تجدید انتخابات کنست در ۲۰۱۹؛ پیامدها و چالش‌ها
تشدید تنش‌های منطقه‌ای؛ راهبرد انتخاباتی نتانیاهو؛ چرا نتانیاهو در تشکیل ائتلاف ناتوان بود؟
نتانیاهو علی رغم پیروزی در انتخابات نتوانست دولت ائتلافی تشکیل دهد و لذا باری دیگر انتخابات کنست در شهریور ماه تکرار خواهد شد. نتانیاهو سه ماه فرصت دارد تا با چالش‌هایی جدی‌تر از گذشته برای حفظ قدرت تلاش کند.
نسیم آنلاین ؛ محمد محسن فایضی : ۹ آوریل (۲۰ فروردین‌ماه) انتخابات بیست و یکمین دوره کنست رژیم صهیونیستی برگزار شد در این انتخابات بر اساس آنچه کمیته مرکزی انتخابات اعلام کرد حزب لیکود به سر لیستی نتانیاهو تنها و ائتلاف «آبی-سفید» به سر لیستی بنی گانتس هرکدام ۳۵ کرسی کسب کردند.
سال ۲۰۱۳ لیکود ۲۰ صندلی داشت اما سال ۲۰۱۵ این تعداد پس از انحلال دولت توسط نتانیاهو و به لطف جنگ ۵۱ روزه به ۳۰ صندلی رسید و این بار هم سال ۲۰۱۹ و انحلال دولت از سوی نتانیاهو به ۳۵ کرسی رسید.
نتایج انتخابات نشان‌دهنده آن بود که احزاب راست‌گرا و مذهبی تندرو (حریدی) در مجموع با کسب ۶۵ کرسی در مقابل احزاب چپ و عربی که ۵۵ کرسی کسب کرده‌اند پیروزی مهمی را به دست آوردند و حاشیه امن نسبی‌ای را برای برپایی ائتلاف در اختیار داشتند. راست‌گرایان نسبت به انتخابات پیشین ۴ کرسی بیشتر کسب کرده بودند و بسیاری تشکیل دولت جدید را از سوی نتانیاهو ممکن می‌دانستند.
نتایج نشان دهنده آن بود که تصویب قانون دولت-ملت یهود، انتقال سفارت آمریکا به قدس و ... موردپذیرش جامعه و نشان دهنده گرایش صهیونیست‌ها به افراطی‌گری و صهیونیسم نژادپرستی بیش از پیش بود.
نتانیاهو با مطرح کردن و کشاندن فضای رسانه‌ها و افکار عمومی به مسائلی چون پذیرش اشغالگری جولان از سوی آمریکا، رسمی کردن اشغالگری شهرک‌های کرانه باختری، پیدا کردن جسد سرباز ارتش رژیم صهیونیستی جنگ‌های سال ۱۹۸۲ در سوریه و اتهام هک شدن تلفن همراه رقیبش از سوی ایران و... توانسته بود خود را از اتهام فساد، چالش‌های داخلی و ناتوانی در تأمین امنیت شهرک‌های رژیم صهیونیستی فراری دهد و انتخابات را پیروز ترک کند.
اما با گذشت زمان، نتانیاهو با چالش‌های فراوانی برای ایجاد دولت روبرو شد و برای نخستین بار در عمر سیاسی خود و سومین بار در تاریخ رژیم صهیونیستی در ایجاد ائتلاف و کابینه ناکام ماند. نتانیاهو برای شکل‌دهی دولت باید ۲۶ کرسی از احزاب راست‌گرا را با خود همراه می‌کرد تا در کنار ۳۵ کرسی لیکود اکثریت کنست را (۶۰ کرسی) در اختیار داشته باشد. همان‌گونه که گفته شد راست‌گرایان ۶۵ کرسی را در اختیار داشتند.
۱.چرایی ناتوانی نتانیاهو در تشکیل ائتلاف
زمان مهلت قانونی برای تشکیل کابینه از سوی نتانیاهو در ۹ خرداد به پایان رسید و پارلمان رژیم صهیونیستی به انحلال خود و برگزاری مجدد انتخابات رأی داد . قبلاً شیمون پرز در سال ۱۹۹۰ و زیپی لیونی در سال ۲۰۰۸ چنین وضعیتی را تجربه کرده بودند .
عدم موفقیت نتانیاهو برای اقناع لیبرمن برای تشکیل کابینه ائتلافی موجب شد تا حدود سه ماه دیگر انتخابات کنست تکرار شود. انتخابات قرار است در ۲۶ شهریورماه (هفدهم سپتامبر) برگزار شود.
رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند که تلاش‌های بنیامین نتانیاهو برای تشکیل دولت ائتلافی جدید با شکست مواجه شده و این رژیم شاهد برگزاری انتخاباتی دیگر خواهد بود . در همین راستا، پایگاه خبری عبری زبان کان حدشوت به نقل از آویگدور لیبرمن عنوان کرد که مسئولیت انحلال کنست و برگزاری انتخابات جدید متوجه نتانیاهو است .
رادیو ارتش رژیم صهیونیستی هم به نقل از نتانیاهو تأکید کرد که لیبرمن رأی‌دهندگان به خود را فریب داد و موجب سرافکندگی راست‌گرایان شد . نتانیاهو پس از روشن شدن نتیجه رأی‌گیری، با بیان اینکه «تمام تلاشم را برای تشکیل کابینه انجام دادم»، وعده داد در انتخابات پیش رو نیز «کارزاری قدرتمند» ایجاد کرده و بار دیگر به پیروزی برسد .
او «آویگدور لیبرمن» رهبر حزب راست‌گرای «اسرائیل بیتنا» را مقصر اصلی ناکامی‌اش در تشکیل کابینه معرفی کرد و گفت لیبرمن اکنون به «سیاستمداری چپ‌گرا» تبدیل شده که «اسرائیل را به انتخابات غیرضروری دیگری کشید.»
آنچه نتانیاهو در سه ماه پیش رو خواهد داشت دو مسئله حیاتی داخلی یعنی بحث فساد و همچنین چالش سربازی حریدی هاست. در روزهای پایانی فرصت نتانیاهو برای تشکیل ائتلاف رسانه‌های اسراییل از ورود امریکا برای فشار و اقناع لیبرمن خبر دادند؛ اما گویا این اختلاف داخلی بر سر حریدی ها و غزه و ...حتی دیگر با میاجی گری آمریکایی‌ها هم به‌سادگی حل شدنی نیست.
۲. سه ماه فرصت برای نتانیاهو با چالش‌هایی جدی‌تر از گذشته - چالش هویتی؛ از حریدی ها تا هم‌جنس‌بازان
بر اساس آنچه در رسانه‌ها آمده است اصلی‌ترین اختلاف نتانیاهو و لیبرمن بر سر سربازی حریدی ها بوده است. لیبرمن شرکت در کابینه ائتلافی را به لغو همیشگی معافیت یهودیان ارتدکس از انجام خدمت سربازی مشروط کرد اختلاف بر سر قانون اجباری کردن خدمت نظام‌وظیفه برای طلاب یهودی افراطی (ارتدکس) و تلاش لیبرمن برای تصاحب سمت وزارت دفاع اسرائیل با لحاظ اختیار عمل کامل مانع از شکل‌گیری ائتلاف میان او و نتانیاهو شد.
نتانیاهو در نیمه خردادماه یک عضو حزب لیکود به نام عمیر اوهانا را به عنوان سرپرست وزارت دادگستری کابینه خود تعیین کرده است تا اولین وزیر هم‌جنس‌گرای کابینه‌های رژیم صهیونیستی لقب بگیرد .
اوهانا در این پست، جای آیلیت شاکید رقیب نتانیاهو در راست‌گرایان را گرفته است که نتانیاهو پس از ناکامی در تشکیل کابینه وی را به همراه نفتالی بینت وزیر آموزش رژیم پس از شکست در تشکیل دولت خود برکنار کرده بود .
این اقدام نتانیاهو نشان می‌دهد که وی قصد دارد حمایت سکولارها را در کنار حریدی ها برای انتخابات پیش رو همراه داشته باشد. از یک‌سو قانون معافیت سربازی حریدی ها را لغو نمی‌کند اما از سوی دیگر وزیری هم‌جنس‌باز برای سه ماه پیش رو انتخاب می‌کند. حریدی ها بسیار مخالف مسئله هم‌جنس‌بازی هستند و این اقدام را امری غیرقانونی و غیراخلاقی می‌دانند.
گویا نتانیاهو سعی دارد مسیری را طی کند که مجبور به انتخاب میان دو طیف حریدی و سکولارها نشود و با اقداماتی رأی هر دو طرف را به دست بیاورد.
- پرونده فساد و مصونیت قضایی
در حالی که قرار بود نتانیاهو قبل از انتخابات پیشین کنست رژیم صهیونیستی در نهم آوریل (فروردین‌ماه) به اتهام فساد محاکمه شود، اما در نهایت مندلبلیت دادستان کل رژیم صهیونیستی محاکمه او را به بعد از انتخابات موکول کرد تا برگ برنده‌ای برای نتانیاهو باشد.
