مهدی جمشیدی
ارجاع‌دهی مکرّر رهبر انقلاب به واقعیّت‌های عینی
رهبرِ انقلاب بارها تصریح کردند هم «مشکلاتِ» کشور مشخص هستند و هم «نسخۀ علاجِ» آنها ولی چون مدیرانی هستند که کفایت و کاردانیِ لازم را ندارند و بی‌تحرّک و منفعل‌اند، یا به نسخه‌ها و راهکارهای دیگر تمایل دارند و از افکار و اندیشه‌های ایشان استقبال نمی‌کنند.
مهدی جمشیدی عضو هیأتِ علمیِ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی: بهصورتی غیرعادی و توطئه‌آلود، برداشت‌ها و قضاوت‌هایی از سوی دولت‌های غربی و جریان‌های متجدِّدمآبِ وطنی منتشر می‌شود که دلالت بر «ناکامی» و «شکستِ» انقلاب دارد و انقلاب را «فرسوده» و در معرضِ «سقوط» و «فروپاشی»، تصویر می‌کند. این موجِ رسانه‌ای و تبلیغیِ دروغین که چندی‌ست با شدّت و حجمِ فراوان، افکارِ عمومیِ جامعۀ ما را نشانه گرفته و در پیِ «مأیوس» و «ناامید» ساختنِ مردم از انقلاب است، معنایی جز این ندارد که انقلاب، نه‌تنها از «مسیر» و «مَدارِ» خود منحرف نشده و به «ضدّ» خود تبدیل نگشته، بلکه «فتوحاتِ عمده و چشمگیر»ی را نیز، از آنِ خود کرده است و همین امر، لجاجت و غرض‌ورزیِ جبهۀ دشمن را برانگیخته تا با راه‌اندازیِ جنگِ روانی، «روحیّۀ مردم» را تضعیف و آنها را با انقلاب، بیگانه گرداند. در مقابل، رهبرِ انقلاب در سال‌ها اخیر کوشیده است تا با سخنان و تحلیل‌های خود، پادزهری برای این موجِ روانی فراهم آورد و اتّصال و پیوندِ ایمانی و عمیقِ میانِ «انقلاب» و «بدنۀ اجتماعیِ وفادار به آن» را همچنان حفظ کند:
1. رهبرِ انقلاب معتقد است «مشکلاتِ اقتصادی» و «تنگیِ معیشتِ بخشِ بزرگی از مردمِ ضعیف»، یک واقعیّت است، نه احساسِ القایی و ساختگی.[1] این در حالی‌ست که نیروهای سیاسیِ تکنوکرات، سعیِ فراوان در انکارِ آن دارند و می‌کوشند از طریقِ حرف‌درمانی و خطابه‌خوانی، نه واقعیّت‌های تلخِ معیشتی را، بلکه ذهنیّتِ واقعیّت‌ساختۀ مردم را تغییر دهند. نیروهای تکنوکرات باید بپذیرند که معیشتِ روزمرۀ مردم را دچارِ چالش و تنگنا کردهاند و مردم در وضعِ سخت و طاقت‌فرسایی قرار گرفته‌اند که بیش از این، نمی‌توانند آن را تحمّل کنند. دیگر این‌که وضعِ یاد شده، هیچ خاستگاه و سرچشمه‌ای ندارد، جز دل‌بستن به ایالاتِ متحدۀ امریکا و اعتماد کردنِ به وعده‌های توخالی‌اش از یک‌سو، و نادیده‌گرفتنِ ظرفیّت‌ها و قابلیّت‌های مغفولِ وطنی ازسوی‌دیگر. کسانی‌که مذاکره و سازش را نسخۀ علاجِ امراضِ اقتصادی و عبور از دشواری‌های معیشتی معرفی کردند و چندین سال، توجّهات و سرمایه‌ها و امیدها را بدانِ معطوف نمودند، امروز به‌جای عذرخواهی از مردم و بازگشت به نسخۀ پیشنهادیِ رهبرِ انقلاب، راهِ انکار و تغافل را در پیش گرفته و واقعیّت‌ها را نفی می‌کنند.
