مهم‌ترین چهره‌های مطرح برای ورود به دولت عراق چه کسانی هستند؟

نسیم آنلاین ، علیرضا مجیدی: شنیده‌ها حاکی از آن است که محمد توفیق علاوی نخست وزیر جدید عراق که باید کابینه جدید هیئت وزیران را تشکیل دهد، لیست مد نظر خود برای کابینه هیئت وزیران را تدوین کرده و قرار است یکشنبه شب در دیدار با سران تعدادی از فراکسیون‌های پارلمان، آن را ارائه داده و نهایی کند.

کابینه مد نظر محمد توفیق علاوی، نخستین کابینه هیئت وزیران از سال ۲۰۰۶ خواهد بود که ترکیب وزیران آن را رؤسای فراکسیون‌ها تعیین نمی‌کنند! در دولت‌های ابراهیم جعفری، نوری المالکی (۲ دوره)، حیدر العبادی و عادل عبدالمهدی قاعده بر این بود که ابتدا وزارتخانه‌ها به فراکسیون‌ها و احزاب تخصیص پیدا می‌کرد و در ادامه، هر فراکسیون گزینه پیشنهادی خود را برای وزارتخانه مربوطه به نخست وزیر ارائه می‌داد. اما این بار، نخست وزیر بالابتدا کابینه مد نظر خود را فهرست کرده و سپس آن را به رؤسای فراکسیون‌های مختلف ارائه می‌دهد.

در این گزارش، به مهم‌ترین چهره‌هایی که محمد توفیق علاوی قصد دارد آن‌ها را به ترکیب هیئت وزیران وارد سازد، مرور می‌کنیم:

بی‌تردید او را باید مهم‌ترین و جنجالی‌ترین انتخاب محمد توفیق علاوی دانست. منابع خبری اختصاصی نسیم آنلاین می‌گویند تا این لحظه الساعدی، زیر بار اصرار علاوی نرفته و نسبت به پذیرش حضور در کابینه‌ دولت علاوی تحفظ دارد. از نظر فرمانده سابق یگان مبارزه با تروریسم، دولت محمد علاوی به دو جهت واجد ضعف‌های جدی است؛ اول این‌که فاقد پایگاه رأی مشخص سیاسی و حزبی بوده و همزمان مورد انتقاد - بخش مهمی از - معترضین خیابانی است، دوم این‌که صرفا برای دوران گذار و طی مدت ۶ تا نهایتا ۱۸ ماه تشکیل می‌شود!

اما اطرافیان الساعدی به ویژه «ابراهیم الصمیدعی» تلاش می‌کنند تا او را برای پذیرش پیشنهاد محمد علاوی قانع سازند. نخست وزیر آینده عراق در دیدار با فرمانده عملیات آزادسازی موصل، با یادآوری مشکلات فعلی عراق هشدار داده که تنها یک نظامی کارکشته و مقتدری مانند وی می‌تواند در این مقطع از تبدیل عراق به افغانستان(!) ممانعت کند. گفته می‌شود در این بخش از جلسه، الساعدی صرفا شنونده بوده است!

لازم به ذکر است که نسیم آنلاین ، هفته گذشته در گزارشی از تحولات کابینه جدید عراق ، از پیشنهاد «وزارت کشور» به سپهبد عبدالوهاب الساعدی خبر داده بود. در آن گزارش، این نکته ذکر شد که گزینه پیشنهادی وزارت کشور واجد دو ویژگی مهم است: « اولا او کسی نیست که به راحتی زیر بار فشار گروه‌های سیاسی و شبه نظامی برود، ثانیا از حمایت گسترده معترضین خیابانی برخوردار است.» حال باید دید خود عبدالوهاب الساعدی بالاخره دعوت محمد توفیق علاوی را می‌پذیرد؟ به نظر می‌رسد در صورت موافقت وی، دو فراکسیون بزرگ‌تر (سائرون و فتح) به راحتی نتوانند با این گزینه پیشنهادی - به علت حمایت پررنگ معترضین خیابانی از الساعدی - مخالفت کنند!

