دشمنِ دشمن من؛ چه چیزی در پس سکوت سیاستمداران قرقیز است؟

به گزارش خبرنگار گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از Ca-Portal، وعده داده شده که فصل سیاسی برای سال های 2018-2019 در قرقیزستان فصلی آرام باشد.

انتخابات پارلمانی در کشور برای سال 2020 و انتخابات ریاست جمهوری برای سال 2023 برنامه ریزی شده است. سورنبای جین بیک اوف، پاکسازی کادر ریاست جمهوری را تابستان امسال انجام داد و الماس بیگ آتامبایف، رئیس جمهور پیشینِ خود را از تصمیم گیری در کشور کنار گذاشت. رئیس جمهور پیشین قرقیزستان از این وضعیت اصلاً راضی نیست.

وفاداری و عدم جاه طلبی - بر اساس چه معیارهایی جانشین انتخاب شد؟

"این مرد یک مرد ایده پرداز و یک مرد بسیار مناسب و صادق است. من فکر می کنم که او انتخاب بسیار خوبی برای کشور خواهد بود. حزب سوسیال دموکرات قرقیزستان، من کاملاً مطمئنم، در کنگره از او حمایت خواهم کرد. [...] من فکر می کنم او مسیری را که امروز در کشور وجود دارد، ادامه خواهد داد تا یک جامعه صادق و شفاف ایجاد کند."

الماس‎بیگ آتامبایف در تابستان سال 2017 در دفاعیه از رئیس جمهور فعلی که نامزد حزب حاکم نیز بود، این توضیحات را داد. بیانیه در پایان ماه ژوئن در مسکو صادر شد، در حالی که انتخابات برای اواسط ماه اکتبر برنامه ریزی شده بود.

سکوت رئیس جمهور "در مورد نامزد خود" را رسانه ها مربوط به مبارزه داخلی برای پست "محبوب" بیان کردند.

در میان جانشینان احتمالی آتامبایف، نام شهردار سابق بیشکک، عیسی عُمورکولف و رئیس اداره ریاست جمهوری، ساپار ایساکوف بود، اما این اتفاق نیفتاد.

چرا آتامبایف جین بیک اوف را به عنوان جانشینش انتخاب کرد؟ مطمئناً این سوال را هر روز رئیس سابق قرقیزستان که رسوا شده، از خود می پرسد و اگر چه بدون اطلاعات کامل به سختی می توان اقداماتش را توضیح داد، اما بعضی از کارشناسان در صدد انجام این کار هستند.

واضح ترین دلیل، وفاداری سورنبای جین بیک اوف است. آنها با یکدیگر برای مدت بسیار طولانی آشنا بوده اند و احتمالاً مراحل زیادی را با هم گذرانده اند که عموم از آن خبر نداشته اند. این دومین عامل مهم در بازی های سیاسی است. احتمالاً آتامبایف فک می کرده که دارای اطلاعات محرمانه کافی در مورد اوست که می تواند او را کنترل کند.

دلیل سوم یک فاکتور منطقه ای بود، که رئیس جمهور را در انتخاب جانشینش هدایت می کرد. قبیله جین بیک اوف نفوذ و احترام زیادی در جنوب کشور دارد. آتامبایف (که بومی شمال است) امیدوار بود که حمایت بسیاری از نخبگان جنوبی را که در دوران ریاست خود برکنار شده بودند، جلب کند.

نامزدی جین بیک اوف به این پست ممکن است به دلیل "شهرت نسبتاً خوب رفتاری" او نیز باشد. شهردار سابق عیسی عُمورکولف نمی توانست با این مساله رقابتی داشته باشد. چرا که علاوه بر سوء ظن سوء استفاده از موقعیت رسمی، که در پرونده های کیفری هرگز ثبت نشده اند، در سال 2011 نام شهردار در گزارش های دیگر نیز آمده است.

پسر او در بیشکک سه نفر را به قتل رسانده، اما با دریافت یک حکم معلق به مدت هفت سال به گذراندن دو سال حبس محکوم شد.

یکی دیگر از کاندیداها - ساپار ایساکوف بود که در رسوایی های این چنینی هنوز مشاهده نشده است، اما سن کم او علیه او می باشد، به این ترتیب که بر اساس استانداردهای سیستم سیاسی سنتی قرقیزستان، او قدرت کافی برای مدیریت مقامات بسیار بزرگتر از خود را ندارد.

خوب، و در نهایت، آتامبایف، بر مبنای تجربیات شخصی اش، می توانست تصور کند که جین بیک اوف جاه طلبی های جدی سیاسی نداشته یا نمی تواند بدون مشارکت او آنها را تحقق بخشد.

