آیا آتش آرامکو دامن امارات را هم می گیرد؟

این که عملیات پهپادی اخیر ارتش یمن به پالایشگاه‌های عربستان سعودی، با توجه به بعد مسافت و عبور پهپادهای یمنی از رادارها و سامانه‌های دفاع موشکی ساخت آمریکا چگونه انجام شده و اتفاق افتاده، مسئله‌ای است که باید کارشناسان نظامی درباره آن به بیان نظرات بپردازند ولی درباره تبعات و پیامدهای این عملیات، می‌توان این عملیات را بسیار هوشمندانه و به‌موقع توصیف کرد که احتمال دارد پیامدهای آن حتی به تغییر در نظام سعودی و روی کارآمدن فردی غیر از بن‌سلمان، ولیعهد سعودی طماع و خودسر بینجامد.

«بقیق» و «خریص» چرا مهم اند؟

سعودی سال ۲۰۱۷ در راستای اجرای چشم‌انداز بلندپروازانه ۲۰۳۰ خود اعلام کرد که برای تغییر در ساختار درآمدهای اقتصادی این کشور قصد دارد، ۵ درصد از کل سهام آرامکو را که به ادعای ریاض بین ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ میلیارد دلار ارزش دارد، به عنوان گام اولیه در بازارهای بورس عرضه کند.هدف از این تصمیم، نه ایجاد تغییر و تنوع در درآمدهای عربستان سعودی بلکه تأمین اعتبار و بودجه برای بلندپروازی‌های شاهزاده سعودی، به ویژه اجرای ابر پروژه «نئوم» در شمال عربستان سعودی و تبدیل این بخش از خاک این کشور به «دُبی عربستان سعودی» بود.

عربستانی که طی سال‌های گذشته با کسری بودجه مواجه بوده و ورود این کشور به جنگ طولانی با یمن و تاراج اموال و درآمدهای آن از سوی ترامپ شیردوش، هزینه‌های زیادی را بر شاه سعودی و ولیعهد خام او تحمیل کرده است.با این حال، فروش سهام آرامکو طی سال‌های گذشته به دلایلی به تأخیر افتاد. برخی علت تأخیر در عرضه سهام بزرگ ترین شرکت نفتی عربستان سعودی را غیرممکن بودن آن و برخی نیز بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران به خرید سهام این شرکت به دلیل نبود شفافیت و دخالت شاهزاده‌های متنفذ سعودی در فعالیت‌های آن به ویژه شخص محمد بن سلمان می‌دانند.

برخی از ناظران، تغییر اخیر در ریاست وزارت انرژی و نفت عربستان سعودی و برکناری «خالد الفالح» از این وزارتخانه طی هفته گذشته را به اختلاف او با محمد بن سلمان در نحوه عرضه سهام آرامکو مرتبط دانستند؛ چرا که وزیر انرژی بر خلاف خواست ولیعهد سعودی عمل نمی‌کرد و آن گونه که باید به طی شدن روندعرضه سهام آرامکو سرعت نمی داد.

محمد بن سلمان با برکناری خالد الفالح و تعیین «یاسر الریان» به عنوان وزیر انرژی سعودی که از افراد نزدیک به ولیعهد به شمار می‌رود، سعی دارد طرح مذکور را پیش ببرد و نفوذ خود بر بزرگ ترین منبع درآمد عربستان سعودی را افزایش دهد.اما حال با حمله پهپادی ارتش و کمیته‌های یمن، آن تعداد از سرمایه‌گذاران خارجی که راغب به مشارکت در خرید سهام اولیه آرامکوی سعودی (۵ درصد) بودند، برای ورود به این قضیه تردید دارند؛ چرا که فعالیت‌ شرکت آرامکو در عربستان سعودی مرهون ثبات در سیاست‌های این کشور متخاصم و توقف حملات مشروع پهپادی و موشکی به تأسیسات حیاتی و مهم سعودی است و بدون توقف این حملات بعید است کسی بخواهد در کشوری سرمایه‌گذاری کند که سرتاسر آن، در تیررس پهپادها و موشک‌های کروز یمنی است و هر آن احتمال دارد سرمایه‌های آن‌ها دود شود آن گونه که در بقیق و خریص اتفاق افتاد.مقامات دولت یمن (دولت نجات ملی مستقر در صنعا) با علم به این موضوع، از بین ۲۰۰ هدف از اهداف بانکی خود برای حمله و ضربه زدن به ریاض، دست روی پالایشگاه‌های نفتی بقیق و خریص گذاشتند تا به سرمایه‌گذارانی که سودای کسب سود در عربستان سعودی را دارند، این نکته را تفهیم کنند که این کشور امن نیست و بهتر است سرمایه خود را در جایی دیگر به کار بگیرند.

البته ترس از توقف سرمایه گذاری دامن اماراتی ها راهم گرفته است.وزیر مشاور امور خارجه امارات حمله پهپادی انصارا... به تاسیسات نفتی آرامکو را چالشی راهبردی توصیف و بر لزوم هماهنگ سازی تلاش‌ها برای مقابله با آن تاکید کرد.انور قرقاش در توئیتر نوشت: «حمله به پالایشگاه‌های آرامکو دامنگیر همه ما می‌شود. این حمله به چالش راهبردی پیش روی منطقه و لزوم هماهنگ سازی تلاش‌ها برای مقابله با آن اشاره دارد. امارات به ماهیت چالش‌های خطرناک و مشترک زود پی برد و در نهایت مسئولیت پذیری موضع خود را درخصوص ریاض برگزید. مسیر و سرنوشت ما یکی است».جالب این جاست که«سی‌ان‌ان» هم گزارشی مشابه نیویورک‌تایمز منتشر کرده و مدعی شده است که این حملات نه از یمن بلکه از عراق انجام گرفته است.اگر چه دولت عراق این ادعا رارد کرده است اما تنها دلیلی که سی‌ان‌ان برای «اثبات» این ادعا ارائه کرده، این است که این حمله از لحاظ میزان خسارات، بی‌سابقه بوده است!

روزنامه خراسان