غزه ۵ سال پس از جنگ ۵۱ روزه

رژیم صهیونیستی در هشت ژوئیه 2014 یکی از خشن‌ترین جنگ‌های خود علیه نوار غزه را آغاز کرد و طی 51 روز حمله حدود 2500 فلسطینی را به شهادت رساند؛ همچنین یازده هزار واحد مسکونی را به صورت کلی و 162 هزار واحد را به صورت جزئی تخریب کرد.

مذاکرات مختلف با میانجی‌گری مصر طی پنج سال گذشته چندین بار با برگزاری نشست‌های مختلف با گروه‌های فلسطینی در مصر برای پایان دادن به اختلافات داخلی فلسطین تلاش کرد اما همه آنها بدون تحقق هیچ نتیجه مثبتی به پایان رسید. حماس و فتح در جدیدترین توافق آشتی در 12 اکتبر 2017 توافقی امضا کردند اما این توافق بدلیل اختلاف بر سر چندین مسأله به جایی نرسید.

«مصطفی ابراهیم» تحلیلگر سیاسی فلسطین در همین زمینه به خبرگزاری «آناتولی» گفت: پرونده آشتی قبل از جنگ اخیر اسرائیل (در سال 2014) شاهد پویایی بسیاری بود؛ گروه‌های فلسطینی در آوریل 2014 توافقی امضا کردند و بر اساس آن دولت وفاق ملی تشکیل شد اما به دلیل ادامه اختلافات میان حماس و فتح این توافق شکست خورد. پس از جنگ، مصر بارها تلاش کرد اختلافات را بر اساس توافق سال 2014 از بین ببرد اما به دلیل محاسبات طرف‌ها، شرط و شروط‌های آنها و نبود اراده واقعی برای تحقق آشتی این تلاش‌ها نیز راه به جایی نبرد. ابراهیم ادامه داد؛ طی سال‌های گذشته دیدارها و مشورت‌های زیادی در قاهره انجام شد و این تلاش‌ها با امضای توافق آشتی در سال 2017 به ثمر رسید و حماس به موجب آن اداره گذرگاه‌های غزه را به تشکیلات خودگردان واگذار کرد اما اجرای مابقی بندهای توافق آشتی نیز شکست خورد، دلیل آن چند مسأله بود که مهم‌ترین آن مخالفت تشکیلات خودگردان با هرگونه نقش حماس در حاکمیت نوار غزه و عدم پرداخت کارمندان حماس توسط دولت وفاق ملی بود. دو سال پس از این توافق، اختلافات همچنان میان حماس و فتح ادامه دارد.

در ادامه این گزارش آمده، در ادامه تحرکات سیاسی نوار غزه طی پنج سال گذشته، حماس و گروه‌های فلسطینی در نوار غزه در آگوست 2018 مذاکراتی غیر مستقیم با رژیم صهیونیستی و با میانجی‌گری مصر، قطر و سازمان ملل انجام دادند تا آتش‌بس در نوار غزه تثبیت و محاصره این کم شود. این مذاکرات چند ماه پس از آغاز راهپیمایی‌های بازگشت در مرز نوار غزه (مارس 2018) آغاز شد، راهپیمایی‌هایی که بر حق بازگشت آوارگان و رفع محاصره غزه است. مصطفی ابراهیم سپس گفت، مذاکرات مذکور در پایان 2018 با توافق‌هایی برای کم کردن از حجم محاصره غزه، بهبود پرونده آب و برق این منطقه، حمایت از دهها خانواده فقیر، بهبود صادرات و واردات و افزایش دامنه صید همراه شد اما رژیم صهیونیستی به این شروط پایبند نبود و محاصره غزه را کاهش نداد. رژیم صهیونیستی همچنان به فشار بر حماس در نوار غزه را ادامه می‌دهد و اگرچه تسهیلاتی برای به تأخیر انداختن رویارویی نظامی با گروه‌های فلسطینی ارائه شده اما تسهیلات مذکور ناکافی بوده است.

وضعیت اقتصادی و انسانی

در ادامه گزارش آناتولی آمده، تلاش‌های حماس برای کم کردن از محاصره غزه همزمان با بحران انسانی و اقتصادی سخت ساکنان این منطقه است؛ نسبت بیکاری در نوار غزه به 52 درصد و میزان فقر در 2018 به 80 درصد رسیده است. بر اساس آمار «برنامه جهانی غذا» وابسته به سازمان ملل در دسامبر 2018 ، 70 درصد از ساکنان نوار غزه از نبود امنیت غذایی در رنج هستند.

