مسکن «مهر» نشسته در گِل
دیروز معاون وزیر راه در همایشی گفته است: «۱۰۰هزار واحد مسکن مهر در کشور متقاضی ندارد.» از مدت‌ها پیش انتقادهای زیادی درباره مکان‌یابی و استحکام پروژه‌های مسکن مهر ارائه شده و برخی از کارشناسان این حوزه یکی از علت‌های اصلی عدم استقبال خانوارها از این مسکن‌ها را همین موضوع می‌دانند.
به گزراش وطن‌امروز، علت‌های مختلفی از طرف تحلیلگران و فعالان اقتصادی برای افزایش قیمت مسکن ارائه شده است براساس این تحلیل‌ها عوامل اقتصادی که مختص بخش مسکن نیست مانند همیشه بیشترین اثر را بر قیمت مسکن گذاشته که بی‌ثباتی بازار ارز و گران شدن آن در این میان از سایر عوامل نقش پررنگ‌تری بازی کرده و محرک مهمی در روانه شدن سرمایه‌ها به بازار مسکن بوده است. دیروز آقای احمد اصغری‌مهرآبادی، معاون وزیر راه در همایشی از روند اجرای طرح مسکن مهر خبر داد و گفت: در کشور ساخت دو میلیون و 200هزار واحد در مناطق شهری از محل تسهیلات مسکن مهر آغاز شده بود که یک میلیون و 720هزار واحد مسکن مهر در سطح کشور تحویل داده شده است. بیش از یک میلیون از این واحدها در دولت یازدهم و دوازهم تحویل داده شده است و 420هزار واحد از این واحدها هم توسط بنیاد مسکن در مناطق روستایی در حال احداث است.
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی گفته است: کار دو میلیون واحد آن به اتمام رسیده است . 240هزار واحد مسکن مهر نیز در انتظار تأمین اعتبار هستند. مهرآبادی ضمن اشاره به اینکه 50هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی مسکن مهر تاکنون پرداخت شده است، می‌گوید: برای ساخت 420هزار واحد مسکونی توسط بنیاد مسکن بیش از چهارهزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده است. از کل واحدهای شهری ما قریب یک میلیون و 700هزار واحد تحویل داده شده است و حدود 280هزار واحد ساخته شده و آماده است و نیازمند تأمین خدمات زیربنایی مانند آب، برق و ... است.
معاون وزیر راه گفته است: « 100هزار واحد مسکن مهر در کشور متقاضی ندارد. »
چرا خانواده‌ها مستأجر بودن را به مسکن مهر ترجیح می‌دهند؟
آقای مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار «صبح‌نو» می‌گوید: «جانمایی شهرک‌های مسکن مهر ؛ امکانات زیربنایی و امکانات رفاهی و دسترسی به شهرک‌های مسکن مهر سبب شده که بسیاری از خانواده‌ها این مسکن‌ها را برای زندگی انتخاب نکنند.»
او می‌گوید: « متاسفانه مسأله مسکن در یک چهارچوب بسیار محدود ساختمان تعریف شده است. کارشناسان فکر می‌کردند اگر یک چهار دیواری بسازند مشکل مسکن خانوارها حل می‌شود در صورتی که مسکن مفهومی فراتر دارد، مسکن در چهارچوب یک زندگی اجتماعی تعریف می‌شود که می‌بایست کیفیت مطلوبیت یک زندگی را برای شهروندان ایجاد کند. اما مطالعات شهرسازی روی این مسکن‌ها انجام نشده بود و طرح‌هایی شتاب زده و بدون برنامه‌ریزی را به مرحله اجرا درآوردند. همه این مسائل سبب شد که با وجود اینکه خانواده‌های بسیاری بدون خانه هستند اما مسکن مهر بدون متقاضی مانده است و منابع ملی به باد رفته و به جواب نرسیده است.» سلطان محمدی در خصوص خروج احتمالی مسکن از رکود در شرایط فعلی می‌گوید: با نوسانات ارزی اخیر که در کشور رخ داد، افزایش قیمت زیادی در بخش مسکن رخ داده است و شرایط برای خریداران و فروشندگان غیرقابل اطمینان است. خریدار و فروشنده‌ها نسبت به انجام معامله در تردید به سر می‌برند به‌همین دلیل معاملات انجام نمی‌شود کنش‌گران این بخش همگی در تردید به‌سر می‌برند ومنتظرند ببینند که تعادل بازار به کدام سمت می‌رود. این شرایط رکودی خارج از کنترل مسوولان مربوطه است.
