ناتوانی آمریکا در جبران نفت ریاض
در نتیجه حملات نیروهای انصارالله که در پاسخ به پنج سال تجاوز ائتلاف سعودی انجام شده، بخشی از صادرات نفتی عربستان‌سعودی دچار اختلال شده است؛ حملاتی که از آن به‌عنوان بدترین شوک برای بازارهای نفتی جهانی از زمان حمله صدام، دیکتاتور معدوم عراق، به کویت در سال ۱۹۹۰ یاد می‌شود. بلومبرگ می‌گوید، این میزان از دست دادن نفت حتی از کسری عرضه نفت ایران، ناشی از انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ نیز بیشتر است.
حمله به قلب عربستان در حمله انصارالله یمن به بخشی از تاسیسات نفتی عربستان در منطقه البقیق 18 درصد از تولیدات گاز طبیعی و حدود 50 درصد از تولیدات نفت مایع این کشور دچار تعلیق و اختلال شده است.
شبکه فاکس‌نیوز با انتشار تصاویر ماهواره‌ای که دولت آمریکا آن را منتشر کرده، گزارش داد که حملات پهپادی یمن به تاسیسات نفتی عربستان‌سعودی بسیار دقیق بوده و با دقت بالایی انجام شده است. براساس این گزارش، مقامات ارشد آمریکایی می‌گویند که ارزیابی تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که 19 نقطه در این دو پالایشگاه تحت تأثیر مخرب این حملات قرار گرفته است. باوجود آنکه آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش خود اعلام کرده که عرضه نفت به بازار جهانی به میزان کافی در حال انجام است و سعودی‌ها ادعا کرده‌اند که می‌توانند عرضه نفت را مجدداً در مدت زمان کوتاهی افزایش دهند اما حمله یمنی‌ها به تاسیسات البقیق موجب افزایش قیمت جهانی نفت شده است. بخشی از پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که ممکن است در پی حمله به تاسیسات فراوری نفت البقیق، قیمت نفت حتی سه‌رقمی شود.
افزایش قیمت جهانی نفت در حالی است که رییس‌جمهوری آمریکا بامداد دوشنبه به وقت تهران اعلام کرد مجوز استفاده از ذخایر استراتژیک نفت این کشور را برای جلوگیری از افزایش قیمت نفت صادر کرده است. دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در حساب توییتری خود نوشت: به خاطر حمله به تاسیسات نفتی عربستان‌سعودی که ممکن است روی قیمت نفت تأثیر داشته باشد، من مجوز استفاده از ذخایر استراتژیک نفت آمریکا را در صورت نیاز صادر کرده‌ام، به اندازه‌ای که بازارها نفت کافی داشته باشند. حال آمریکا با تحریم نفتی ایران و ونزوئلا (دو صادرکننده بزرگ جهانی نفت) و حالا هم از میدان کنار رفتن عربستان، خود می‌خواهد عرصه جهانی نفت را در دست بگیرد؛ اما کارشناسان می‌گویند نه ذخایر استراتژیک آمریکا و نه تولید نفت شیل، توانایی تأمین این کمبود عظیم را ندارند. منطقه البقیق و تاسیسات آن در واقع نگین تاج پادشاهی سعودی‌ها بر صنعت نفت جهان به شمار می‌رود که برای بازارهای جهانی نیز بسیار اهمیت دارد. سعودی‌ها اعلام کرده‌اند در تأسیسات البقیق روزانه هفت میلیون بشکه نفت و در تاسیسات خریص روزانه 1.5 میلیون بشکه نفت برای صادرات فراوری می‌شده است.
