کابوس مردم 'زرده' پایان ندارد

خبرگزاری «نسیم» - طیبه قدمی: کمی دورتر از بهشتی به نام "ریجاب" در میان درختان انبوه انجیر، جهنمی به نام زرده خلق شد. روستایی غم‌اندود که در هوای گرگ و میش صبح و در روزهایی که آخرین شعله‌های جنگ رو به خاموشی بود، آماج حمله بمب‌های شیمیایی قرار گرفت. بمب‌هایی که بر زندگی مردم این روستا چنبره زده و تاول‌هایی به یاد ماندنی ساخت و روزهای سوزناکی را برای همیشه رقم زد. البته در همین روز و همزمان با زرده، روستاهای نساردیره، شاه مار دیره، شیخ صله و دودان از توابع شهرستان گیلان‌غرب و روستای باباجانی از توابع شهرستان دالاهو نیز مورد حمله شیمیایی مشابهی قرار گرفتند اما تبعات این بمباران در زرده بسیار چشمگیر بود.

روستای زرده در دامنه ارتفاعات دالاهو و در نزدیکی شهرستان سرپل ذهاب و در دهستان بان‌زرده قرار دارد. قدمت دیوار و محوطه‌های داخلی قلعه باستانی زرده به دوران اشکانیان می‌رسد و خود قلعه در نزدیکی روستا و بر روی ارتفاعات مشرف به آن قرار دارد. روستای زرده به سبب قرار داشتن چندین بارگاه و محوطه‌ی مذهبی مربوط به مذهب یارسان در آن، روستایی مقدس به شمار می‌آید. زیارتگاه‌های بابایادگار، حضرت داوود، سیددرویش، هانی‌تا و چشمه غسلان (حوض کوثر) در جوار این روستا قرار دارند. از سوی دیگر و بنابر روایات تاریخی مردم این منطقه برای حفظ آئین زرتشتی به این شبه پناهگاه‌ها کوچ کرده‌اند اما این پناهگاه امن در صبح سیاه زرده دیگر امن نبود.

اینجا روستا جایی است که شاید بسیاری از مدعیان حقوق بشر در دنیا اسم آن را نشنید‌ه‌اند اما این مردم سالهاست که با آثار ناشی از بمب‌های ساخته شده توسط این مدعیان دروغین دست و پنجه نرم کرده و آثار و تاول‌های ناشی از اثرات آن را بر سینه دارند. در زرده جنایتی وحشتناک رخ داد، جنایتی که به عنوان اولین جنگ با استفاده از گازهای عصبی ثبت شد و بهشتی سبز به بستری از بوی سبزی گندیده تبدیل شد.

حوالی صبح 31 تیر سال 67 که از آن با عنوان "صبح سیاه" نام برده می‌شود، چندین فروند جنگنده عراقی آسمان روستای زرده را پوشانده و زمینش را آماج بمب‌های شیمیایی قرار دادند. بنابر گزارشاتی که همان زمان اعلام شد، در آن روز 275 نفر از جمعیت 1700 نفره این روستا که برای برگزاری جشن مذهبی در محل بارگاه حضرت داوود و بارگاه حضرت بابایادگار گردآمده بودند، جان خود را از دست دادند اما این تنها آمار کشته‌شدگان این روستا نیست چرا که اثرات این بمباران هنوز هم بر پیشانی روستای زرده باقی مانده و تبدیل به تاول‌های سرطانی‌ شده که سال‌هاست همراه این مردم است.

اهالی زرده می‌گویند؛ طبق عادت روزانه مردمی که از کنار چشمه روستا می‌گذشتند از آب رودخانه نوشیدند اما این آب دیگر گوارا نبود و به قول خود این مردم "سیاه درد" شد و هر که از آن نوشیده بود را از پای درآورد. آری رودخانه و شریان حیات زرده نیز آلوده شده بود و مردم دیگر برای رفع عطش خود آب نمی‌نوشیدند و این آبی که سالها عطش آنان را برطرف می‌کرد اینبار جگر آنان را سوزاند.

