاب سیاسی سنی و کرد اختصاص داده تا با حضور مکرر در اربیل و بغداد، بر سر ائتلاف با حیدر العبادی به توافق برسند!»
همزمان با تلاشهای مک گورک، گفته میشود «هادی العامری» و «نوری المالکی» تلاش مضاعفی را به کار بستهاند تا بتوانند نظر مثبت دو حزب پدرخوانده کرد و همچنین سیاستمداران برجسته اهل تسنن عراق را جلب کنند. در همین راستا ابتدا «خمیس خنجر» به دیدار هادی العامری رفت و طرفین بر سر تشکیل دولت ائتلافی به توافق رسیدند! حتی برخی منابع نزدیک به الخنجر مدعی شدند این سیاستمدار سنی پست وزارت دفاع را مطالبه کرده است! این در حالی است که منابع نزدیک به عمار حکیم مدعی شدند خط قرمز حزب تیار الحکمه، ائتلاف با خمیس خنجر است و همین نکته نشان میدهد خمیس الخنجر را باید مؤتلف هادی العامری و نوری المالکی محسوب کرد!
بیشتر بخوانید: برت مک گورک در بغداد چه میکند؟
همزمان نوری المالکی با اسامه النجیفی به توافق نهایی رسید و گفته میشود طرفین بر سر حمایت متقابل برای دستیابی به ریاست دو قوه مجریه و مقننه همپیمان شدهاند. به این ترتیب حداقل دو رهبر بزرگ از رهبران اصلی ائتلاف المحور الوطنی با بلوک مقاومت همپیمان شدهاند؛ در حالی که همزمان بخش دیگری از آنان به محوریت «تحالف القوی» خواستار دستیابی به ریاست پارلمان است و از این منظر اسامه النجیفی را رقیب خود میداند.
در همین راستا روز گذشته جلسه داخلی فراکسیون المحور الوطنی برگزار شد و «محمد الحلبوسی» با ۳۷ رأی از مجموع ۵۳ رأی حائز اکثریت آراء برای دستیابی به پست ریاست پارلمان شد. این نتیجه خشم شدید «مشعان الجبوری» را در پی داشت که دستیابی محمد الحلبوسی به ریاست پارلمان را «نشان دهنده عمق سیطره مافیا بر حکومت عراق» خواند! لازم به ذکر است که مشعان الجبوری طی یک ماه اخیر به نوری المالکی نزدیک شده بود.
جلسه روز گذشته فراکسیون المحور الوطنی نشان میدهد این فراکسیون از انسجام تشکیلاتی کافی برخوردار نیست و حتی ممکن است زودتر از موعد دچار اختلافات داخلی شود. همزمان برخی منابع قطری مانند عربی۲۱ مدعی شدهاند رژیم آل سعود با استفاده از نفوذ خود بر «التحالف القوی» و محمد الحلبوسی، به تهران پیشنهاد همکاری در بستر عراق را داده است! در مقابل «ایاد السامرائی» دبیرکل «حزب اسلامی» (شاخه جماعت اخوان المسلمین در عراق) که به قطر و ترکیه نزدیکتر است با حمله شدید به نوری المالکی، از «حیدر العبادی» و ائتلاف «النصر» حمایت کرد. این در حالی است که «محمد الکربولی» از سران تحالف القوی نیز هفته گذشته در نامهای سرگشاده به شدت به «سلیم الجبوری» (از اعضای حزب اسلامی) به شدت حمله کرد.
همزمان با تنش داخلی و رقابت خارجی بر سر جذب فراکسیون اهل تسنن، مذاکرات و رایزنیهای فشرده میان فراکسیون دو حزب پدرخوانده کرد با دو بلوک اصلی پارلمان نیز ادامه دارد. در همین راستا گفته میشود نوری المالکی به اتحادیه میهنی پیشنهاد داده تا با واگذاری استانداری کرکوک به این حزب و تفویض کامل اختیارات بغداد در کرکوک به اتحادیه میهنی، حمایت آنان را برای بازگشت خود به پست نخست وزیری جلب کند! این پیشنهاد جذاب اما خشم ترکیه و همزمان مخالفتهای جدی در میان رهبران اهل تسنن عراق را در پی داشته است!
در مجموع به نظر میرسد رقابت سختی برای معرفی فراکسیون برتر طی ۷۲ ساعت آینده شکل گرفته است. مرجعیت عالی شیعیان عراق تاکنون از موضعگیری صریح خودداری کرده؛ اما شاید در نماز جمعه این هفته پالسهای غیرمستقیم به سود یکی از دو بلوک صادر شود! به همین علت برخی اعتقاد دارند تکلیف فراکسیون اکثریت طی ۷۲ ساعت آینده مشخص خواهد شد.
*-علیرضا مجیدی کارشناس مسائل منطقه