2. رهبرِ انقلاب می‌گوید من شش‌سال قبل گفتم که امروز، دشمنان سعی دارند اقتصادِ کشور را آن‌چنان زیرِ «فشار» قرار بدهند که مردم، دچارِ «مشکل» شده، و به‌این‌واسطه، و از انقلاب و نظام، «دلسرد» و «دلزده» بشوند.[2] اولویّتِ دشمن، مسئلۀ اقتصادی است و امروز، دشمنان برای این‌که بتوانند اهدافِ خودشان را محقّق کنند، دنبالِ ضربه‌زدن اقتصادی به ملّت ایرانند. هدفِ دشمن این است که بتواند با «فشارِ اقتصادی»، ملّتِ ایران را نسبت به نظامِ جمهوریِ اسلامی، «دلسرد» و «دلزده» کند و بینِ ملّتِ ایران و نظامِ اسلامی، «فاصله» بیندازد.[3] به‌بیان‌دیگر، دشمن در تبلیغاتِ وسیعِ خود تلاش می‌کند که کمبود‌های معیشتی و اقتصادیِ کشور را به «نظامِ جمهوریِ اسلامی» نسبت بدهد و وانمود کند که نظامِ اسلامی، «قادر نبوده و نیست» که مشکلاتِ اقتصادی را حلّ کند.[4] ازطرف‌دیگر، ایشان اضافه می‌کند که مسئلۀ اقتصاد و معیشتِ مردم، «بسیار‌مهمّ» است؛ چنان‌که امام سجّاد - علیه‌‌السّلام - در دعا به خدای متعال عرض می‌کنند: «وَ نَعوذُ بِکَ مِن تَناوُلِ الاِسرافِ وَ مِن فِقدانِ الکَفاف». این نشان‌دهندۀ اهمّیّتِ مسئلۀ اقتصادی است که امام سجّاد به خدای متعال پناه می‌برد از این‌که منابعِ معیشتی، به قدرِ کافی در اختیارِ مردم نباشد.[5]
3. این یک سیاستِ خصمانۀ آمریکایی و غربی است که در کشور، احساسِ «بن‌بست»، «ناتوانی»، «ناامیدی» و «بیچارگی» به‌وجود بیاورد. هدفِ دشمن این است که «احساسِ افتخارِ» ملّتِ ایران را با «شایعه»، «دروغ»، «درشت‌کردنِ ضعف‌ها» و «کوچک‌کردن موفّقیّت‌ها و پیروزی‌ها»، از او بگیرند.[6] رهبرِ انقلاب می‌گوید چون این‌که مردم، «فهمِ درست از واقعیّت‌های ایران و جهان» داشته باشند، به ضررِ دشمن است، او سعی می‌کند از طریقِ «تصویرسازی‌های رسانه‌ای غلط»، افکارِ مردم را منحرف کند، ازجمله ایشان اشاره می‌کنند که یکی از تصویرسازی‌های رسانه‌ایِ غلطِ دشمن این است که وانمود می‌کند در «موضعِ قدرت» است، درحالی‌که اینطور نیست. در عرصۀ «قدرتِ نرم‌افزاری»، آمریکا «به‌شدّت ضعیف» است؛ یعنی «منطق، استدلال و حرفِ قوی و نو» ندارد، چنان‌که حرفش، «زورگویی» و لیبرال‌‌‌دموکراسیِ موردِ ادّعایش، «مفتضح» است. همچنین بعضی سعی می‌کنند این را به جوانان القاء کنند که دچارِ «بن‌بست» شده‌ایم و راه‌حلّی جز «پناه‌بردن به دشمن» وجود ندارد. کسانی‌که در داخل، این فکر را ترویج می‌کنند، «خیانت» می‌کنند. من به حول‌و‌قوّۀ الهی و با همراهیِ شما، تا جان و توان دارم، نخواهم گذاشت این اتّفاق - یعنی پناه‌بردن به دشمن - بیفتد. براین‌اساس، رهبرِ انقلاب تصریح کرد که مسئولانِ «بخشِ ارتباطات»، توجّه کنند که امروز، دشمن از «ابزارِ رسانه» برای «اثرگذاری بر افکارِ مردمِ ما» استفاده می‌کند. همچنان‌که در جلساتِ حضوری هم به اینها «تذکّر» داده و «تأکید» کرده‌ایم، باید «وظیفه»ی خودشان را بدانند و «باجدّیّت»، عمل کنند تا به ابزاری برای این‌که دشمن، به‌راحتی بتواند سلاحِ شیمیاییِ خودش را بر ضدّ مردم به‌کار ببرد، تبدیل نشوند.[7]
رهبرِ انقلاب، به مناسبتی دیگر دراین‌باره توضیح می‌دهد که یک «جنگِ تبلیغاتی و رسانه‌ای بسیار تند»، بر ضدّ ما وجود دارد، که در آن، دشمن می‌خواهد «تصویرِ غلط و زشتی» از وضعِ انقلاب ارائه بدهد، درحالی‌که واقعیّت، خلافِ تصویرسازیِ او است، چون انقلاب از جهاتِ مختلف، «تصویرِ دلنشین و زیبایی» دارد؛ هرچند ممکن است برای مدّتی هم مردم، دچارِ مشکلاتِ معیشتی باشند. دشمن با امکاناتِ رسانه‌ای و تبلیغیِ وسیعِ خود، مهم‌ترین کاری که می‌خواهد انجام دهد، «تصویرسازیِ غلط از وضعِ انقلاب» است، آن هم برای «اغوای افکارِ عمومیِ مردمی که خودشان در این فضا حضور دارند و واقعیّت‌ها را از نزدیک مشاهده می‌کنند.[8] کسانی‌که ارتباطِ مستقیم و مستمر با ذهنیّتِ جمعی دارند و گفتگوها و مباحثاتِ مردم را دنبال می‌کنند، به‌روشنی مشاهده می‌کنند که قدرتِ اثرگذاری و تلقینِ رسانه‌های بیگانه و وابسته به جبهۀ دشمن، تا چه اندازه است، و چگونه اندیشه‌ها و تفسیرهای مردم، از سوی آنها دست‌کاری می‌شود.