برای تحت کنترل قرار دادن جانشین آتامبایف، تیم آنها اقدامات پیشگیرانه ای را انجام دادند؛ آنها تغییراتی در قانون اساسی دادند و نقش پارلمان را که در آن آتامبایف اکثریت را تحت کنترل داشت، بیشتر کردند. زمانی که جین بیک اوف از پست نخست وزیر برای انجام انتخابات استعفا داد، ساپار ایساکوف که وفادار به آتامبایف بود، به جای او قرار گرفت.

رئیس جمهور احتمالی و نخست وزیر جوان نیز از همدیگر خوششان نمی آمد و گروهشان در مقابل یکدیگر قرار گرفته بودند. آتامبایف خود را در این سیستم به عنوان یک واسطه و داور ارشد دید که می توانست بین طرفهای مخالف تعادل برقرار کند و تمام کنترل ها را داشته و قدرت را حفظ کند.

شکست در سیستم

انتخابات ریاست جمهوری به طور منظم برگزار شد - منابع درگیر نتایج مورد نظر را به دست آوردند، سورنبای جین بیک اوف رئیس جمهور قرقیزستان شد.

بیان اینکه دقیقاً چه لحظه ای "طرح آتامبایف" شکست خورد دشوار است. مناقشه پس از کنگره حزب سوسیال دموکرات قرقیزستان در پایان ماه مارس سال جاری در فضای عمومی رخ داد.

رئیس جمهور پیشین جانشین خود را مورد انتقاد قرار داده و از برادر جوان رئیس جمهور، اصیل بیک جین بیک اوف، که نماینده پارلمان جمهوری بود، خواستار «تحویل این پست» شد.

درگیری بین دو سیاستمدار پس از شروع پاکسازی افراد آتامبایف در سیستم دولتی علنی شد. برکناری ساپار ایساکوف، بیشترین سر و صدا را ایجاد کرد. دلیل رسمی این کار، حادثه در نیروگاه حرارتی بیشکک بود که بخشی از پایتخت ماه ژانویه را بدون گرمایش در منفی 25 درجه گذراند.

در ابتدا، سورنبای جین بیک اوف رئیس واحد قدرتی را تغییر داد. دادستان کل ایندیرا جولدوبایِوا، رئیس کمیته دولتی امنیت ملی عبدیل سِگیزبایِف، مدیر قسمت تجزیه و تحلیل و پیش بینی ریسک امنیت ملی بولوت سویومبایف موقعیت خود را از دست دادند و توسط افراد وفادار به رئیس دولت جدید کشور جایگزین شدند.

در همان زمان، تغییرات بر توزیع جریان های مالی نیز تاثیر گذاشت. تغییراتی در اداره مالیاتی، پلیس مالی داده شد. کنترل در زمینه های گمرکی ایجاد شد.

شهردار بیشکک، آلبیک ابراهیموف، در جولای سال جاری از پست خود کنار گذاشته شد.

"از دست دادن پایتخت" از جدی ترین مراحل مهم در از دست دادن کنترل بر وضعیت بود. تیم آتامبایف سعی در دفاع از شهردار کردند - کمپین رسانه ای راه اندازی شد که شامل تمام منابع رسانه ای رئیس جمهور سابق از جمله یک کانال تلویزیونی، روزنامه ها، رهبران عقیدتی و ترول‎ها در شبکه های اجتماعی بودند.

با این حال، در مقابل تعویض های گسترده ای که رئیس جمهور در آن زمان آغاز کرده بود، برکناری شهردار نقش خاصی نداشت.

یک سال پس از انتخابات ریاست جمهوری در دست رئیس جمهور سابق (بدون در نظر گرفتن منابع رسانه ای) تنها یک ابزار وجود داشت - پارلمان. اکنون ائتلاف اکثریتی که حزب سوسیال دموکرات قرقیزستان به رهبری آتامبایف شامل آن است، 95 کرسی از 120 را به خود اختصاص داده است. به نظر می رسد که این یک منبع جدی است تا اوضاع را در مسیر خود قرار دهد.

اما مشکل این است که نمایندگان قبل از اینکه تحت تاثیر اخلاقیات در طی دوره تغییر دولت ها قرار بگیرند، به دنبال بقاء در سیستم موجود هستند.

به عنوان مثال، پس از باخت عُموربیک بابانوف در انتخابات ریاست جمهوری، برخی از نمایندگان حزب او، حزب جمهوری-آتا ژورت، به برندگان پیوستند. در نتیجه، حزب مخالف را ترک کرده و به حزب سوسیال دموکرات قرقیزستان پیوستند و بسیاری دیگر از نمونه های "تقلید سیاسی" که در قرقیزستان وجود دارد. به استثنای وابستگان نزدیک که ممکن است وفادار بمانند.