ارتشبد جمعه عناد سعدون الجبوری فرمانده سابق ارتش عراق در استان صلاح الدین که کم‌تر از یک سال قبل به عنوان فرمانده کل نیروی زمینی عراق منصوب شده بود. یکی از نخستین افرادی که در سطح شبکه‌های اجتماعی نسبت به حضور او در کابینه گمانه‌زنی کرده بود، «مشعان الجبوری» هم‌قبیله‌ای وی بود که در توییتی شبیه به طنز با لیست کردن شخصیت‌های مختلف و بعضا متضاد، پیشنهاد داده بود این افراد وارد کابینه شوند! در آن میان ذکر نام جمعه عناد به نظر می‌رسبد تصادفی نباشد!

جمعه عناد در سال‌های اوج مبارزه با داعش، فرماندهی ارتش در استان صلاح الدین را بر عهده داشت. آزادسازی شرقاط، یکی از آخرین عملیات‌های بزرگ علیه داعش بود که در منطقه تحت فرماندهی وی صورت گرفت. جمعه عناد متعلق به ابر قبیله بزرگ جبوری‌ها می‌باشد و مشخص نیست در این زمینه به کدام شاخه از این قبیله نزدیک‌تر است!

دکتر سلام سمیسم یکی از اقتصاددان‌های مشهور عراق است که گفته می‌شود قرار است در کسوت وزارت آموزش عالی قرار گیرد. سلام سمیسم، از اقتصاددانان نهادگرایی است که نسبت به فساد ساختاری در عراق موضع‌گیری تندی داشته و از ابتدای اعتراضات خیابانی، موضع هعدلانه نسبت به آنان اختیار می‌کرد.

او علاوه بر حوزه اقتصاد، اندکی در حوزه سیاست هم دست داشت. مواضع تند وی علیه احزاب سیاسی، رصد تحولات مربوط به توسعه سیاسی و بسط دموکراسی و تأملاتی در زوایای آن در کشورهای عربی، میزان نفوذ کشورهای همسایه در عراق و... از مطالبی است که سمیسم پیرامون آن‌ها دست به قلم شده است. از نظر سیاسی او علاوه بر موضع انتقادی نسبت به احزاب، نسبت به جمهوری اسلامی ایران نیز موضع مشابه اختیار می‌کند.

صالح التمیمی، سفیر عراق در لندن از سال ۲۰۱۵ بود که در سال ۲۰۱۹ جای خود را به «جعفر صدر» برادرزن و عموزاده مقتدی صدر و فرزند «شهید محمد باقر صدر» داد. گفته می‌شود صالح التمیمی از نظر سیاسی نزدیک به جریان صدر است. او در سال ۲۰۱ و بعد از مرگ بوش پدر، مقاله‌ای نوشت که جهت‌گیری‌های ضدآمریکایی وی در آن روشن بود.

به همین جهت برخی منابع مدهی شده‌اند که احتمالا این فرد از لیست نهایی کنار گذاشته و با «صفیه سهیل» جایگزین شود.

صفیه سهیل از نمایندگان سابق پارلمان عراق بود که در سال ۲۰۰۶ از لیست ایاد علاوی (با عنوان «الوطنیة») و سال ۲۰۱۰ از لیست نوری المالکی (دولة القانون) به پارلمان راه یافت. تغییر رنگ وی از ایاد علاوی به نوری المالکی، در آن زمان جنجال‌برانگیز بود.

صفیه سهیل بر حقوق زنان و سکولاریسم تأکید خاصی دارد و حتی در ظاهر هم تلاش نمی‌کند خود را نسبت به شریعت اسلام مقید نشان دهد! او در سال ۲۰۱۵ به عنوان سفیر در اردن مشغول به کار شد و توانست روابط تنش‌آلود دوران نوری المالکی را به همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم در دوره حیدر العبادی تبدیل کند.