این کارشناس بازار مسکن ادامه داد: یکی از اقدامات مهم در حوزه مسکن جلوگیری از تکرار اشتباه‌های گذشته در زمینه تصدی‌گری دولت در بخش ساخت است، خوشبختانه ظاهراً این مسأله در دستور کار قرار گرفته است. از طرف دیگر یکی از برنامه‌های اعلامی دولت ادامه سیاست‌های کنترل تورم است که این مسئله با توجه به اثری که روی کاهش نرخ بهره بانکی می‌گذارد، می‌تواند شرایط را برای افزایش انگیزه مردم و سرمایه‌گذاران برای ورود به بخش مسکن فراهم کند.
سلطان‌محمدی می‌گوید: تأمین امکانات زیربنایی و آماده‌سازی زمین برای تولید مسکن هم یکی از اقداماتی است که دولت می‌تواند انجام دهد.
این کارشناس بازار مسکن گفت: باید به صورت جدی به مسأله حاشیه‌نشینی و سامان دادن به حاشیه‌نشینی‌های ایجاد شده در اطراف شهرها توجه شود. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که می‌تواند باعث ایجاد تحرک جدی و مثبت در بازار مسکن شود، کاهش نرخ بهره‌بانکی و نرخ تورم است.
این کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه، بانک‌ها در سال‌های قبل دچار مشکلات زیادی شده‌اند، به‌دلیل همین مشکلات شاهد هستیم که کاهش نرخ سود بانکی هم‌راستا با تورم صورت نگرفته است. اما به هر حال در مسیر کاهش است و با ادامه این کاهش شاهد افزایش سرمایه‌گذاری در بخش مسکن از یک سو و امکان دسترسی متقاضیان و سازنده‌ها به تسهیلات ارزان‌تر از سوی دیگر خواهیم بود.
با این وجود عباس آخوندی، وزیر مسکن و شهرسازی چندی پیش به این مسأله اذعان داشته واعلام کرد: اصلی‌ترین مسأله ایران و نه این وزارتخانه، وجود بد مسکنی ۱۹میلیون نفر است، همه این ۱۹میلیون نفر یعنی پنج میلیون خانواده ایرانی سرپناه دارند اما نمی‌توان آن را مسکن دانست.
وزیر راه و شهرسازی می‌گوید: مشکل دولت قبل این بود که می‌گفت این تعداد خانه می‌خواهم و می‌دید در سطح شهرها زمین نیست بنابراین در حاشیه شهرهای جدید دو میلیون خانه ساخت که مشکلی از مردم را حل نکرد. اصلی‌ترین و سخت‌ترین مساله کشور در حال حاضر مسأله بازآفرینی شهری است که از دهه پنجاه در کشور وجود داشته و هیچ دولتی نه قبل و نه بعد از انقلاب به سراغ آن نرفت اما من به سراغ آن رفتم. آخوندی گفته است: انفجار شهری به‌وجود آمده و رشد نامتقارن در حاشیه شهرها به‌وجود آمده است و به‌طور متوسط 8/31درصد جمعیت شهری در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند که این آمار در شهری مثل زاهدان به 41درصد می‌رسد. محوری‌ترین مساله کشور، حل مشکل بدمسکنی پنج میلیون خانوار ایرانی است و باید همه از مردم، مجلس و دولت کمک کنند تا این مشکل برطرف شود.