به عنوان مثال، سخنگوی سابق پارلمان و نماینده فعلی اصیل بیک جین بیک اوف همیشه برادر بزرگتر خود یعنی سورنبای را حمایت کرده است.

به هر حال، پس از آغاز مناقشه علنی رئیس جمهور فعلی با قبلی، تلاشی برای تقسیم حزب سوسیال دموکرات قرقیزستان و از بین بردن ابزار حزبی آتامبایف صورت گرفت. برخی از اعضای حزب به استثنای رئیس جمهور سابق از فهرست سوسیال دموکرات ها اخراج شدند. با این حال، فعالیت کمپین اطلاعاتی به طور پیش بینی شده به بن بست رسید.

آتامبایف، که معروف به حساسیت و حافظه خوب، به ویژه در به خاطر سپردن نام همکاران بی اراده است، به نوبه خود، شروع به پاکسازی درون حزبی کرد. علاوه بر این، تا سال 2020 - تاریخ تخمین زده شده برای انتخابات بعدی پارلمان چیزی نمانده است.

یک عامل مهم که به رئیس جمهور سابق وابسته نیست، اما می تواند همه معادلات را به هم بریزد، حافظه خوب کسانی است که رئیس جمهور قرقیزستان پیش از ترک خدمت با آنها مجادله داشت.

در ابتدا، آلماس بیک آتامبایف با شدت به خواسته های شرکت روس هیدرو روسیه در مورد بازگرداندن پولی که در ابتدای ساخت نیروگاه برق آبی داده شده بود، برخورد کرد و سپس، قبل از انتخابات، بارها و بارها علیه رئیس جمهور قزاقستان، نورسلطان نظربایف سخن گفت.

آستانه در سطح وزارت امور خارجه به وی پاسخ داد. پاسخ واقعی پس از یادداشت وزارت امور خارجه قزاقستان آمد. آستانه به سادگی مرز با قرقیزستان را بست. دلیل رسمی را برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در کشور و امکان بی ثباتی وضعیت اعلام کرد.

تلاش های بیشکک برای پشتیبانی روسیه در برابر قزاقستان نتیجه ای در پی نداشت، مسکو خود را از درگیری دور کرد. این وضعیت تقریباً دو ماه پس از رفتن آلماس بیک آتامبایف حل و فصل شد.

تلاش برای انتقام گرفتن

اکنون، یک سال پس از انتخابات، آتامبایف، رئیس جمهور سابق، آماده است تا به حوزه سیاسی بازگردد. یکی از گزینه ها می تواند شرکت در انتخابات پارلمان با یک حزب به روز شده باشد.

گزینه انحلال اولیه پارلمان هنوز بعید است. اعضای نمایندگان فعلی بولداگ خواهان حفظ صندلی های خود بوده و نمی خواهند با پول در وضعیت خود ریسک کنند.

رئیس دولت نیز سعی در حفظ جایگاهش دارد. محمدکالی ابوالقاضی یف، نخست وزیر فعلی ممکن است که نمونه ای از یک مدیر فعال و صادق نباشد، اما او عملکرد خوبی داشته است. او سوالات غیر ضروری نمی کند، سیاست های لازم برای پرسنل را اتخاذ کرده و خیلی متمایز و فعال به نظر نمی رسد.

بنابراین می توان فرض کرد که پایان سال 2018 و آغاز سال 2019 پر از رویدادهای سیاسی باشد. رئیس جمهور سورنبای جین بیک اوف و تیم او با به حداقل رساندن نفوذ آلماس بیک آتامبایف سعی خواهند کرد وضعیت را کنترل کنند. رئیس جمهور سابق، برعکس، قطعا قصد خواهد داشت تا به نتایج متضادی دست پیدا کند.

مطمئناً همیشه احتمال وقوع شرایط ویژه ای وجود دارد که می تواند موجب نارضایتی رای دهندگان شود. به عنوان مثال، رفتار تحریک کننده بستگان نزدیک رئیس جمهور، بحران در حوزه های اجتماعی و اقتصادی یا سرد شدن قابل ملاحظه روابط با قزاقستان، روسیه و چین.

نمی توان گفت که پل های بین آتامبایف و جین بیک اوف کاملا از بین رفته اند. صلح و دوستی هنوز ممکن است، اما بعید به نظر می رسد. رئیس جمهور سابق موافق نیست نقش سیاستمدار بازنشسته را بازی کند. در عوض، اطرافیان رئیس جمهور فعلی قرقیزستان نیز بسیار جاه طلب بوده و علاقه ای برای به اشتراک گذاشتن نفوذ و منابع در آنها دیده نمی شود.

منبع: تسنیم

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.