این امر، حقیقتِ تلخ و گزنده‌ای که چنانچه از آن غفلت شود، صدمات و لطماتِ بزرگی در پیش خواهد بود و در روندی نامحسوس و پنهانی، دل و ذهنِ توده‌های مردم به تصرّفِ جریانِ رسانه‌ای دشمن درمی‌آید و انقلاب، بدنۀ اجتماعیِ خود را از دست می‌دهد. چنین تهدیدِ سهمگین و هولناکی، رهبرِ انقلاب را برانگیخته تا در برابرِ آن، از خود واکنش نشان دهد و پرده از این توطئۀ بردارد. تصویرسازی‌های رسانه‌ای غلط، چنانچه در ذهنیّتِ جمعی رسوب کنند و ساختارِ بینشی و نگرشیِ آنها را دگرگون سازند، تمامِ محاسباتِ و معادلاتِ ما واژگون خواهند شد و قافیه را خواهیم باخت. مسئولانِ ارتباطیِ کشور که عنانِ تعاملات و مناسباتِ رسانه‌ای و ارتباطی را در دست دارند، در درجۀ نخست و بیش از هرکسی، باید دراین‌باره به‌خود آمده و گِره‌گشایی کنند و در چارچوبِ سیاست‌های ایجابی و سلبی، از تأثیرگذاریِ فکریِ دشمن بر جامعه، جلوگیری کنند:
صبحِ کاذب، صدهزاران کاروان
داد بر بادِ هلاکت، ای جوان[9]
بنابراین، گرفتاری‌های اقتصادیِ مردم، آغشته به دو مغالطۀ رسانه‌ای شده است. این‌که مردم، گرفتاری‌های اقتصادیِ جدّی و طاقت‌فرسا دارند، قابل‌انکار نیست، امّا اوّلاً، دشمن به‌دنبالِ ایجادِ «جنگِ روانی» از طریقِ «مبالغه» و «توطئۀ رسانه‌ای» است تا مردم، دشواری‌های را بسیار بیشتر از آنچه که حقیقت دارد، تصوّر کنند و خود را ببازند و برآشوبند؛ ثانیاً، در مقامِ «تعلیل» و معرفی «علّت» و «ریشۀ» مشکلاتِ معیشتی، دشمن می‌کوشد «نشانیِ غلط» به مردم بدهد و اصلِ «انقلاب» و «نظامِ اسلامی» بر جای متهم بنشاند و امید و اعتمادِ مردم را به آن مخدوش سازد. ما باید این مسأله‌ها و مقولاتِ متفاوت را از یکدیگر تفکیک کنیم و به مردم، قدرتِ «تجزیه‌و‌تحلیلِ سیاسی» و «سوادِ رسانه‌ای» بدهیم تا از وضعِ معیشتیِ خود، «استنباطات» و «برداشت‌ها»ی نابه‌جا نکنند و «راه‌حلّ‌ها»ی ناصواب را به‌کار نگیرند.
این کارِ مهم و تعیین‌کننده، سرنوشتِ جریانِ تجدُّدی را در ایران، مشخص خواهد کرد. اگر امروز، وضع به‌گونه‌ای طراحی و ترسیم شده که کارِ دفاع از انقلاب برای ما قدری دشوار شده، به دلیلِ همین «اغتشاش» و «ابهام» و «غبارآلودگی»ست، چنان‌که اگر فضا، شفاف شود و ذهن‌ها از نزدیک و بی‌تحریف، با حقایقِ روبرو شوند، مسألۀ یاد شده، خودبه‌خود، برطرف خواهد شد و این «تهدید»، به «فرصت» تبدیل خواهد گردید.
