۴ نقطه تاریک از وضعیت اشتغال در سال ۹۵
نرخ بیکاری در ۲۸ استان کشور ۲ رقمی شد!/ افزایش چشمگیر تعداد بیکاران و اخراجیهای بازار کار
کاهش سهم اشتغال در بخشهای صنعت و کشاورزی بهنفع بخش خدمات، فزایش تعداد بیکاران و اخراجیهای بازار کار، افزایش نرخ بیکاری کل و نرخ بیکاری دورقمی در ۲۸ استان کشور، آمارهایی هستند که نمیتوان باوجود گزارش آنها آینده روشنی برای وضعیت اشتغال در سالهای آینده متصور بود.
به گزارش « نسیم آنلاین » نرخ بیکاری امسال با افزایش 1.4واحد درصدی به 12.4درصد رسید؛ نرخی که نشانگر انفجار جمعیت در سن کار و ناتوانی بخشهای اقتصادی از ایجاد شغلهای جدید است. نتایج طرح آمارگیری نیروی کار مرکز آمار برای سال 95 نشان میدهد، 2میلیون و 729هزار نفر به جمعیت بیکاران کشور افزوده شده و 615هزار و 968شغل جدید ایجاد شده است. اعداد و ارقام آخرین گزارش مرکز آمار گرچه حاکی از نقطههای مثبتی مانند افزایش نرخ مشارکت اقتصادی زنان است، اما برآیند کلی آن گویای بدتر شدن وضعیت اشتغال در اکثر شاخصهاست؛ «کاهش سهم اشتغال در بخشهای صنعت و کشاورزی بهنفع بخش خدمات»، «افزایش تعداد بیکاران و اخراجیهای بازار کار»، «افزایش نرخ بیکاری کل» و« نرخ بیکاری دورقمی در 28 استان کشور»، آمارهایی هستند که نمیتوان باوجود گزارش آنها آینده روشنی برای وضعیت اشتغال در سالهای آینده متصور بود. نرخ بیکاری جوانان 29-15ساله نیز حاکی از آن است که 25.9درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده و این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. 21.4درصد از جوانان بیکار این رده سنی را مردان تشکیل داده و زنان بیکار 29-15ساله سهم 42.3درصدی در این جمعیت را دارا هستند. در نقاط شهری نرخ بیکاری جوانان 29-15ساله به 28.1درصد در سال 95 رسیده و نرخ بیکاری نقاط روستایی این جمعیت 19.9درصد است. در مجموع در سال 95 حدود 3میلیون و 203هزارنفر از جمعیت 10ساله و بیشتر بیکار بوده و 25میلیون و 791هزار نفر از جمعیت 10ساله و بیشتر در فعالیتهای اقتصادی کشور مشارکت داشتهاند. البته این آمار رسمی را بسیاری از کارشناسان اقتصادی تایید نمیکنند و معتقدند بهدلیل لحاظ کردن 49ساعت کار در هفته و برشمردن هر فرد با یکساعت کار در هفته را در جمعیت شاغل، این شیوه آمارگیری نمیتوان بیانگر تمامی واقعیت موجود باشد و جمعیت بیکاران در کشور نه 3میلیون نفر، بلکه بالای 5میلیوننفر است. درمجموع به جمعیت مشارکتکنندگان اقتصادی 10ساله و بیشتر در سال 95 نسبت به سال گذشته، 3میلیون و 819هزار و 366نفر افزوده شده و جمعیت بیکار نیز با افزایش 474هزار نفری به 3میلیون و 203هزار نفر رسیده است. درخصوص تعداد اشتغالدر سال 95 و بهطور ویژهتر تعداد شغلهای ایجادشده در دولت یازدهم، اختلافنظرهای زیادی وجود دارد و همواره یکی از موضوعهای مورد بحث در میان رسانههای مخالف و موافق دولت است. حسن روحانی، رییسجمهوری در مصاحبه تلوزیونی خود حدود یک ماه پیش در پاسخ به نخستین سوال مجری که درخصوص عملکرد دولت در ایجاد اشتغال بود، تعداد شغلهای ایجادشده در یکسال (از تابستان 94 تا تابستان 95) را 704هزار نفر اعلام کرد، اما بلافاصله در روز بعد این گفتوگو رسانههای مخالف دولت آمار رییسجمهور را زیرسوال برده و معتقد بودند تا زمانی که ما شاهد افزایش نرخ بیکاری هستیم، نمیتوانیم آمار افزایش اشتغال را باور کنیم. اما در مقابل تیم اقتصادی حسن روحانی با اشاره به اینکه میانگین تعداد ایجاد اشتغال در 5کشور برتر دنیا 600هزارنفر است، از کشور ایران با ایجاد اشتغال 700هزارنفری به عنوان کشور برتر دنیا در این زمینه نام میبرند. البته تمامی این مجادلهها را در یک مورد میتوان حایز نقد کارشناسی و فارغ از جناحگیری سیاسی دانست. مرکز آمار ایران براساس استانداردهای سازمان بینالمللی کار از کسی به عنوان شاغل در آمارهای خود استفاده میکند که حداقل 2ساعت در هفته کار کند، اما تفاوت سنجش مرکز آمار و ILO در این است که این سازمان درصورتی فرد با 2ساعت کار در هفته را شاغل فرض میکند که درآمد این میزان کار کفاف هزینههایش را بدهد، اما در نحوه آمارگیری مرکز آمار دیگر چنین سنجهیی لحاظ نمیشود. بنابراین از این بابت میتوان گفت که نرخ بیکاری 12.4درصدی، اشتغال 615هزارنفری و جمعیت بیکار 3میلیوننفری، اعداد و ارقامی نیستند که بتوانند واقعیت موجود وضعیت اشتغال و بیکاری در کشور را به صورت کامل بیان کنند.