یوسی ویرتر یک تحلیل‌گر صهیونیست در این خصوص خاطرنشان کرده بود که نتانیاهو حاضر است هر چیزی را قربانی کند، زیرا از همان اول تنها دلیلش برای برگزاری انتخابات زودهنگام، ماندن در رأس قدرت بود، به امید اینکه پس از اتهامات فساد همچنان در سمت نخست‌وزیری بماند.
اما شکست در تشکیل دولت مسئله پرونده فساد را برای نتانیاهو چالشی‌تر کرده است. نتانیاهو در حالی که سعی داشت در فرصت دو ماهه تشکیل ائتلاف قانون مصونیت قضایی نخست‌وزیری را در کنست به تصویب برساند؛ فعلاً در این امر ناکام مانده و قرار است در جلسه محاکمه‌اش یک ماه پیش از انتخابات جدید شرکت کند. گویا پرونده‌های فساد در انتخابات به چالشی جدی‌تر برای نتانیاهو تبدیل می‌شود. باید دید که آیا این بار هم نتانیاهو می‌تواند از این چالش عبور کند؟
-معامله قرن
اصلی‌ترین و بیشترین تأثیرپذیر در کوتاه‌مدت از تجدید انتخابات، معامله قرن است. نتانیاهو ماه‌ها قبل‌تر از جدی شدن معامله قرن (بهمن ۹۶)، در سخنانی پیش‌بینی کرده بود که آمریکایی‌ها طرح معامله قرن را طی چند ماه آینده بدون جلب موافقت تشکیلات خودگردان فلسطین ارائه کنند اما تاکنون آمریکایی‌ها ارائه طرح را طی دومرتبه به تشکیل دولت جدید تل‌آویو منوط کرده و آن را به تأخیر انداخته‌اند.
تاخیر در معامله قرن، ناکامی در اجلاس بحرین و عدم حمایت بسیاری از بازیگران از طرح، همگی چالش های نتانیاهو را برای ماندن در راس قدرت بیش از پیش خواهد کرد.
هرچند این طرح فراتر از شخص نتانیاهو است و یک طرح بزرگ نظم منطقه‌ای است که با تغییر شرایط در بخشی از مفاد آن کم و زیاد شود تا با وضعیت موجود منطبق گردد؛ اما با قرار گرفتن نتانیاهو و تیم وی در حالت برزخی که از اصلی‌ترین حامیان این طرح هستند، معامله قرن را در وضعیت نامعلومی قرار داده‌اند.
در صورت شکست نتانیاهو در انتخابات پیش رو و به قدرت رسیدن اشخاصی چون بنی گانتس، قطعاً باید شاهد تغییر برخی مفاد طرح و شیوه اجرایی آن باشیم.
۳.تداوم تنش منطقه‌ای؛ انتخاب نتانیاهو برای فرار از چالش‌ها
تداوم حملات هدفمند به سوریه و پایگاه‌های مقاومت، تنش‌های دو روزه و کوتاه‌مدت با غزه و تداوم ماجراجویی‌ها در جبهه شمال (کشف تونل‌ها، پرواز جنگنده و پهپادها و اقدامات ضربتی در جولان و...) همگی اقداماتی است که انتظار می‌رود از سوی نتانیاهو همانند چند ماه گذشته در ماه‌های پیش رو تداوم یابد. تجربه نشان داده است نتانیاهو دیگر در القای فضای امنیتی و کسب رأی از این مسیر به یک خبره تبدیل شده و با گذر از چالش‌های گوناگون بیش از ۱۲ سال خود را در رأس قدرت حفظ کرده است. نتانیاهو سعی دارد به مخاطبین داخلی و خارجی‌اش این‌گونه القا کند که در مقابل جبهه مقاومت دست برتر را دارد، ضمن آنکه منفعل نیست به دنبال جنگ تمام‌عیار نخواهد بود.
ضمن آنکه باید این مسئله را هم متذکر شد که تیم صهیونیستی همراه با نتانیاهو در کاخ سفید قطعاً به دنبال تشدید ماجراجویی‌ها در خلیج‌فارس و افزایش تنش میان ایران و آمریکا خواهند بود. شاید افزایش برخی تنش‌ها در خلیج‌فارس در ماه گذشته را بتوان متأثر از چالش‌های نتانیاهو برای انتخابات پیش رو دانست.
تا انتخابات جدید کنست رمز عملیات رسانه‌ای نتانیاهو ایران خواهد بود: ایران و ایران و ایران.