رهبرِ انقلاب معتقد است که امکاناتِ تبلیغاتی و رسانه‌ای ما در مقابلِ دشمن، مانندِ امکاناتِ جنگِ تحمیلیِ ما در مقابلِ دشمن است؛ به‌طوری‌که در اوایلِ جنگ، یگان‌های بزرگِ زرهیِ دشمن در مقابلِ نیروهای ما صف کشیده بودند، درحالی‌که ما حتّی ابتدایی‌ترین و ساده‌ترین سلاحِ ضدّ تانک هم نداشتیم! امروز هم وضع و نسبتِ ما از لحاظِ ابزارهای رسانه‌ای، همان‌گونه است. امّا بااین‌حال، همچنان‌که در جنگِ تحمیلی، با وجودِ آن‌همه نابرابری، بر دشمن غلبه کردیم، امروز هم بدونِ تردید، غلبه خواهیم کرد[10]
4. ایشان اضافه می‌کند که باید میانِ اصلِ «نظامِ اسلامی» و «مسئولانِ» آن، تفاوت قائل شد و ضعف‌های و کاستی‌ها و لغزش‌ها را ناشی از مدیرانِ نظامِ اسلامی دانست، نه اصلِ نظامِ اسلامی. به‌عبارت‌دیگر، ایشان وجودِ نقایص و کمبودها را «انکار» نمی‌کند، اما از یک‌سو، کارنامۀ نظامِ اسلامی را «غنی» و «پُربار» و «درخشان» تصویر می‌کند، و ازسوی‌دیگر، ناروایی‌ها و نارسایی‌ها را به برخی از «مسئولانِ غیرانقلابیِ» نظامِ اسلامی نسبت می‌دهد، نه خودِ نظامِ اسلامی: دشمن در تبلیغاتِ وسیعِ خود تلاش می‌کند که کمبود‌های معیشتی و اقتصادیِ کشور را به «نظامِ اسلامی» نسبت بدهد و اینطور وانمود کند که نظامِ اسلامی، قادر نیست مشکلاتِ اساسیِ را حلّ و گِره‌ها را باز کند، درحالی‌که این حرف، خلافِ واقع است، چون گرچه «ضعف‌های زیاد»ی وجود داشته اما اینها، مربوط به «کمبودها و ناتوانایی‌های مدیران» بوده است (و بنده نیز از «ضعف‌های مسئولان» - ازجمله خودِ این حقیر- آگاه هستم)، نه «حرکتِ عمومیِ نظامِ اسلامی». ازاین‌رو، هرجا «مدیریّتِ انقلابی و فعّال و پُرتحرّک»، مستقر بوده، کار پیش رفته، و هرجا «مدیریّتِ غیرانقلابی و بی‌حال و بی‌تحرّک» داشتیم، کارها یا متوقّف مانده، یا انحراف پیدا کرده است. به‌قطع، اگر مدیران و مسئولان، «متدیّن»، «انقلابی» و «کارآمد» باشند، «همۀ مشکلات»، حلّ خواهند شد.[11]
پس این‌چنین «ضعف‌ها» و «نقص‌ها» و «لغزش‌ها»یی، به برخی از «کارگزاران» و «مدیران» بازمی‌گردد، نه اصلِ «انقلاب» و «نظام»، و مردم نیز باید میانِ این دو، «تمایز» نهاده و بر هر دو، «حکمِ واحد» نرانند. براین‌اساس، مطالعۀ تجربۀ عینیِ انقلاب در طولِ چهار دهۀ گذشته نشان می‌دهد که در سایۀ فضایی که انقلاب برای شکوفایی و رشد فراهم کرد، هرجا که نیروهای انقلابیِ کارآمد در قدرت استقرار داشتند، کارها و امورات، به‌صورتِ مطلوب پیش رفته و فتوحات و دستاوردهای بسیار حاصل شده است، اما در آنجاکه عنان و زمامِ کار، در دستِ نیروهای غیرانقلابی و ناکارآمد که طمعِ قدرت‌طلبی و ثروت‌اندوزی دارند، بوده است، دچارِ مشکل و چالش شده‌ایم. پس هرچه که هست، به «کارگزارن» و «مدیران» بازمی‌گردد و این، آنها هستند که از «ظرفیّتِ انقلاب»، در راستای اعتلا و رونق و پیشروی، استفاده کردند یا نکردند. ازاین‌رو، باید گریبانِ آن دسته از مسئولان را که با «کج‌اندیشی‌ها» و «کج‌روی‌ها»ی خویش، بدبینی ایجاد کرد و در مردم، نارضایتی و ناخرسندی به‌وجود آوردند را گرفت و به آنها اعتراض کرد. متهم، اینانند نه انقلاب که یک «فرصت و بسترِ تاریخیِ بی‌نظیر» در اختیارِ ما قرار داد و مسیرِ رشد و پیشرفت را برای ما، هموار و ممکن کرد.