با حضور منافقین در منطقه خسارات ناشی از بمباران دو چندان شد و دیگر راهی برای انتقال مجروحین به مرکز استان نیز نبود و ساعت به ساعت بر تعداد شهدا و مجروحان این بمباران شیمیایی اضافه شد و 27 سال است که نفس‌های مردم زرده بوی بادام تلخ می‌دهد. مردمی که شاید هنوز با واژه شیمیایی و عامل اعصاب آشنا نبودند، سال‌هاست درگیر این عوامل شده و تاول‌های سوزان ناشی از این گازها گلوی آنان را می‌فشارد.

لطفا زرده را دریابید

علی مردان صیدمرادی، یکی از اهالی این روستا که 27 سال است که با این تاول‌های سرطانی سر می‌کند در گفتگو با خبرنگار «نسیم» گفت: آن‌روز همراه خانواده برای برپایی جشن به بقعه امامزاده داود رفته بودیم، روزی سراسر از شادی و بدون احساس کوچکترین خطری که ما را تهدید کند. یکباره آسمان زرده سیاه شد و هر جا که چشم کار می کرد بمب بود که به زمین رها می‌شد و دودهای سبز و زرد به چشم می خورد دودهایی که پیام ‌آور روزگاری سیاه برای این مردم بودند.

وی ادامه داد: مردم همه می ترسیدند و برخی خیال می کردند که اگر به مکانی پناه ببرند اثرات این بمب‌ها بر آنان کار ساز نیست اما اینگونه نبوده دیگر زرده آن پناهگاه و مامن سابق نبود. مردم به یکباره به سرفه افتادند و آنقدر سرفه می‌زدند که صورت هایشان سیاه و کبود می‌شد. بیش از نیمی از افراد خانواده من به بیماری سرطان مخصوصا خون و مغز استخوان دچار شده‌اند و گاهی اوقات با خودم می گویم کاش این‌قدر مقابل دردها قوی نبودم و همان روز که روستا بمباران شد من نیز مانند افرادی از اهالی روستایم جان می‌سپاردم.

وی از محرومیت‌های زرده می‌گوید و اینکه این مردم علاوه بر درد بیماری ناشی از آثار این بمباران، درد معیشت و محرومیت نیز دارند. او که دیگر امیدی به آینده خود ندارد می‌گوید از ما که دیگر گذشت خواهش می‌کنم به فکر بقیه مردم زرده باشد چرا که هیچ یک از قربانیان این حادثه که در دوران کودکی شیمیایی شدند امیدی به رسیدن به میانسالی ندارند اما هنوز هم بذر امید در دل پدران و مادران وجود دارد که فرزندانشان نیز چون آنان قربانیان این فاجعه هولناک و غیرانسانی نشوند.

هزینه‌های جانبازان تامین می‌شود

سرپرست اداره‌کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان کرمانشاه هم در گفتگو با «نسیم» در پاسخ به سوالی در مورد آمار شهدا و جانبازان روستای زرده گفت: دادن آمار ممنوع است و ما نمی‌توانیم آماری را در اختیار شما قرار دهیم.

حجت‌الاسلام هادی عسگری در خصوص بیمه شدگان قربانیان هم گفت: چنانچه ساکنان این روستا جانباز و جانبازی آنان تایید شده باشد و تحت پوشش بیمه‌ای هیچ دستگاه یا نهادی نباشند، تحت پوشش بیمه بنیاد شهید قرار گرفته و چون سایر جانبازان تمام هزینه‌های درمان جانبازی آنان تامین و پرداخت می‌شود. هم‌چنین چنانچه افراد این روستا و جانبازان، فوت مرتبط با عارضه جانبازی داشته باشند، شهید محسوب شده و مزایای خانواده شهدا به آنان تعلق می‌گیرد در غیر اینصورت متوفی هستند.

حجت‌الاسلام عسگری با بیان اینکه مردم روستای زرده مردمی آسیب‌دیده و محروم هستند، گفت: ممکن است تعدادی از مردم این روستا جانباز نبوده و پرونده‌ جانبازی آنان تایید نشود اما به خاطر مشکلات و سختی‌هایی که متحمل شده‌اند، شایسته داشتن مشکلات معیشتی نبوده و باید دستگاه‌ها و نهادهای دیگر به بهبود وضعیت آنان کمک کنند. همچنین با اجرای طرح بیمه سلامت مشکل بیمه‌ای آنان رفع خواهد شد اما باید به مشکلات معیشتی آنان توجه و فکری برای محرومیت زدایی این منطقه شود.