نفت آمریکا جای نفت سعودی‌ها را می‌گیرد؟ کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند تأمین پنج میلیون بشکه در روز به راحتی امکان‌پذیر نخواهد بود و میزان ذخایری که کشورها دارند، کافی نیست و حتی اگر آمریکا بخواهد با افزایش تولید و صادرات، نفت بیشتری به بازار تزریق کند، ماه‌ها طول خواهد کشید تا بازار واکنش مثبتی بدهد. گفته می‌شود به‌دنبال این حملات قیمت نفت می‌تواند به بالای 100 دلار در هر بشکه برسد. تحلیلگران و تجار معتقدند که در صورت قطعی ادامه‌دار تولید نفت آرامکو، تولید نفت آمریکا و صادرات این کشور افزایش خواهد یافت، اما ماه‌ها زمان خواهد برد تا شرکت‌های آمریکایی بتوانند سیگنالی برای قیمت به بازار ارسال کنند. رویترز طی گزارشی نوشت به گفته کارشناسان، تولیدکنندگان نفت شیل در سال‌های اخیر میلیون‌ها بشکه نفت به بازارهای جهانی عرضه کرده‌اند؛ اما این بدان معنا نیست که این تولیدکنندگان می‌توانند به سرعت بشکه‌های نفت ازدست‌رفته ناشی از حملات پهپادی به آرامکو را جبران کنند. تولیدکنندگان نفت با افزایش تقاضا به‌ویژه از سوی خریداران آسیایی روبه‌رو خواهند شد؛ اما به 90 تا 180 روز برای حفاری، تکمیل و به خط آوردن تولیدات جدید نیاز دارند. در نتیجه، تولیدکنندگان آمریکایی توانایی تأمین سریع کمبود نفت ناشی از ازدست‌رفتن نفت عربستان را ندارند. آمریکا مدت‌هاست که تلاش می‌کند تا از طرق مختلف، کنترل بازار نفت را در دست بگیرد.
واشنگتن با کاهش مصرف داخلی نفت که از زمان اوباما کلید خورد، همچنین با کاهش هزینه‌های سربار بر تولید نفت شیل مانند مالیات بر این نوع نفت، با تحریم کشورهای تولیدکننده نفت نظیر ایران و ونزوئلا به بهانه‌های مختلف و حتی با ارعاب و تهدید دیگر کشورهای تولیدکننده مانند توییت‌های تهدیدکننده ترامپ در زمان نشست‌های اوپک تلاش می‌کند تا بازار نفت را در کنترل خود نگه دارد اما حملات پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان تمامی این نقشه‌ها را نقش بر آب کرد.
این حملات به دولت ترامپ نشان داد اگر درگیری و تنش‌ها در خاورمیانه را افزایش دهند، باید برای پیامدهای غیرقابل اجتناب آن آماده شوند. حال ترامپ تلاش می‌کند تا با آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت این کشور، بحران کمبود نفت در بازار را جبران کند؛ اما آزادسازی این ذخایر تا چه زمانی می‌تواند ادامه یابد؟ نکته مهم‌تر این است که این ذخایر باید دوباره بازسازی شوند.
اتهام‌زنی بی‌سند نکته قابل توجه در این ماجرا، سروصدای غرب پس از حمله یمن به آرامکو بوده است. آنان که سال‌ها در برابر کشتار زنان و کودکان یمنی به دست ائتلاف سعودی سکوت کرده‌اند، حال در برابر پاسخ یمن به این تجاوزات موضع‌گیری کرده و آن را حمله‌ای عامدانه به اقتصاد جهانی و بازار جهانی انرژی توصیف می‌کنند. از سوی دیگر سعی می‌کنند با پیدا کردن عامل دیگری برای این حملات، نوک پیکان حملات خود را به سمت ایران بگیرند. اما چین و روسیه از اتهام‌زنی‌های بی‌سند آمریکایی‌ها به ایران درباره عملیات روز شنبه یمن علیه تاسیسات نفتی عربستان‌سعودی انتقاد کرده و آن را موجب تشدید بحران در منطقه دانستند.
از تیررس ما خارج شوید «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن اما روز گذشته توضیحاتی درباره عملیات «موازنه بازدارندگی (شماره) دو» که علیه دو پالایشگاه «البقیق» و «خریص» انجام شد، ارائه کرد.
بر اساس گزارش شبکه «المسیره»، وی گفت: این عملیات به وسیله پهپادهایی صورت گرفت که با موتورهای مختلف از جمله موتور معمولی و موتور جت کار می‌کنند. وی در ادامه به شرکت‌ها و خارجی‌های مشغول در تأسیسات سعودی که توسط ارتش یمن هدف قرار داده شده‌اند، هشدار داد این اماکن را ترک کنند زیرا در تیررس یمن هستند و ممکن است هر لحظه مورد هدف قرار بگیرند. سریع خطاب به عربستان‌سعودی تأکید کرد که ارتش یمن هر نقطه‌ای را در هر زمانی که بخواهد می‌تواند هدف بگیرد، ریاض باید در محاسبات خود بازنگری کند و به حملات و محاصره یمن پایان دهد.
روزنامه صبح نو