رهبرِ انقلاب بارها تصریح کردند که هم «مشکلاتِ» کشور مشخص هستند و هم «نسخۀ علاجِ» آنها. حال پرسش این است که با وجودِ این شفافیّت، چرا «اقدام» نمی‌شود؟! پاسخ، روشن است: چون مدیرانی هستند که کفایت و کاردانیِ لازم را ندارند و بی‌تحرّک و منفعل هستند، یا این‌که به نسخه‌ها و راهکارهای دیگر تمایل دارند و از افکار و اندیشه‌های ایشان استقبال نمی‌کنند.
مصادیقِ متعدّدی برای این گفته وجود دارد: ما شاهد بودیم که سال‌ها، سندِ تحوّل در نظامِ آموزش‌و‌پرورش، معلّق ماند و به اجرا درنیامد، بلکه برخلافِ آن، سندِ آموزشیِ دوهزاروسی، عملیّاتی گردید؛ همچنین آن‌همه تأکیدِ ایشان بر استفاده از ظرفیّت‌ها و استعدادهای بومی، نادیده گرفته شد و نظریۀ اقتصادِ مقاومتی، معطّل ماند؛ یا این‌که حساسیّت‌های ایشان نسبت به عدم‌اعتماد به ایالاتِ متحدۀ امریکا، به فراموشی سپرده شده و به‌دلیلِ اعتماد به شیطانِ بزرگ، گرفتارِ خسارتِ محض شدیم. این مصادیق نشان می‌دهند که چنانچه مدیران، انقلابی نباشند و دل در گروِ آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب نداشته باشند، هم حرکتِ تکاملیِ انقلاب، آسیب می‌بیند و هم اعتماد و امیدِ مردم.
براین‌اساس، ایشان می‌گوید مردم از برخی از مسائلِ جاریِ کشور، «انتقاد» دارند، و من «به‌طورِ کامل»، در جریانِ انتقادهای مردم هستم، امّا وقتی پای «انقلاب» و «نظام» در میان است، مردم با وجودِ انتقادهای خویش، واردِ میدانِ مواجهه با دشمن می‌شوند و از انقلاب و نظام، دفاع می‌کنند؛ چون این «آگاهیِ انقلابی» و «کمالِ سیاسی» در ملّتِ ایران به‌وجود آمده است که «نظامِ انقلابیِ امّت و امامت» را از «تشکیلاتِ دیوان‌سالاری» تفکیک کنند. و البتّه ممکن است انتقادها نه‌فقط از دولت یا قوّۀ قضائیّه یا مجلس باشد، بلکه شاید کسی از من هم انتقاد داشته باشد.[12] البتّه مقصود از «نظامِ اسلامی»، فقط «ساختارِ سیاسی» نیست، بلکه نظامِ اسلامی، مشتمل بر «ساختارِ سیاسی» و «مجموعۀ از اهداف و آرمان‌ها»ست. ازاین‌رو، غرض از حفظِ نظامِ اسلامی، حفظِ همۀ «ارزش‌ها»یی که نظامِ اسلامی، خودش را متعهّد به آنها می‌داند، مانندِ عدالت، پیشرفت، معنویّت، علم، اخلاق، مردم‌سالاری، قانون‌گرایی، آرمان‌گرایی و ... .[13]
بدین‌جهت، برخلافِ تصوّرِ دشمن، مردم با نظام، «همراه» و «دلبسته»ی آن هستند. در طولِ این چهل‌سال، مردم پابه‌پای این نظام، سختی‌هایی را تحمّل کردهاند و راه‌های دشواری را آمده‌اند و کمک‌های حیاتی‌ای به نظام کردهاند. «جهت‌گیریِ نظام»، برای مردم، مطلوب است؛ مردم می‌دانند که نظامِ جمهوریِ اسلامی، برای عزّت و امنیّت و پیشرفتِ آنها تلاش می‌کند. نظامِ جمهوریِ اسلامی، دستِ دشمن را از این کشور، قطع کرده است؛ این خیلی کارِ بزرگی است.[14] پس این برنامۀ دشمن - یعنی ایجادِ شکاف میانِ نظامِ جمهوریِ اسلامی و ملّتِ ایران - نشانگرِ حماقتِ او است؛ چون او نمی‌داند که «نظامِ جمهوریِ اسلامی»، چیزی جز «ملّتِ ایران» نیست، و این دو، قابل‌جداشدن از یکدیگر نیستند. نظامِ اسلامی، یک «نظامِ بوروکراتیکِ جدای از مردمِ نشستۀ در کاخ‌ها و قصرها» نیست، بلکه نظامی است از خودِ «مردم» تشکیل‌یافته، و «متّکی به ایمان و محبّت و عواطفِ مردم» است.[15]