«جمال الخضری» رئیس کمیته مردمی رفع محاصره غزه در همین راستا به آناتولی گفت: فروپاشی کامل اقتصادی در غزه دیده می‌شود و بیشتر ساکنان آن از نبود امنیت غذایی رنج می‌برند، میزان فقر در این منطقه به بیش از 80 درصد رسیده است. 250 هزار کارگر در نوار غزه به دلیل بسته بودن گذرگاه‌ها بیکار هستند. بر اساس گزارشی، به دلیل بسته بودن گذرگاه‌ها و ممانعت از ورود مواد خام 70 درصد از عاملان بخش صنعتی غزه تعدیل شده‌اند. یک میلیون و نیم نفر از جمعیت دو میلیونی نوار غزه بر اساس کمک‌های انسانی هیأت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی زندگی می‌‌کنند.

«محمد ابوجیاب» سردبیر هفته‌نامه «الاقتصادیه المحلیه» نیز در این زمینه گفت: وضعیت اقتصادی در نوار غزه فاجعه بار شده و میزان فقر و بیکاری «ترسناک» است ، هم‌اکنون 80 درصد از جامعه فلسطین وابسته به کمک‌های غذایی هستند.

«سهیر زقوت» سخنگوی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در نوار غزه نیز اعلام کرد، اوضاع مالی در نوار غزه بدتر از سال 2014 است و موانع موجود در مسیر رفت و آمد اشخاص و ورود و خروج کالا بر بدی این اوضاع افزوده است.

بازسازی غزه در ادامه گزارش مذکور ذکر شده، علیرغم پایان جنگ 2014 ، دو هزار واحد مسکونی تخریب شده در آن زمان هنوز بازسازی نشده‌اند. «ناجی سرحان» قائم‌مقام وزارت زیرساخت غزه در این زمینه اعلام کرد، برنامه‌های ویژه بازسازی تا کنون در بازسازی 71 درصد از واحد‌های تخریب شده در نوار غزه موفق بوده و هنوز 2000 واحد منتظر ساخت مجدد هستند. وی افزود، تعداد واحدهای کلی تخریب شده در جنگ 2014 به 11 هزار واحد رسید و 162 هزار واحد نیز به صورت جزئی تخریب شدند. تجاوزهای مکرر اسرائیل به غزه در نوامبر 2018 و مارس 2019 منجر به تخریب کلی 207 واحد مسکونی و تخریب جزئی 2300 واحد مسکونی دیگر شد. توسعه قدرت‌ نظامی

گروه‌های فلسطینی در نوار غزه بویژه حماس از آن زمان تا کنون از توسعه قدرت نظامی خود دست برنداشتند. «ابراهیم المدهون» تحلیلگر سیاسی نزدیک به حماس به آناتولی گفت، اطلاعات نشان می‌دهد شاخه نظامی حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی در طول این پنج سال قدرت نظامی خود را توسعه دادند و به چند برابر پس از جنگ غزه رسانده‌اند. وی افزود، حماس بر تعداد نظامیان خود و سلاح‌های خود افزوده و علاوه بر آن سلاح‌های مختلف خود بعلاوه تونل‌ها، کماندوهای دریایی و موشک‌ها را ارتقا داده است. موشک‌هایی که حماس در درگیری دو روزه ماه می گذشته (2019) در چند ساعت به سمت فلسطین اشغالی شلیک کرده، در جنگ 2014 به دو هفته زمان نیاز داشت. حماس در پنج سال گذشته بر افزایش شلیک موشک‌ها و قدرت تخریبی خود تمرکز کرده و همچنان قدرت نظامی برای این جنبش در اولویت قرار دارد. «یحیی السنوار» رئیس دفتر سیاسی حماس در نوار غزه پیشتر در اظهاراتی اعلام کرد؛ گردان‌های القسام چندین برابر موشک نسبت به درگیری‌های قبلی با رژیم صهیونیستی در اختیار دارد. وی افزود: در جنگ 2012 تل‌آویو و اطراف آن را با 17 موشک و در جنگ 2014 با 170 موشک هدف قرار داریم و مقاومت موشک‌های بیشتری در اختیار دارد.

خبرگزاری فارس