الزاماتِ اساسیِ تقابل فراگیر در مقابل حمله همه جانبه-۱

نسیم آنلاین : سحر دانشور: مقام معظم رهبری در دیدار اخیر با هیئت دولت ، فرهنگ را در کنارِ اقتصاد نشانده و از اهمیتِ ویژه این هردو برای جامعه ایرانی سخت گفتند. ذکر برخی جزئیات در صحبتهایشان، اهمیتِ سخنان ایشان را دوچندان کرد. اما بیم من آن است که به سیاقِ همیشه، به جای توجه به معنایِ دقیقِ سخن و برنامه ریزی برای یافتن راه‌هایی جهت عملیاتی شدنِ آن بیانات، با ژست هایی دغدغه مند، تنها به تکرار آن حرفها بسنده کنیم. مرورِ واکنش های صورت گرفته به برخی از مهم ترین بیاناتِ ایشان، حکایتِ چنین اقداماتی در میان بخش های مختلف جامعه است. نوشتنِ بنرهایی در اهمیتِ بیاناتِ ایشان، تکرارِ بیانات توسط سخنرانان مختلف در محافل گوناگون، نوشتنِ مقالات و یادداشت هایی بدونِ واکاوی مفهومی و عملیاتی و تکرار نکاتِ رهبری به اشکالِ دیگر، حک شدنِ موضوعاتِ مدنظرِ رهبری بر صفحه تلویزیون، برگزاری تجمع در حمایت از بیانات و خواسته های رهبری، برگزاری سمینارها و همایش های مختلف و و و، همگی مدل های مختلفی از مواجهه ما با بیاناتِ ایشان بوده و هست. اما آنچه در این چرخه از دیدگاهها و منویات ایشان باقی می ماند، کالبدی است بدونِ روح، که در نتیجه تکرارِ بی ثمر به مفاهیمی سطحی نیز بدل می شوند. تکرارِ بیهوده و عملیاتی نشدنِ آن مفاهیم، زمینه خالی شدنِ آنها از روح حقیقی را نیز فراهم آورده و زمینه دلزدگی مخاطب را نیز فراهم می کند. اما آنچه در این چرخه وجود ندارد، اندیشیدن به شیوه عملیاتی کردنِ آن دیدگاههاست. همه اینها را نوشتم تا بگویم، بیائید این بار رحم کنیم و از تکرارِ بدونِ برنامه بیاناتِ ایشان بپرهیزیم، بیائید به هدف و برنامه ای مشخص برای آنها بیندیشیم.

بیانات اخیرِ مقام معظم رهبری را می توان در چند بخش دسته بندی کرد:

«در موضوع فرهنگ با حمله همه جانبه و جبهه وسیع بیگانگان مواجهیم.» این حمله در بخش هایی به وسیله نفوذِ سازمان یافته واقع شده و می شود: «باید مانع نفوذِ اقدامات سازمان یافته در تولیدات فرهنگی همچون هنر، سینما، کتاب و تئاتر شد.»

«در شرایطی هستیم که جبهه مقابل ما و دستگاههای استکباری، همه امکانات فرهنگی و هنری خود را برای ضربه زدن به نظام اسلامی، به کار گرفته و ما باید برنامه ریزی جدی در مقابل این جبهه داشته باشیم.»

«ما معتقد به بستن فضای فرهنگی کشور نیستیم، اما با ولنگاری فرهنگی به شدت مخالفیم.»

توجه به منظومه فکریِ ایشان در حوزه فرهنگ ما را با کلیدواژه ها و مفاهیمی مواجه می کند که در ادوارِ مختلف توسطِ خودِ ایشان طرح و ارائه شده اند: «تهاجم فرهنگی»، «شبیخون فرهنگی» و «ناتوی فرهنگی» که همگی حکایت از وقوعِ جنگی سنگین در عرصه فرهنگی هستند، برخی از مهم ترین و فراگیرترین ایده های ایشان در این حوزه اند. با سنخ شناسیِ این اصطلاحات، می توان ایشان را مبتکرِ نوعی نگاهِ ویژه در عرصه فرهنگ دانست که با تکیه بر برخی مفاهیمِ نظامی، در پی ترسیم و توصیفِ وضعیتِ کنونیِ فرهنگ است. اصطلاح «افسران و فرماندهان جنگ نرم» که از شایع ترین اصطلاحاتِ خلق شده توسط ایشان می باشد، نیز در همین منظومه جای می گیرد. بدیهی است که با توجه به بطئی بودن فعالیت های فرهنگی و آثار آنها، نرم و دیرپا بودنِ گام های فرهنگی و شرایطِ بحرانیِ موجود در تقابلِ شکل گرفته فرهنگِ مهاجم علیه جامعه ایرانی، موجبِ ایجادِ گفتمانی فرهنگی با ادبیاتی نظامی و سخت در بیاناتِ ایشان شده است. همه ما می دانیم آثار و تحولات فعالیت های سخت، میدانی و نظامی با سرعت و شدتِ بیشتری لمس می شوند؛ به همین دلیل است که رهبری در حرکتی خاص فعالیت های فرهنگی را با ادبیاتی نظامی تشریح می کند، تا حساسیتِ جامعه را بالا برده و آنها را با سرعت و دقت بیشتری متوجه فضا و تغییرات کند. اما الزاماتِ اساسی در چنین جبهه ای چیست؟

اولین گام در مواجهه جدی با فضای شکل گرفته شناختِ دقیق و درستِ حمله همه جانبه است. از آنجا که به تعبیرِ رهبری به ما حمله شده است، شناختِ هرچه دقیق ترِ ابعادِ تهاجم به شکل گیری جبهه تدافعی قوی تر و در ادامه جبهه تهاجمی بهتر کمک می کند. این شناخت دارای ابعاد مختلفی است که می توان آنها را بدین شکل دسته بندی کرد:

دشمن با چه ابزار و در چه قالب هایی مشغول ایجاد اختلال در فرهنگِ جامعه است؟ با فهم بهتر ابزار می توان به مقابله با آن پرداخت. بدیهی است فراگیریِ جبهه به معنای استفاده از ابزارهای مختلفی است که در زندگی های روزمره همه ما وجود دارد.

حملاتِ همه جانبه دشمن با چه هدفی صورت می گیرد و چه آثاری در پی دارد؟

دشمن در میان کدام بخش از جامعه و به کدام قشر متمرکز است؟ در حقیقت شناختِ مخاطبین و طیف هایی که حملات بر آنها صورت می گیرد در این بخش اهمیت دارد. می توان گفت امروز همه اقشار جامعه ایران موردِ هجومِ جدی واقع شده اند و این مهم نمی تواند فراموش شود.

بدیهی است که با توجه به شاخص های ویژه هر قشر، حمله به هرکدام از این اقشار با در نظر گرفتنِ شرایط خاص آنها صورت می گیرد، اما شناخت این مدل ها برای کسانی که قصدِ ساختِ سنگر در مقابل این حملات را دارند، قطعا مهم و مفید فایده خواهد بود.