5. دغدغۀ رهبرِ انقلاب این است که اگر دشمن در ما، «احساسِ قدرتمندی و عزمِ راسخ» ببیند، «عقب» می‌نشیند، امّا اگر احساس کنند که «ضعف» هست، و در «میانِ مسئولان»، هم‌جهتی و هم‌سخنی وجود ندارد، یا «میانِ مردم و مسئولان»، فاصله افتاده است، تشویق می‌شود که بر شدّتِ عملش بیفزاید. پس ما باید «پیامِ قدرت» به دشمن بدهیم، نه «پیامِ ضعف».[16] این سخنِ ایشان، ناظر به کسانی‌ست که پروایی از اظهارِ ضعف و عجز در برابرِ دشمن ندارند و با تحقیرِ خود و داشته‌ها و اندوخته‌های ملّی، دشمن را جسورتر و قاطع‌تر می‌کنند. چنین کسانی، تهییج‌کنندگان و مشوقانِ دشمن هستند و به او روحیّه می‌دهند و جبهۀ خودی را تضعیف می‌کنند. کسانی‌که پیامِ ضعف و نتوانستن و عقب‌نشینی به دشمن مخابره می‌کنند، خواسته یا ناخواسته، با دشمنِ بیرونی هم‌داستان هستند.
6. نباید تصوّر کرد فساد، «فراگیر» و «غالب» شده و همۀ ساختارهای رسمی و حکومتی را دربرگرفته است؛ چون مدیرانِ صالح و درست‌کار و پاک‌دست در میانِ مجموعۀ مدیران، «اکثریّت» را تشکیل می‌دهند، و فقط تعدادی از مدیران، گرفتارِ فساد شده‌اند، هرچند فسادهای اقلّی و محدود را نیز باید مضر و ناروا شمرد.[17] بااین‌حال، برخی کارِ خطا و غلطِ «تعدادی از مدیران» را نه‌فقط به «مجموعۀ مدیریّتیِ نظام»، بلکه به اصلِ «نظامِ جمهوریِ اسلامی»، تعمیم می‌دهند.[18] ایشان معتقدند که همۀ مدیرانِ نظامِ جمهوریِ اسلامی، از آغاز تا امروز، «خدماتِ» مهمّی انجام دادند، و بعضی، «صدمات» زدند. خدمات را باید سپاس‌گزاری کرد، و صدمات را نقد. البتّه باید نقدها، «منصفانه» و «مسئولانه» و «عاری از فحّاشی و تهمت» باشد. «غالبِ» مدیرانِ نظامِ هم، از عناصرِ خدمت‌گزار هستند.[19]
7. یک بخش از واقعیّات این است که اینطور نیست که انسان با «معجزه»، خودش را به آرمان برساند، بلکه مشکلات و موانعی وجود دارد، اما مسأله این است که لابه‌لای این موانع، باید راه را پیدا کرد. به‌قطع و یقین، «راه» وجود دارد و فقط باید از طریقِ «بحث‌های اندیشه‌ورزانه»، آن راه را پیدا کرد. این به‌معنیِ «واقع‌بینی» است.[20] رهبرِ انقلاب تأکید می‌کند که راهِ پیشرفت، به روی ما «باز» و «گشوده» است، امّا این راه، راهِ «پُرپیچ‌و‌خم» و «دارای فراز‌و‌نشیب و موانع» است و دشمن در مقابلِ ما، فعّال است. دراین‌حال، آنچه که از نظرِ ایشان مایۀ کامیابیِ ماست، عبارت است از «عزم بر ایستادگی».[21]
ازطرف‌دیگر، هرگز چنین نیست که انقلاب در مقامِ عمل و در صحنۀ واقعی، ناکارآمد بوده باشد و نتوانسته باشد گِره از مشکلات و دشواری‌های زندگیِ مردم بگشاید، بلکه واقعیّت این است که انقلاب در طولِ چهار دهۀ گذشته، جامعه را بسیار پیش برده و در زندگیِ مردم، دگرگونی‌های مهم و بنیادی پدید آورده است:
من چو صبحِ صادقم از نورِ ربّ
که نگردد گردِ روزم، هیچ شب[22]
رهبرِ انقلاب می‌گوید من «دغدغه‌داشتن»، «هشداردهی» و «طلبکارانه در مسائل و نواقص وارد‌شدن» را، «صددرصد» تأیید می‌کنم، اما جوانِ مؤمنِ حزب‌اللهی و انقلابی، نباید «دستاوردهای نظامِ اسلامی» را که «هزاران» مورد است، فراموش کند.[23] همواره می‌گویند «واقع‌بین» باشید، و مُرادشان از واقع‌بینی، این است که «موانع» و «محدودیّت‌ها» را ببینید، درحالی‌که باید «واقعیّت‌های مثبت» و «امکان‌ها» و «استعدادها» و «مقدورات» را هم دید.[24] ازاین‌رو، ایشان می‌گوید من هیچ‌وقت، «ناامید» نبوده‌ام و نیستیم و إن‌شاءالله نخواهم بود.[25]