آمار شهدا و جانبازان روستا

لطف‌اله شهبازی، فرماندار دالاهو نیز در خصوص آمار شهدا و جانبازان روستای زرده در گفتگو با «نسیم» گفت: شهرستان دالاهو در مجموع 315 شهید دارد که 50 نفر از این شهدا مربوط به روستای زرده است. بر اساس آمار بنیاد شهید و امور ایثارگران استان مجموعا 50 شهید و 330 جانباز از این روستا و ناشی از بمبارن شیمیایی به ثبت رسیده است.

شهبازی افزود: البته در سنوات گذشته تعداد جانبازان این روستا 215 نفر بود که با درخواست برخی از ساکنان که خود را محق دانسته و معتقد بودند که آثار و تبعات شیمیایی در آنان وجود دارد، در سال گذشته سه بار کمیسیون پزشکی با حضور متخصصان تشکیل و تعداد جانبازان روستا به 330 تن رسید. علی رغم اینکه تمام مردم زرده دو تا سه بار تحت معاینات کمیسیون پزشکی بوده‌اند اما چنانچه کسی معتقد باشد که آثار شیمیایی در بدنش بوده و جانباز است برای چندمین بار او را به کمیسیون پزشکی معرفی و تشکیل پرونده خواهیم داد .

وی ادامه داد: در راستای خدمات رسانی به جانبازان سال گذشته یک میلیارد و 300 میلیون تومان از محل سفر مقام معظم رهبری و بنیاد برکت به این روستا اختصاص یافته است. شهبازی از خرید یک دستگاه آمبولانس برای دهیاری روستا و جهت انتقال مصدومان شیمیایی به مراکز بهداشتی هم خبر داد و افزود: هم‌چنین در راستای خدمت رسانی سال گذشته طرح هادی روستایی در این روستا اجرا شد و در سال مالی 92 به پایان رسید.

برنامه‌های فرمانداری برای رفع محرومیت روستا

فرماندار دالاهو از احداث و بهره‌برداری از دو استخر ذخیره آب کشارزی خبر داد و گفت: دو پروژه احداث سالن ورزشی چند منظوره در زمینی به ابعاد 1020 متر مربع و حسینه‌ای در روستا در دست اجرا بوده که سعی شده تا پایان سال جاری تکمیل و به بهره‌برداری برسد. خشکسالی آب شرب از مشکلات مردم روستا است که در این راستا دارایی‌ها(اعتبارات استانی) اعتبار این پروژه تامین و هم‌اکنون پیمانکار آب و فاضلاب در حال فعالیت بوده که این مشکل نیز به زودی مرتفع خواهد شد.

شهبازی، یکی از نیازهای این روستا و روستای هم‌جوار زرده(صید محمد) را مشکل راه شوسه نامناسب این روستا عنوان کرد و گفت: اخیرا 100 میلیون تومان از محل تملک دارایی‌ها برای آسفالت راه روستای صید محمد نیز تامین شده و به زودی کار آسفالت آن انجام می‌شود. وی از لکه‌گیری مقداری از راه ورودی روستای زرده در کنار آسفالت صید محمد برای سهولت نقل و انتقال این دو روستا خبر داد.

فرماندار دالاهو با بیان اینکه هر قدر به مردم روستای زرده خدمت کنیم نمی‌توانیم جوابگوی آلام و صدمات ناشی از بمباران به مردم این روستا باشیم، گفت: ما مجری قانون بوده و تا جایی که قانون به ما اجازه دهد و در وسعمان باشد، به این مردم خدمت بی‌منت می‌کنیم. اقشار دیگری هم که در روستا هستند و جزو خانواده شهدا و جانبازان نبوده را نیز تحت حمایت نهادهایی چون کمیته امداد قرار داده‌ایم.