FATF؛ پیش شرط مذاکره نفت در برابر غذا

نسیم آنلاین ؛ سید حامد ترابی: پس از سفر حسن روحانی به ژاپن، دولت و رسانه های حامی دولت شروع به فضاسازی و ایجاد فشار به مجمع تشخیص مصلحت نظام برا تصویب لوایح موردنظر FATF کردند. حتی روزنامه ها و رسانه هایی مانند همشهری، ایسنا، آفتاب یزد و ایرنا برای ایجاد فشار به مجمع و تحریک افکار عمومی برای تصویب لوایح مورد نظر FATF دست به دروغ پردازی زدند. همشهری از اخطار به بورس برای اجرای استانداردهای FATF می گفت درحالی که خود مسئولین دولتی بورس این موضوع را تکذیب می کردند. ایسنا و آفتاب یزد هم از ارتباط ماجرای پرداخت پول مربیان خارجی فوتبال با FATF می گفتند، درحالی که مربیان خارجی مانند استراماچونی که به بانک ها مراجعه می کردند تنها مشکل را تحریم می دانستد و ایرنا نیز برای فشار به مخالفین FATF با یک شخصیت جعلی مصاحبه می کرد و ادعاهای دروغ را مطرح می کرد.

اما این همه تلاش دولت برای تصویب و اجرای لوایح FATF برای چیست؟

دولت در لایحه بودجه ۹۹، یکی از منابع درآمدی خود را فروش ۱ میلیون بشکه نفت در روز پیش بینی کرده است. این درحالی است که به نظر می رسد در این شرایط فروش نفت ایران کمتر از اینها باشد. وزارت نفت آماری از این موضوع ارائه نمی دهد، اما سایر منابع آماری فروش حدود ۵۰۰ هزار بشکه نفت را برای ایران تخمین زده اند.

به طور مثال در شهریور سال ۸۹ بلومبرگ در گزارشی می گوید شرکت تحقیقاتی کپلر در پاریس میزان صادرات نفت ایران را حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز تخمین زده است، شرکت جنسکیپ که حرکت کشتی ها را رصد می کند، میزان صادرات نفت و میعانات گازی ایران را بین ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون بشکه در مقاطع مختلف متغییر دانسته، کارشناس مطالعات انرژی و امنیت خاورمیانه نیز فروش نفت ایران را در حدود ۱۰۰هزار بشکه تخمین زده است و پایگاه تحقیقات اقتصادی فِرِد نیز میانگین فروش نفت ایران در سال ۲۰۱۹ را حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز ارزیابی کرده است. بنابراین با توجه به این آمار به نظر نمی رسد که فروش نفت ایران در خوشبینانه ترین حالت به بیش از ۵۰۰ هزار بشکه برسد و آمار ۱ میلیون فروش نفت که در بودجه به آن اشاره شده کاملا غیر واقعی است. بنابراین دولت برای کسب درآمد ادعایی در بودجه احتمالا مجبور است مجددا دست به دامن غرب شود و این موضوع را می توان از سفر به ژاپن که سفیر مذاکراتی آمریکاست یا چشم داشت برخی مسئولین به پیشنهاد فرانسه که در واقع طراح توافقات احتمالی است مشاهده کرد. اما غربی ها همانطور که پیش از این و حتی در برجام هم نشان داده اند، حاضر نیستند هیچ امتیازی به ایران دهند و تنها درصورتی حاضر خواهند بود چنین فروش نفتی را برای ایران تضمین کنند که درآمدهای نفتی با نظر آنها خرج شود.

فروش نفت ایران اکنون در تحریم است و ایران مجبور است با استفاده از دور زدن تحریم ها و روش هایی مثل تغییر نام منشا و پنهان کردن مشتری تسویه مالی فروش نفت را انجام دهد و از درآمدهای آن استفاده کند. اما آمریکایی ها و غرب می خواهند با تحمیل کنوانسیون هایی مانند پالرمو اقدامات ایران برای دور زدن تحریم ها را با تعهدات این کنوانسیون خنثی کنند و در ازای آن ضمن باز کردن درِ مذاکره در موضوعات جدید مانند مسئله موشکی فروش احتمالی نفت ایران تا 1 میلیون بشکه را به شرطی قبول کنند که درآمد حاصل از آن زیر نظر آنها مصرف شود. در واقع تا پیش از این اگر ایران ۵۰۰ هزار بشکه نفت به فروش می رساند با استفاده از دور زدن تحریم ها به آنها دسترسی پیدا می کرد، اما با پذیرش کنوانسیون های مرتبط با FATF ، حتی اگر ۱میلیون بشکه نفت به فروش برسد، به این خاطر که باید مقصد و مبدا پول ها مشخص شود، این درآمدها نمی تواند آزادانه در دسترس ایران قرار گیرد. چراکه با این کار و با توجه به اینکه نظام مالی ایران در لیست تحریم آمریکا هستند، بانک های خارجی از ترس قطع شدن دسترسی اشان به نظام مالی آمریکا حاضر به همکاری با ایران نیستند. بنابراین با شفاف شدن اطلاعات انتقال پول ایران برای سایرین و باتوجه به سازوکار تحریمی و قرار داشتن کل نظام بانکی ایران در تحریم آمریکا، ایران صرفا می تواند پول نفت خود را صرف خرید کالاهای بشردوستانه، غذا و امثال آن کند.

این اقدام عملا باعث خواهد شد تا ایران به طور کامل تحت فشار قرار گیرد و مجبور به مذاکره و پذیرش خواسته های طرف مقابل شود. در واقع به نظر می رسد غربی ها برای اینکه بتوانند ایران را در فشار قرار دهند و وادار به مذاکره و پذیرش خواسته های خود کنند، پیش شرط پذیرش لوایح FATF را قرار داده اند. این درحالی است که اگر ایران بخواهد از درآمدهای نفتی اش آزادانه استفاده کند نباید به این کنوانسیون ها بپیوندد. اما متاسفانه دولت و مسئولین دولتی که راهکاری برای اداره کشور نمی بینند، با چشم دوختن به مذاکره روی فروش ۱ میلیون بشکه نفت در بودجه حساب باز کرده اند. به نظر می رسد دولتی ها که پیش از این و در برجام نشان داده بودند که شناختی از سازوکار و نحوه عملکرد تحریم ها ندارند مجددا اسیر خواسته غربی ها شده اند و با پذیرش شروط آنها، با فضاسازی رسانه ای سعی دارند ایران را به هر روشی به سمت لوایح FATF سوق دهند. اقدامی که عملا باعث کاهش دسترسی ایران به درآمدهایش، افزایش فشار اقتصادی به ایران و کوچک تر شدن سفره مردم می شود.