امام خمینی دربارۀ کارنامۀ انقلاب در ده‌سالۀ نخستِ آن، بر این باور بود که انقلاب، در «اکثرِ اهداف و زمینه‌ها»، موفّق بوده است، و به یاریِ خدای متعال، «در هیچ زمینه‌ای»، مغلوب و شکست‌خورده نیستیم.[26] ایشان در ادامه از مصادیقِ «موفّقیّتِ انقلاب در اکثرِ زمینه‌ها» سخن می‌گویند و می‌نویسند «شعارهای انقلاب»، در قلمروِ «شعار» محدود نمانده است، بلکه به «عمل» پیوند خورده و ما توانستیم به شعارهای‌مان، تحقّقِ عینی و بیرونی ببخشیم: به لطفِ خدای متعال، ملّتِ ما توانسته است در «اکثرِ زمینه‌ها»یی که شعار داده است، به «موفّقیّت» نایل شود؛ چنان‌که ما شعارِ سرنگونیِ رژیمِ شاه را در عمل، نظاره کرده‌ایم؛ ما شعارِ آزادی و استقلال را به عملِ خود زینت بخشیده‌ایم؛ ما شعارِ مرگ‌برامریکا را در عملِ جوانانِ پُرشور و قهرمان و مسلمان در تسخیرِ لانۀ فساد و جاسوسیِ امریکا تماشا کرده‌ایم. ما «همۀ شعارهای‌مان» را با «عمل»، محک زده‌ایم.[27] آری، انقلابِ اسلامی بر آرمان‌گرایی مبتنی بوده و شعار سَر داده است، اما توانسته «آرمان‌ها»ی خود را بر شانۀ «واقعیّت‌ها»ی سرکش بنشاند و «شعارها»ی خویش را نظر به «عمل» سوق دهد.
رهبرِ انقلاب نیز کارنامۀ انقلاب را موفّق و پُربار می‌داند و خدماتِ نظامِ اسلامی را به مردم، «برجسته»، «فوق‌العاده»، «بزرگ» و «ارزشمند» معرفی می‌کند: خدماتی که نظامِ اسلامی در این‌مدّت، به ملّتِ ایران ارائه کرده، «برجسته» و «فوق‌العاده» است. اگر وضعِ کشور را با دورانِ طاغوت مقایسه کنیم، آن‌‌وقت معلوم می‌شود که نظامِ اسلامی، چه «خدماتِ بزرگ و ارزشمند»ی را تقدیم کرده است.[28] رهبرِ انقلاب می‌گویند باید از تعلّق‌داشتنِ به انقلاب، «احساسِ سرافرازی» کرد، چون انقلاب، «دستاوردها» و «موفّقیّت‌ها»ی فراوانی داشته است که پاره‌ای از آنها، «بی‌نظیر» هستند، درحالی‌که دشمن با لطایف‌الحیل به‌دنبالِ القاء ناکارآمدیِ انقلاب است: مجموعِ «دستاوردها» و «موفّقیّت‌ها»یی که بعضی‌شان، به‌واقع، «بی‌نظیر» هستند، همیشه در مدّنظرتان باشد و به‌خاطرِ انقلاب، «احساسِ سرافرازی» کنید؛ چون یکی از شگردهای دشمن این است که بگوید شما «شکست» خوردید.[29] واقعیّت این است که کارکردها و خدماتِ انقلاب، «بسیار زیاد» بوده است، به‌طوری‌که در این دوره، «پیشرفت به‌معنای واقعیِ کلمه»، اتّفاق افتاده[30] و در طولِ این چهل‌سال، به‌صورتِ مرتّب، «جلو» رفتیم و «پیشرفت» کردیم و «قوی» شدیم.[31]
چهل‌سال است که ملّتِ ایران، «مقاومت» می‌کند؛ این در حالی است که ما در روزِ اوّل، مانندِ یک نهالِ باریک، آسیب‌پذیر بودیم، اما به برکتِ هدایتِ امام خمینی، توانستیم با وجودِ سختی‌ها، «ایستادگی» کنیم، تا این‌که امروز، ایران به یک درختِ تناور تبدیل شده است. امروز شجرۀ طیّبۀ جمهوریِ اسلامی و ملّتِ ایران، شجرۀ طیّبه‌ای است که «اَصلُها ثابِتٌ وَ فَرعُها فِی السَّماء».[32] به فضلِ الهی، ما روز‌به‌روز «پیشرفت» کردیم و «قوی‌تر» شدیم و بعد از این هم، همین خواهد بود.
