معامله روسیه با «جبهه النصره»، راز فروکش‌کردن جنگ ادلب

نسیم آنلاین : منابع غیررسمی در میان معارضین سوری از تلاش‌های گروه تروریستی «تحریر الشام» (جبهه النصره) برای مهار سطح تنش در نبرد با ارتش سوریه خبر می‌دهند؛ به‌طوری‌که حتی گفته می‌شود تحریر الشام مانع فعالیت گروه‌های مسلح معارض مانند «جیش العزه» شده و به بقیه گروه‌ها هشدار داده که تنها در محور «کفر نبوده» تا «کبانی» حق دارند وارد نبرد با ارتش سوریه شوند!

اما ماجرای جنگ در ادلب چیست؟ چرا ناگهان آتش جنگ تا حد زیادی فروکش کرد؟ منابع خبری غیررسمی معارضه در این مورد می‌گویند اخیراً روسیه با ایده ترکیه در مورد تقسیم‌بندی مبنایی جدیدی توافق کرده که بر اساس آن، گروه تروریستی تحریر الشام می‌تواند همچنان ادلب را در اشغال خود نگه دارد! بر این اساس ابو محمد الجولانی با دریافت ضمانت‌های لازم در مورد ادلب، حاضر شده تا از کفرنبوده و مناطق تحت نفوذ جیش العزه چشم بپوشد!

«عبدالناصر العاید» از فعالین معارض سوری مستقر مقیم پاریس، یک سال قبل در این مورد به شبکه ماهواره‌ای «سوریا» (معارض) گفت: تاکنون مبنای مذاکرات در آستانه، سوچی و حتی ژنو بر اساس تقسیم‌بندی «گروه‌های میانه‌رو» و «گروه‌های تروریستی» بوده است. طبق این پارادایم، تلاش می‌شد تا گروه‌های تروریستی تضعیف و نابود شده و در مقابل گروه‌های موسوم به معتدل در میان معارضین سوری حفظ شده و رسمیت پیدا کنند؛ اما اتفاقی که اخیراً افتاده این است که الجولانی و جریان پشتیبان وی تلاش می‌کنند تا آنکارا و مسکو را قانع سازند تا به جای تقسیم‌بندی سابق، مبنای مشروعیت در میان گروه‌های معارض صرفاً «گروه‌های ملتزم به توافقات» و «گروه‌های ناملتزم به توافق» باشد.

محمد الجولانی سرکرده تحریر الشام

۳ ماه بعد، مرکز مطالعات «الجسور» وابسته به یکی از طیف‌های فعال در میان معارضین سوری در گزارشی بار دیگر از اصطلاح «گروه‌های ملتزم و گروه‌های غیرملتزم» استفاده کرد و نوشت: «مبنای جدید تقسیم‌بندی و مشروعیت‌بخشی میان گروه‌های معارض، التزام به توافقات سیاسی است.» مرکز الجسور این نکته را بیش‌تر توضیح می‌دهد: «کشورهای خارجی پذیرفته‌اند که از این پس به‌سختی می‌توان راه‌حل نظامی برای سوریه یافت و چاره‌ای نیست تا گروه‌های متخاصم از سوی کشورهای پشتیبان آن‌ها به رسمیت شناخته شوند و بعد از یک دوره چندساله آتش‌بس، مذاکرات سیاسی برای دستیابی به راه‌حل و تدوین قانون اساسی جدید به سرانجام برسد. بر همین اساس، به‌جای آن‌که مبنای مشروعیت را سابقه فعالیت‌های تروریستی و... قرار دهند، مبنای مشروعیت صرفاً «پایبندی و التزام به توافقات سیاسی» خواهد بود؛ تا از یک‌سو برقراری آتش‌بس امکان‌پذیر گشته و از طرف دیگر پروسه مذاکرات سیاسی با ضمانت اجرایی پیش برود.»

احمد الحمادة از کارشناسان نظامی و امنیتی معارض سوری نیز با تأیید این اخبار می‌گوید: «تردیدی نیست که روسیه همه گروه‌های مسلح را تروریستی می‌داند و از این نظر حاضر نیست که هیچ‌یک از گروه‌های مسلح را به رسمیت بشناند؛ اما در میان گروه‌های مسلح، ترجیح می‌دهد کسانی که حاضر به امتیازبخشی در مذاکرات بوده و مهم‌تر از آن بتوانند حرف خودشان را در میان معارضین سوری دیکته کنند در الویت خواهند بود! هر دو ویژگی به طور کامل در تحریر الشام جمع شده است. فراموش نکنید که الجولانی از دوره جبهه النصره تا فتح الشام و بالاخره تحریر الشام مجموعاً بیش از ۲۰ گروه مسلح معارض را در درگیری‌های داخلی شکست داده‌اند و بسیاری از این گروه‌ها بعد از حملات النصره به طور کامل نابودشده‌اند. الآن تحریر الشام حاکم مطلق العنان ادلب است و کسی در میان گروه‌های معارضه نمی‌تواند ابو محمد الجولانی رهبر تحریر الشام را تحت فشار قرار دهد. ویژگی دوم را نیز الجولانی طی دو سال اخیر به نحو احسن نشان داده است. وقتی طی سه روز حاضر می‌شود از بیش از یکصد روستا و شهرک عقب‌نشینی کند تا بخش شرقی راه‌آهن - طبق توافقات آستانه - به ارتش سوریه واگذار شود و علیرغم تبلیغات ظاهری، طی دو سال اخیر پایبندی خود را به آتش بس نشان داده، روسیه نیز می‌تواند - حداقل برای یک دوره کوتاه‌مدت - او را جدی بگیرد و بخواهد تعامل با وی را آزمایش کند!»

اما این اخبار وقتی جالب‌تر می‌شود که «فراس خطیب» از معارضین سوری نزدیک به آنکارا می‌گوید اخیرا روسیه و آنکارا در مورد این‌که مبنای مشروعیت باید التزام به توافقات سیاسی باشد به توافق رسیده‌اند. فراس خطیب در این مورد می‌افزاید: «هنوز تهران و دمشق این تقسیم‌بندی را قبول نکرده‌اند؛ اما آنکارا و مسکو بر سر آن به توافق نهایی رسیده‌اند.»

باید منتظر ماند و تحولات را دنبال کرد. آیا این اخبار طی ماه‌های آینده از سوی منابع رسمی در ایران و سوریه تأیید خواهد شد؟