امروز آمریکا و رژیمِ صهیونیستی، غلط می‌کنند که ملّتِ ایران را تهدید کنند؛ تهدیدها و خباثت‌های آنها، تا امروز شکست خورده است، از این پس هم به برکتِ «مقاومت»، شکست خواهد خورد. مقاومت هم جز در سایۀ ایمان‌بالله، ممکن نیست. خدای متعال وعده فرموده است که: «وَ لَیَنصُرَنَّ اللهُ مَن یَنصُرُه».[33] این وعده، تحقّق پیدا خواهد کرد. «وَلَو قاتَلَکُمُ الَّذینَ کَفَروا لَوَلَّوُا الاَدبارَ ثُمَّ لایَجِدونَ وَلِیًّا وَلا نَصیرًا سُنَّةَ اللهِ الَّتی قَدخَلَت مِن قَبلُ وَلَن تَجِـدَ لِسُنَّةِ اللهِ تَبدیلا»؛[34] این، «سنّتِ الهی» است؛ اگر بِایستیم، بر همۀ سازوبرگِ قدرت‌های طاغوتی و مستکبر، پیروز خواهیم شد. بنابراین، تنها راه، «مقاومت» است.[35]
[1]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نیروهای بسیجی؛ 12 مهر ۱۳۹۷.
[2]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم؛ 27 بهمن 1395.
[3]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1396.
[4].رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1396.
[5]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1396.
[6]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مسئولانِ نظام؛ 2 خرداد ۱۳۹۷.
[7]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نیروهای بسیجی؛ 12 مهر ۱۳۹۷.
[8]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نخبگانِ جوان؛ 25 مهر ۱۳۹۷.
[9]. جلال‌الدین‌محمّد مولوی؛ مثنویِ معنوی؛ دفترِ چهارم، بیت‌های 1693-1693.
[10]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نخبگانِ جوان؛ 25 مهر ۱۳۹۷.
[11]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1396.
[12]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم؛ 29 بهمن ۱۳۹۶.
[13]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویان؛ 12 تیر 1395.
[14]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ کارگران؛ 10 اردیبهشت 1396.
[15]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویانِ دانشگاهِ امام حسین؛ 9 تیر ۱۳۹۷.
[16]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نیروهای بسیجی؛ 12 مهر ۱۳۹۷.
[17]. رهبرِ انقلاب؛ در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1397.
[18]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویان؛ 7 خرداد ۱۳۹۷.
[19] . رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ اعضای شورای هماهنگیِ تبلیغاتِ اسلامی؛ 6 دی 1396.
[20]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویان؛ 17 خرداد ۱۳۹۶.
[21]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نیروهای بسیجی؛ 12 مهر ۱۳۹۷.
[22]. جلال‌الدین‌محمّد مولوی؛ مثنویِ معنوی؛ دفترِ سوّم، بیتِ 3776.
[23]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویان؛ 17 خرداد ۱۳۹۶.
[24]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانشجویان؛ 17 خرداد ۱۳۹۶.
[25]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ نخبگانِ جوان؛ 25 مهر ۱۳۹۷.
[26]. [امام] سیدروح‌الله خمینی؛ صحیفۀ امام؛ ج ۲۱، ص ۲۸۳.
[27]. همان، ص 285.
[28]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم در حرمِ مطهرِ رضوی؛ 1 فروردین 1396.
[29]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ جمعی از دانشجویان؛ 17 خرداد 1396.
[30]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مردم؛ 29 بهمن 1396.
[31]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ دانش‌آموزان و دانشجویان؛ 12 آبان ۱۳۹۷.
[32]. ابراهیم: ۲۴.
[33]. حج: ۴۰.
[34]. فتح: ۲۲ و ۲۳.
[35]. رهبرِ انقلاب؛ در دیدارِ مسئولانِ نظام؛ 4 آذر ۱۳۹۷.
